Als ik denk aan de verschillende kleuren van stippen, denk ik aan de kunststroming aan het einde van de negentiende eeuw: pointillisme. Georges Seurat en Paul Signac worden gezien als de belangrijkste vertegenwoordigers van het pointillisme.

Pointillisme

Het pointillisme is een schildertechniek die vooral aan het eind van de negentiende eeuw werd beoefend. De techniek wordt getypeerd door het gebruik van stippen die ongemengd op het doek worden geplaatst. Het doel was vooral het licht te accentueren op basis van een analyse van de kleuren.

Het pointillisme is nauw verwant aan het divisionisme, dat meer uitgaat van streepjes. Het pointillisme en divisionisme zijn beide te beschouwen als technieken van het neo-impressionisme, een stroming die op haar beurt weer gezien kan worden als een uitloper van het impressionisme.

Meer info:

Expo: Van Gogh aan de Seine, tot en met 14 januari 2024 in het Van Gogh museum. In deze baanbrekende tentoonstelling ontdek je waarom het gebied langs de Seine rondom Asnières een cruciale plek was voor de artistieke ontwikkeling van Vincent van Gogh, Paul Signac, Georges Seurat, Emile Bernard en Charles Angrand. Een aanrader:

https://www.vangoghmuseum.nl/nl/bezoek/tentoonstellingen/tentoonstelling-van-gogh-aan-de-seine

Expo: PUNT. Pointillisme. Pop-art. Pixel is te zien in Valkenswaard, tot en met 12 mei 2024:

https://steendrukmuseum.nl/bezoek/exposities/nu-te-zien/

Als ik denk aan het rood maken van 1 vakje op het stembiljet, moet ik meteen denken aan de installatiekunstenares Yayoi Kusama. Haar werk is nu te zien in musea in Amsterdam en Schiedam. 

Yayoi Kusama (installatiekunstenares)

Kusama studeerde vanaf 1948 aan de School voor Kunst en Kunstnijverheid in Kioto. Zij stelde haar eerste werken, aquarellen en gouaches, in 1952 tentoon in het stadhuis van Matsumoto. In 1955 werd zij uitgenodigd voor deelname aan de 18th Biennial of the Brooklyn Museum in New York en in 1956 besloot zij naar de Verenigde Staten te emigreren. Na een kort verblijf in Seattle vestigde zij zich in 1957 in New York. Vanaf 1965 viel zij vooral op met haar happenings, onder andere in Central Park en op de Brooklyn Bridge, die steevast door de politie werden beëindigd. Zij bracht deze happenings, waarbij zij muren, vloeren, objecten, zichzelf en naakte assistenten beschilderde met polkadots, ook naar Europa, waar de happenings onder andere waren te beleven in Rome en Amsterdam (1967). Over het gebruik van de polkadots, die haar handelsmerk zouden worden, schreef zij: “…a polka dot has the form of the sun, which is a symbol of the energy of the whole world and our living life, and also the form of the moon, which is calm. Round, soft, colorful, senseless and unknowing. Polka dots become movement… Polka dots are a way to infinity.”

In 1966 werd haar werk geweigerd voor de Biënnale van Venetië, maar door haar illegale aanwezigheid met de happening Narcissus Garden wist zij de aandacht definitief op zich te vestigen. Kusama, die van haar psychiatrische problemen nooit een geheim maakte, keerde in 1973 terug naar Japan en verblijft sindsdien vrijwillig in een psychiatrische instelling. Zij heeft haar atelier in de directe nabijheid. In 1993 werd zij, nu officieel, uitgenodigd voor het Japanse paviljoen van de Biënnale van Venetië.

De kunstenares kreeg in 2003 in Frankrijk de Ordre des Arts et des Lettres en in 2006 in Japan de gerenommeerde prijs, de Praemium Imperiale voor schilderkunst. In 2008 toonde Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam de expositie The Mirrored Years.

Meer info:

https://www.boijmans.nl/en/exhibitions/mirror-room-yayoi-kusama-infinity-mirror-room-phalli-s-field

Yayoi Kusama’s Infinity Mirror Room is nu te zien in het Rijksmuseum tot en met 14 januari 2024 als onderdeel van de expo ‘Museum Boijmans van Beuningen at Rijksmuseum’: https://www.rijksmuseum.nl/nl/zien-en-doen/tentoonstellingen/collectie-boijmans-van-beuningen/

Expo: Yayoi Kusama, De Nederlandse jaren 1965-1970 is nu te zien in het Stedelijk Museum Schiedam tot en met 25 februari 2024:

https://stedelijkmuseumschiedam.nl/tentoonstelling/yayoi-kusama-de-nederlandse-jaren-1965-1970/

Rode potlood

Het rode stempotlood werd in Nederland ingevoerd in 1922. Hiervoor werd met een zwart potlood gestemd. De huidige Kieswet schrijft voor dat een stem wordt uitgebracht in het rood. Dat betekent dat het vakje bij de kandidaat waarop gestemd wordt, rood gekleurd moet worden. Een andere kleur maakt het stembiljet ongeldig. De kiezer is overigens niet verplicht het in het stemhokje aanwezige potlood te gebruiken. Hij mag ook met een zelf meegebracht rood potlood of zelfs met een rode stift of pen zijn stem uitbrengen.

Als argumenten voor de rode kleur van de potloden worden genoemd dat deze kleur moeilijk uitwisbaar is en helder, waardoor het tellen van de stemmen gemakkelijker zou verlopen. Toch wordt af en toe gepleit voor een andere kleur, zoals blauw of groen.

Vanaf 1966 werden het rode potlood en stembiljet geleidelijk aan vervangen door mechanische stemmachines en hun digitale opvolger, de stemcomputer. Deze bleek in 2006 echter in verschillende opzichten niet te voldoen. Zo was de stemcomputer niet voldoende betrouwbaar om het stemgeheim te garanderen. Ook kon verkiezingsfraude niet worden uitgesloten en was het met computers onmogelijk achteraf te controleren op fouten. Toch maakten in 2007 bijna alle Nederlandse gemeenten nog gebruik van de stemcomputer. Op grond van de problemen met de stemcomputer is in 2009 besloten voor de verkiezingen van het Europees Parlement weer volledig over te gaan op het gebruik van het stempotlood i.c.m. het door kiezers zelf te controleren stembiljet. Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2010 is op enkele plaatsen geëxperimenteerd met nieuwe typen stemcomputers. Na deze verkiezingen kwam er veel kritiek op de gang van zaken, die deels met het toezicht op de stemhokjes, deels met de gang van zaken rond volmachten maar deels ook met het stempotlood te maken had. Stemmen met het stempotlood betekent een latere uitslag dan stemmen met de stemcomputer. In het kader van de zoektocht naar een betere organisatie van de verkiezingen klonk ook weer een roep om stemapparatuur als alternatief voor het stempotlood.

Afgekeurd ontwerp Tweede Kamerverkiezingen 1977.

Tijdens de Eerste Kamerverkiezingen van 2011 werd een stem van een D66-statenlid ongeldig verklaard, omdat hij met een blauwe pen in plaats van het vereiste rode potlood had gestemd. Hierdoor liep D66 een zetel mis.

Afgekeurd ontwerp Tweede Kamerverkiezingen 1977.

Bij het invoeren van de Tijdelijke wet verkiezingen covid-19, geldend vanaf 30-01-2021 tot en met 30-06-2021, is bepaald dat onder die wet een kiesgerechtigde ook aan de stemming kan deelnemen door op het briefstembiljet een stipje geplaatst vóór de kandidaat van zijn keuze in te kleuren zonder dat die kleur is voorgeschreven.

Het stemmen met behulp van het rode potlood en een stembiljet. Foto: J.M. Luijt / Wikipedia.

Miljoenen stempotloden worden gebruikt bij de verkiezingen. Soms vind je ze in het stemhokje aan een ketting om te voorkomen dat ze meegenomen worden. Dat gold niet tijdens de coronacrisis. Verplicht het potlood meenemen tijdens  de verkiezingen voor de Tweede Kamer in 2021, zodat die niet voor besmetting kan zorgen. Potloodfabrikant Bruynzeel ziet de potlodenverkoop met 300 procent stijgen. Na die verkiezingen worden op Marktplaats opvallend veel stempotloden aangeboden. ‘Collectorsitem, slechts één keer gebruikt’, staat er soms bij vermeld.

Meer info:

Tweede Kamerverkiezingen (2023):  https://www.tweedekamer.nl/verkiezingen

NPO Verkiezingen: https://npo.nl/verkiezingen

Tweede Kamerverkiezingen (1917 – 2023):

https://www.parlement.com/id/vh8lnhrpmxux/verkiezingen_tweede_kamer_1917_2023

Eerdere blogs verkiezingen:

GR2022: https://www.postzegelblog.nl/2022/03/07/gemeenteraadsverkiezingen-aardgas-en-aardbevingen/

TK 2021: https://www.postzegelblog.nl/2021/03/09/elke-stem-telt-bij-de-tweede-kamerverkiezingen-2021/

PS 2019: https://www.postzegelblog.nl/2019/03/26/de-uil-van-minerva-ontrafeld/

TK 2017: https://www.postzegelblog.nl/2017/03/03/tweede-kamerverkiezingen-1977-2017/

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • Frankrijk

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(5 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...