Tuinen expo’s in diverse steden

07 april 2025, 20:39 uur - Randy Koo

De lente is begonnen. We zoeken onze tuinen weer op. Eigen tuin of de volkstuin. Natuurlijk zal een bezoek aan het tuincentrum niet ontbreken. Kortom, we zijn allemaal weer buiten na een sombere winterperiode. Wat komt er allemaal bij kijken om een tuin te ontwerpen? Kijk en beleef de historie van tuinen in diverse expo’s. Ik neem als voorbeeld de expo in Het Nieuwe Instituut in Rotterdam, die eindigt op zondag 13 april 2025. Dus haast u voor deze mooie expo waarbij de geschiedenis en toekomst van tuinen tegelijk te zien zijn. Onderaan de blog zijn links opgenomen van andere tuinen expo’s, die ook de moeite waard zijn om te bezoeken.

Gerelateerde artikelen

Post Views: 56

Tuinen van de toekomst

Tuinen van de toekomst is een tentoonstelling over de geschiedenis en toekomst van de moderne tuin. De tuin staat weer volop in de belangstelling, niet alleen als idyllische plek om je terug te trekken, maar ook als proeftuin voor nieuwe ideeën en experimenten rond biodiversiteit, sociale rechtvaardigheid en een duurzame toekomst. Tuinen van de toekomst was eerder te zien als Garden Futures in het Vitra Design Museum.

Persoonlijke tuinen

In Tuinen van de toekomst zie je tuinen van ontwerpers en kunstenaars als Roberto Burle Marx, Jamaica Kincaid, Mien Ruys, Piet Oudolf en Derek Jarman. De tuin van landschapsontwerper Burle Marx groeide uit tot een experimenteel landschapslaboratorium waar hij speelde met volumes, kleuren, texturen en perspectieven. Voor schrijver Jamaica Kincaid uit Antigua is haar tuin in Vermont in de VS al dertig jaar de plek waar ze verbinding maakt met haar eigen geschiedenis en herinneringen. Filmmaker Derek Jarman koesterde zijn tuin aan de onherbergzame kust van Kent in het aangezicht van zijn eigen sterfelijkheid op het hoogtepunt van de aidscrisis.

Politiek en commercie

Maar tuinen zijn lang niet altijd een uitdrukking van onze persoonlijke voorkeuren of drijfveren – ze worden ook gevormd onder invloed van politieke of commerciële belangen. Neem de koloniale handel waardoor we in de 19de eeuw kennis maakten met tropische planten, of de (moes)tuin als vorm van zelfvoorziening en voedselzekerheid in tijden van oorlog en schaarste. De tentoonstelling laat ook zien hoe onze smaak zich gevoegd heeft naar de mooie beloften van fabrikanten van tuingereedschap, kunstmest en terrasmeubilair.

(Insecten zijn ongewervelde dieren die behoren tot de geleedpotigen. Typerend voor deze diertjes is hun driedelige lichaam, bestaande uit kop, borstdeel en achterlijf. Insecten hebben altijd 6 poten (spinnen altijd 8). Bijna alle insecten hebben vleugels, verder zijn hun houding, vorm en formaat zeer verschillend. Het zijn de enige ongewervelde dieren die kunnen vliegen. Over de hele wereld zijn er minstens een miljoen verschillende soorten insecten. In Nederland alleen al komen zo’n 20.000 soorten voor. Van alle diersoorten behoort driekwart tot de insecten. Ze spelen dan ook een essentiële rol in de kringloop van het leven. Bijen en vlinders bestuiven bloemen. Andere insecten verwerken afgestorven planten en dieren. Zo zorgen ze voor een gezonde bodem die planten en bomen nodig hebben om te kunnen groeien. Daarnaast zijn insecten onmisbaar als voedsel voor talloze andere diersoorten, van zangvogels tot vleermuizen. Op de postzegels Tuininsecten spelen de volgende insecten de hoofdrol: kaneelglasvleugelwants, grote bladsnijder, karmozijnrood weeskind, oogvleklieveheersbeestje, rozemarijngoudhaantje, stomp elfje, oostelijke witsnuitlibel, groene schildwants, vliegend hert en gele weidemier.)

Duurzame tuinen

Tegenwoordig wordt de tuin steeds meer gezien als onderdeel van een ecologisch systeem, in plaats van een afgebakend stukje grond. Dat leidt tot tal van experimenten met alternatieve, duurzame tuinconcepten. In de tentoonstelling zijn voorbeelden te zien van wintertuinen, verticale bossen, gemeenschapstuinen, drijvende tuinen, schooltuinen, dakkassen, voedselbossen, stadsboerderijen en bostuinen.

Vitra Design Museum

Tuinen van de toekomst is als Garden Futures ontwikkeld in samenwerking met Vitra Design Museum en de cultuur- en erfgoedstichting Wüstenrot Stiftung. De tentoonstelling was eerder te zien bij Vitra in Weil am Rhein in Duitsland.

Weil am Rhein: Vitra Design Museum. Foto: Taxiarchos228 / Wikipedia.

Het Vitra Design Museum is een museum in Weil am Rhein, dat is gewijd aan architectuur en ontwerpen. Rolf Fehlbaum, de eigenaar van de meubelfabriek Vitra, wilde oorspronkelijk een gebouw om zijn verzameling stoelen en andere meubels permanent tentoon te stellen. Na een ontmoeting met Alexander von Vegesack veranderde hij van mening en besloot hij een designmuseum op te zetten dat ruimte zou bieden voor wisselende tentoonstellingen en evenementen. Von Vegesack werd de eerste directeur van het museum en leidde het van 1989 tot 2010. In het Vitra Design Museum is ruimte voor wisselende thematische tentoonstellingen, overzichtstentoonstellingen en workshops op de terreinen architectuur en ontwerpen. Waar de doelstelling van het museum vroeger ‘popularisering van het ontwerp’ was, legt de huidige leiding vooral de nadruk op het ‘onderzoeken, overdragen en in de juiste context plaatsen’ van het ontwerp.

Nederlandse editie

De Nederlandse editie van de tentoonstelling is aangevuld met werk van tuin- en landschapsontwerpers Michael van Gessel en Henk Gerritsen, en met Rotterdamse tuinen en landschappen, zoals tuindorp Vreewijk, maar ook actuele, natuurinclusieve ontwerpinitiatieven zoals Brienenoord eiland, Wijktuin Ommoord, Hofbogen en de Nieuwe Tuin.

(Het postzegelvel Tuinvogels in Nederland is een vervolg op de uitgifte die PostNL op 23 april 2019 voor PostEurop uitbracht, Vogels in Nederland. Stonden op Vogels in Nederland slechts 2 vogels centraal, op het postzegelvel Tuinvogels in Nederland zijn 6 tuinvogels te zien: pimpelmees, winterkoning, roodborst, huismus, goudhaan en koolmees. Elke vogeltje heeft een ziel Op het postzegelvel Tuinvogels in Nederland zijn de illustraties van de vogels beeldvullend op de postzegels geplaatst. 5 van de tuinvogels zitten op een takje, alleen de huismus zit op de grond. De illustraties door Michelle Dujardin hebben haar kenmerkende minimalistische stijl: realistisch, met een licht abstract-impressionistische toets. Michelle: “Ik heb gekozen voor 6 veel voorkomende tuinvogels. Het zijn vogels waarvan iedereen in ieder geval wel de naam weet. Afgelopen zomer zag ik een goudhaantje hier in de tuin. Opvallend, want normaal kom je ze niet vaak in het westen tegen. Ik heb een zwak voor de vorm van dit type vogeltjes, waartoe ook het winterkoninkje behoort. Echte bolletjes die eigenlijk nog steeds lijken op het ei waaruit ze zijn gekropen. Op de postzegels heb ik ze afgebeeld zoals ik ze het liefst zie. Alsof elk vogeltje leeft, een ziel heeft en zo zou kunnen opvliegen.”)

Daarnaast is de presentatie Geheugen van het ontworpen landschap in de tentoonstelling te zien. Aan de hand van vier praktijkgevallen uit het gelijknamige programma zien we hoe gevarieerd tuin- en landschapsarchitectuurarchieven kunnen zijn, met hun eigen uitdagingen en mogelijkheden op het gebied van beheer en behoud.

Diverse voorstellingen (1923)

Nederland (1923): De Leeuw in de Hollandse tuin 1 en 2 cent.

Het verhaal van ontwerper Michel de Klerk over de Leeuw in de Hollandse tuin:

https://items.amsterdamse-school.nl/details/objects/1378

Boek: Klimaatslim tuinieren

Het valt niet te ontkennen: ons klimaat verandert. Maar hoe ga je daar als tuinliefhebber mee om? Welke beplanting is het meest klimaatbestendig? Hoe bescherm je je planten tijdens perioden van langdurige droogte of juist extreme regenval? Welke rol spelen niet-natuurlijke materialen? Hoe zorg je voor meer planten- en dierenleven in je tuin?

Tuinontwerper Moniek de Bakker ontwerpt natuurrijke tuinen met plaats voor plant, mens en dier. Tuinen die onderhoudsvriendelijk zijn en waarin de aanwezige beplanting en andere materialen zoveel mogelijk worden hergebruikt. In dit rijk geïllustreerde boek met prachtige foto’s van Anneke Beemer, laat Moniek zien dat het door slimme keuzes te maken mogelijk is je tuin zowel natuurvriendelijk als toekomstbestendig te maken. Van bodem tot balkon, alle aspecten van klimaatslim tuinieren komen aan bod. En met haar praktische stappenplannen kun je zelf meteen aan de slag. Zeer compleet boek van bodem tot balkon!