Op ‘Coming-Outdag’ (Coming Out Day) wordt aandacht besteed aan het moment dat een lesbienne, homo, biseksueel of transgender (LGBT+) openlijk voor zijn of haar seksuele geaardheid of genderidentiteit uitkomt: het uit de kast komen oftewel de coming-out. ‘Coming-Outdag’ wordt jaarlijks op 11 oktober gehouden en vond voor het eerst plaats in 1988 in de Verenigde Staten en wordt sinds 2009 ook in Nederland gehouden. Wereldwijd wordt ’50 jaar Stonewall’ herdacht bij alle Gay Pride parades in 2019. LGBT+ is een interessant verzamelgebied met bekende persoonlijkheden en evenementen.
Gerelateerde artikelen
50 jaar Stonewall
De Stonewall-rellen vonden eind juni 1969 plaats in de New York bij de ontruiming van de homobar Stonewall Inn door de Metropolitan Police. Na jaren van treiterijen en geweldplegingen door de politie besloot het bezoekende publiek van homoseksuele mannen, lesbische vrouwen en travestieten terug te vechten. Deze opstand vormt een scheidslijn in de geschiedenis van de holebi-beweging, daar nooit eerder homo’s en travestieten in zulke grote aantallen hardhandig weerstand boden tegen de op hun gemeenschap gerichte vernederingen door de politie. De holebi afkorting is later gewijzigd in LGBT+. LGBT+ is van oorsprong een Engelse afkorting die staat voor lesbian, gay, bisexual, transgender. De ‘+’ is allesomvattend en houdt alle mogelijke seksuele en genderidentiteiten in.
De optochten die ter herdenking van deze rellen gehouden werden kregen als Gay Pride parades wereldwijd navolging. In 2013 noemde president Obama Stonewall in zijn inaugurale toespraak als een van de belangrijke momenten in de strijd voor gelijke rechten.
Regenboogvlag
Een regenboogvlag is een veelkleurige vlag bestaande uit strepen met de kleuren van de regenboog, maar dan meestal niet in elkaar overvloeiend, maar met zes of zeven egale stroken. Regenboogvlaggen werden en worden door de eeuwen heen gebruikt door zeer uiteenlopende groepen en gebieden verspreid over de hele wereld. Sinds eind jaren zeventig fungeert een regenboogvlag als symbool van de homobeweging en wordt sindsdien onder andere meegevoerd bij de Gay Pride parades en uitgehangen bij homobars en talrijke andere bijeenkomsten van homo’s, lesbiennes en aanverwante seksuele minderheden.
Deze regenboogvlag werd in juni 1978 ontworpen door de Amerikaanse kunstenaar Gilbert Baker als symbool voor de Gay Pride parade van dat jaar. De vlag moest een teken zijn van lesbische en homoseksuele trots en tegelijk voor de diversiteit van deze levenswijze. Baker zou voor het ontwerp van de regenboogvlag geïnspireerd zijn geweest door de Flag of the Human Race. De acht banen van de oorspronkelijke regenboogvlag van Gilbert Baker hadden de volgende symbolische betekenis:
- roze – seks
- rood – leven
- oranje – geneeskracht
- geel – zonlicht
- groen – natuur
- turkoois – magie
- blauw – sereenheid
- violet – karakter
Toen de Paramount Flag Company, waar Gilbert Baker jarenlang zou werken, een vlag in de bovengenoemde acht kleuren wilde gaan produceren bleek echter dat de betreffende kleur roze niet gefabriceerd kon worden. Als gevolg daarvan werd de roze baan in de tweede versie van deze vlag weggelaten. Vervolgens bleek in 1979 bij het verticaal ophangen van de vlag, dat de middelste baan wegviel achter de vlaggenmast, waarna besloten werd om de turkooise baan weg te laten. Sindsdien bestaat de regenboogvlag van de homogemeenschap uit zes strepen.
Gay Prides
Gay Pride parade of Gay Pride is de gebruikelijke benaming voor een manifestatie van lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders (lgbt+), die jaarlijks in vele landen wordt gehouden en die zowel een feestelijk als een demonstratief karakter heeft. Deze manifestaties hebben lokaal vaak verschillende namen, zoals Roze Zaterdag, Christopher Street Day (CSD), Pride Parade, Mardi Gras, LGBT Pride, etc.
In Europa kent men bovendien nog EuroPride, die afwisselend in een (grote) Europese stad wordt gehouden. Sinds 1991 wijst de European Pride Organisers Association (EPOA), het Verbond van Europese (Gay)Pride Organisatoren, telkenmale een stad aan die dat jaar de EuroPride mag organiseren of de titel mag voeren bij hun eigen te houden Gay Pride activiteit. In 2016 was na 22 jaar EuroPride weer terug in Amsterdam. Reden voor een levendig ontwerp van de twee zegels met waarde 1.
Groenland’s Gay Pride zegel werd uitgegeven in 2015. Vanaf 2010 wordt Nuuk Gay Pride elk jaar gehouden in juni in de vorm van concerten, films en een parade.
Bijzondere uitgaven
Australia Post heeft een serie van twee zegels (2 x $1) met als thema ‘Marriage equality’ (vertaald: gelijke rechten bij het huwelijk) uitgegeven op 1 oktober 2019. Vooral de eerste zegel is origineel qua ontwerp.
We blijven nog in Australië om precies te zijn aan de westkust van Queensland. Ooit gehoord van Gay Kingdom? En wist u dat er postzegels zijn uitgegeven? Gay Kingdom bestond van 2004 tot 2017. De informatie van Gay Kingdom is: ‘Scattered over some 1 million square kilometres of ocean. The Gay & Lesbian Kingdom of the Coral Sea Islands was first administered as an overseas territory of England. In the 1960’s it was administered from Australia by the department of the Environment, Sport and Territories as an overseas external territory of the Commonwealth of Australia. In June 2004 it declared it’s independence from Australia and is currently the smallest Kingdom in the world.’
Zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Gay_and_Lesbian_Kingdom_of_the_Coral_Sea_Islands
Homo-erotische artiest Touko Laarksonen (1920-1991), gebruikte als pseudoniem ‘Tom of Finland’. Tom was altijd te zien met fetish kleding en legeruniformen van soldaten van de Duitse Wehrmacht, terwijl hij het Finse leger diende tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vanaf 1973 werd hij full time tekenaar van ‘gay pornography’. Vooral in de USA was hij populair. In 2014 gaf de Finse Post een velletje uit met drie zegels. Het werd de meest succesvolle uitgave van Finland.
Robert Indiana (pseudoniem van Robert Clark) (1928 – 2018) was een Amerikaans (homo)kunstschilder, beeldhouwer en dichter. Hij was een vooraanstaande vertegenwoordiger van de popart en schiep in 1964 het internationaal bekende LOVE symbool.
Bekende persoonlijkheden
Keith Haring (1958 – 1990) was een Amerikaans kunstenaar. De kunst die Keith Haring maakte wordt soms (onterecht) popart genoemd, maar ook de termen graffiti-art en moderne kunst worden gebruikt. Zijn cartoonachtige schilderingen en tekeningen gingen onder andere over aids, drugs en apartheid. In 1988 kreeg hij te horen dat hij aids had. In die periode gebruikte hij dat veel als onderwerp van zijn kunst en werd hij deel van de ACT UP campagne in New York. Keith Haring overleed in 1990 aan de gevolgen van zijn ziekte.
Andy Warhol (1928 – 1987) was een Amerikaans kunstenaar, filmregisseur en auteur. Warhol werkte tevens als muziekproducent en acteur. Vanuit zijn achtergrond en ervaring in de toegepaste kunst was Warhol een van de protagonisten van de popart in de Verenigde Staten in de jaren 50 en 60 van de 20e eeuw. Warhol wordt ook wel the silver prince of the pop genoemd.
Sally Kristen Ride (1951 – 2012) was een Amerikaans natuurkundige en voormalig astronaut voor NASA. In 1983 was ze de eerste Amerikaanse vrouw in de ruimte in de spaceshuttle Challenger; tot de dag van vandaag is ze de jongste Amerikaan ooit in de ruimte.
Harvey Milk (1930 – 1978) was een van de eerste openlijk homoseksuele stadsbestuurders in de Verenigde Staten. In 1977 werd hij gekozen als lid van de “San Francisco Board of Supervisors”, de gemeenteraad van San Francisco. Harvey Milk werd in het stadhuis van San Francisco, samen met burgemeester George Moscone, doodgeschoten door het afgetreden gemeenteraadslid Dan White, een man met homofobe opvattingen. De directe aanleiding was een politiek geschil over het herbenoemen van White. Harvey Milk werd door deze gebeurtenissen een icoon voor de burgerrechtenbeweging en de gelijkberechtiging van homoseksuelen in de Verenigde Staten, maar ook daarbuiten.
Kathryn Dawn Lang, algemeen bekend als k.d. lang, (1961) is een Canadese zangeres en songwriter die werd geboren in de provincie Alberta. Ze werd geboren als Kathryn Dawn Lang maar schrijft haar naam al jaren met kleine letters. Al jong was lang geïnteresseerd in countrymuziek, vooral in muziek van Patsy Cline. Begin jaren 80 toerde ze met de band de Reclines door Canada om vervolgens soloalbums te gaan maken, bijgestaan door gitarist en songwriter Ben Mink. K.d. lang is tevens een belangrijk figuur voor de lesbische beweging: ze komt er openlijk voor uit dat ze lesbisch is.
Freddie Mercury, geboren als Farrokh Bulsara (1946 – 1991), was een Britse rockmusicus. Hij werd bekend als de zanger en ‘frontman’ van de groep Queen en groeide uit tot een van de populairste rockartiesten en popzangers aller tijden. Hij stond bekend om zijn extravagante podiumpersoonlijkheid en zijn explosieve optredens. Hij staat ook te boek als de man met een stembereik van vier octaven, wat buitengewoon is voor een mannelijke zangstem. Op 23 november 1991, één dag voor zijn overlijden, maakte Mercury officieel wereldwijd bekend dat hij leed aan aids. Dat deed hij door middel van een kort persbericht gemaakt op zijn sterfbed. Eerder heb ik een blog geschreven over Bohemian Rhapsody:
https://www.postzegelblog.nl/2018/12/12/bohemian-rhapsody-weer-op-nummer-1-in-de-top2000/
Sir Elton Hercules John CBE, geboren als Reginald Kenneth Dwight (1947), is een Engelse popzanger, componist en pianist. Bij leven werden er van hem meer dan 300 miljoen opnamen verkocht. Hiermee is hij een van de bestverkochte artiesten aller tijden. Van de heruitgave uit 1997 van de single Candle in the Wind (origineel uit 1973), gemaakt naar aanleiding van het overlijden van de Britse prinses Diana, werden meer dan 33 miljoen exemplaren verkocht. Van zijn singles belandden er 56 in de Amerikaanse top veertig, zestien in de top tien, vier op de tweede plaats en negen op de eerste. Hij won zes Grammy Awards, een Academy Award, een Golden Globe en een Tony Award. Elton John meldde in 1976 dat hij bisexueel was en homo sinds 1988. Elton is met David Furnish getrouwd op 21 december 2014. Eerder heb ik een blog geschreven over Elton John:
https://www.postzegelblog.nl/2019/07/31/rocket-man-the-trilogy-around-the-world/
Malcolm X, geboren als Malcolm Little (1925 – 1965) was een van de Amerikaanse leiders en woordvoerders van de Nation of Islam, een Afro-Amerikaanse moslimorganisatie die onder meer streed voor gelijke rechten van de zwarte bevolking. Hij was oprichter van Muslim Mosque, Inc. en de Organization of Afro-American Unity. Begin 1965 werd hij vermoord. Tijdens zijn leven ontwikkelde hij zich van een kleine crimineel tot een van de militantste zwarte separatistische leiders van de VS die wereldwijde bekendheid verwierf als voorvechter van het panafrikanisme. Zijn ‘achternaam’ X is een verwijzing naar het verleden van de Afro-Amerikanen die als slaven naar Amerika kwamen. Velen kregen daarbij dezelfde achternaam als die van hun eigenaren. De ‘X’ duidt op het verlies van naam en identiteit.
Magnus Hirschfeld (1868 – 1935) was een Duitse arts, schrijver en seksuoloog en als zodanig een vroege voorvechter voor de emancipatie van homoseksuelen.
Paul Henri de Leeuw (1962) is een Nederlandse televisiepresentator, komiek, cabaretier, programmamaker, acteur en zanger. Zijn televisieprogramma’s en muziek zijn veelvuldig bekroond. Hij is herhaaldelijk uitgeroepen tot populairste presentator/televisiepersoonlijkheid in Nederland en populairste buitenlandse presentator in Vlaanderen. Op 2 maart 2013 won hij de Vlaamse Televisie Ster 2013 in de categorie beste entertainmentprogramma voor zijn programma Manneke Paul.
Adrianus Marinus Kyvon (geboren Adrianus Marinus Kloot, 1947), bekend onder de artiestennaam André van Duin, is een Nederlandse komiek, revueartiest, zanger, acteur, regisseur, presentator, tekstschrijver en programmamaker. Het Algemeen Dagblad noemde hem in 2017 ‘ruim een halve eeuw Nederlands grootste volkskomiek’. Al vanaf het begin van zijn carrière nam Van Duin diverse singles op. Tot zijn grootste hits behoren Willempie (1976), ‘k Heb hele grote bloemkoole (1979), Er staat een paard in de gang (1981), Als de zon schijnt (1983), Pizza lied (1993) en De balletjes van de koningin (2009).
De laatste jaren is André bekend geworden van de tv-programma’s Heel Holland Bakt, Smaakt naar meer en Het geheime dagboek van Hendrik Groen.
Eurovisiesongfestival
Het Eurovisiesongfestival is een hoofdstuk apart. Waarom houden veel homo’s van het Songfestival? Is de verklaring omdat het één groot glitterfeest is? Of is het een maatschappelijk geaccepteerde vorm van travestie? Of zijn het de artiesten, die als homo boegbeelden succes hebben na het festival: ABBA, Céline, Dana, Conchita. Nog een theorie: ‘Homo’s hebben over het algemeen een goede smaak in slechte muziek.’
De warme band tussen homo’s en het Songfestival is sinds de eerste editie in 1956 eigenlijk vanzelf zo gegroeid, zegt genderwetenschapper Mariecke van den Berg van de Vrije Universiteit, die onderzoek deed naar Conchita Wurst als messiasfiguur (‘Zo werd ze in veel media geïnterpreteerd, maar dan wel een Christus waarin het mannelijke en vrouwelijke beide zichtbaar zijn.’).
Lange tijd was het Songfestival een ‘vanzelfsprekend heteroseksueel’ evenement, zegt Van den Berg. ‘Homo’s moesten dus zelf zoeken naar elementen in de show die ze konden interpreteren als gay, zoals een ontblote torso of een blik in de ogen van een zanger.’ In oudere vormen van vermaak – zoals theater en opera – was al veel langer ruimte voor travestie en dus ook voor nonconformisme, zegt Van den Berg. ‘Waar met genderrollen wordt gespeeld, ontstaan vanzelf mogelijkheden voor dergelijke queer-interpretaties.’ Maar in de eerste decennia van het Songfestival was dat nog niet aan de orde.
Wat het feest vanaf het begin wel interessant maakte voor homo’s is het wedstrijdelement. De puntentelling is sowieso spannend. ‘Maar op het Songfestival kan de underdog – iemand die in het thuisland weinig aandacht krijgt, maar ineens in de spotlights staat – zomaar winnen’, zegt Van den Berg. Als minderheid kunnen homo’s zich identificeren met de underdog, denkt ze. Geen wonder dat het Songfestival ook wel de Gay Olympics wordt genoemd, of de Champions League voor homo’s.
Meer info
Eerder heb ik een blog geschreven over het Songfestival van 2019 in Tel Aviv:
https://www.postzegelblog.nl/2019/05/16/eurovisie-songfestival-2019-tel-aviv-dare-to-dream/
Expo Drag Power – Gender, pride & glamour in Apeldoorn, t/m 1 maart 2020
https://www.coda-apeldoorn.nl/nl/agenda/drag-power-gender-pride-en-glamour
Expo What a Genderful World in het Tropenmuseum (Amsterdam), t/m 23 augustus 2020:
https://www.tropenmuseum.nl/nl/whatagenderfulworld
Conclusie
‘Coming out Day’ wordt meestal vertaald in ‘Uit de kast komen’, maar uit de kast komen kleren, maar geen mensen!
Gerelateerde site, Wereld Aids Dag 1 december 2018:
https://www.postzegelblog.nl/2018/12/04/wereld-aids-dag-1-december-2018/
Reacties (1)
Interessant verhaal! Waar kan ik deze zegels bestellen?
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)