Tegenwoordig worden – ellenlange kandidatenlijsten ongeadresseerd huis-aan-huis verspreid. De kiezerspas, het legitimatiebewijs waarmee u zich als kiezer kunt wenden tot het stembureau om aldaar – na verificatie van uw identiteit – een stembiljet in ontvangst te nemen, wordt op naam gesteld en persoonlijk toegezonden. De kiezerspas dient ervoor dat per persoon slechts één stem wordt uitgebracht.
Gerelateerde artikelen
Postaal hebben we als verzamelaar helemaal niets aan het stemproces. De kiezerspas wordt als port betaald toegezonden, zonder verder postaal stempel of zo.
Stemplicht
Het stemmen is geheel vrijblijvend tegenwoordig, maar uiteraard wel van belang om uw democratische rechten te doen gelden.
Vroeger was dat wel anders. Tussen 1917 en 1970 was er stemplicht. Op het niet gaan stemmen stond een boete.
De kandidatenlijst en de kiezerspas werd vroeger portvrij als geadresseerd dienst drukwerk verzonden door de gemeente. Een leuk poststuk natuurlijk, vooral voor de stad- en streekverzamelaar, maar hoe kwam je daaraan?
Door de stemplicht diende je te gaan stemmen en de oproeping diende tegen overlegging van een stembiljet ingeleverd te worden. Het poststuk behouden en dan een boete krijgen zou wel een heel duur poststuk worden. Kortom, een oproeping om te gaan stemmen is zeldzaam. Eigenlijk de enige reden was ziek zijn.
Oproeping
Waarom deze oproeping bewaard is gebleven is onbekend. Er zijn wel een aantal opmerkelijke zaken waar te nemen. Het betreft hier een oproeping om te gaan stemmen voor de verkiezing van de leden van de Provinciale Staten van Utrecht. Tegenwoordig wordt er op woensdag gestemd, maar in 1923 dus op donderdag.
De oproeping is de samensmelting van wat heden ten dage gebruikelijk is: kiezerspas en kandidatenlijst in een. Op naam gesteld en per post verzonden aan het huisadres van de kiezer. Het wordt op 6 april 1923 verzonden voor de verkiezingsdatum van 12 april. Op de achterzijde ook een bestellersstempel.
Drieluik
Kijken we binnen in het drieluik dan valt op dat er geen namen van politieke partijen genoemd worden. Alleen nummers, met daaronder namen. Dit zonder verdere toelichting, behalve dat de nummers door het lot bepaald werden. Waarom er een 1a en een 1b is wordt niet toegelicht.
Reacties (3) Schrijf een reactie
Er zit een veel gemaakte fout in het stuk. Nederland kende geen stemplicht. Er was wel een opkomstplicht. Met andere woorden: je was verplicht je te melden bij het stembureau als kiezer. Of je vervolgens je stem uitbracht was je eigen keuze. Veel mensen verlieten dan ook zonder te stemmen, of na het uitbrengen van een blanco stem, het stembureau. Het is jammer dat ook deze auteur het verschil tussen opkomstplicht en stemplicht niet kent.
Dat is een correcte verbetering geachte heer Van Ooijen. Hartelijk dank!
Maar wie niet publiceert, mijnheer Van Ooijen, kan ook geen fouten maken….
De stempelvlag van Utrecht is ook interessant helaas niet volledig leesbaar. En hoe kom je aan zo’n poststuk? Iemand kan inderdaad ziek zijn maar tussen verzending en de verkiezingen komen ook mensen te overlijden. Vervolgens moeten na het definitief worden van de uitslag de materialen vernietigd worden. In die tijd gebeurde dat niet zo gecontroleerd als nu. Dus als er wat meer verzamelaars interesse voor hadden gehad zou er voldoende zijn. Omdat oud papier ooit veel geld opbracht hadden veel verenigingen een relatie opgebouwd met hun gemeente om dit ten gelde te maken voor bijvoorbeeld het instrumentenfonds van de harmonie. Regelmatig kwam die bevoorrechte vereniging oud papier ophalen ook van andere te vernietigen stukken met een open aanhanger. Dus ook hier mogelijkheden voor uitval letterlijk en figuurlijk. Dat ze zeldzaam zijn wijst op desinteresse in de tijd dat er voldoende was en dit is met veel zeldzaams het geval.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)