Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer?

Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer? was in de jaren 1970 een populaire KRO-televisieserie, geschreven door Harrie Geelen. De serie liep van 1972 tot en met 1976 en was gebaseerd op het Duitse sprookje De rattenvanger van Hamelen. Dit sprookje speelt zich af in het stadje Hamelen dat in de Duitse deelstaat Nedersaksen ligt. In 45 afleveringen werden meer dan 120 liedjes gezongen, met teksten van Harrie Geelen en op muziek van Joop Stokkermans. De originele muziekmanuscripten van deze liedjes zijn bewaard in de omroepbladmuziekcollectie.

Op de set van Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer? (KRO, 1974). Foto: KRO / Wikipedia.

De stad Hamelen heeft veel last van ratten. Niemand kan ze verjagen, totdat er zich een vreemde figuur aanmeldt bij burgemeester Walg op het gemeentehuis van Hamelen. Hij zegt dat hij de ratten wel kan verjagen, als hij als beloning een pot goud krijgt. De zogenaamde rattenvanger blaast de ratten met zijn toverfluit weg. Heel Hamelen is dolblij, behalve de burgemeester en zijn gemeenteraad. Zij konden de pot goud wel voor iets anders gebruiken. Meester Spicht praat de burgemeester daarom om, en wil de rattenvanger iets anders geven. Maar de rattenvanger neemt er geen genoegen mee en loopt boos weg. Uit wraak blaast hij de volgende nacht alle kinderen de stad uit, plus vier volwassenen:

• burgemeestersdochter Lidwientje Walg (Loeki Knol);
• de zoon van de lakenhandelaar, Bertram Bierenbroodspot (Rob de Nijs);
• stadsomroeper Hildebrandt Brom;
• poortwachter Aernout Koffij.

Ze gaan de berg Kei in. De rattenvanger verdwijnt en de Hamelaars staan er alleen voor. De rest van de serie volgt de pogingen van de groep om Hamelen terug te vinden.

Video Kunt u mij de weg naar Hamelen vertellen, mijnheer?: 

https://www.youtube.com/watch?v=_eSNpDRiFrE

Volksverhaal

De rattenvanger van Hamelen is een sage of volksverhaal over een massale kinderverdwijning die op 26 juni 1284 in de Duitse stad Hamelen zou hebben plaatsgevonden. Het verhaal is vooral bekend geworden dankzij de door de gebroeders Grimm opgetekende versie. Zij publiceerden het in hun Deutsche Sagen.

Hoewel geen enkele 13e-eeuwse bron deze gebeurtenis daadwerkelijk vermeldt, menen de meeste onderzoekers dat de verdwijning van de kinderen een historische basis heeft. De oudste bekende bron is een 15e-eeuwse nota in een handschrift van monnik Heinrich von Herford. Het laatste wat men van hen vernam, is dat ze naar de Koppenberg liepen. Later voegden schrijvers elementen toe: in de zestiende eeuw werd het hoofdpersonage een rattenvanger, verschenen de ratten in het verhaal en deed het krenterige stadsbestuur zijn intrede.

In 1284 bezocht een man in kleurrijke kleding de door ratten geteisterde stad Hamelen en beloofde de stad te bevrijden van het ongedierte in ruil voor een bepaald bedrag. Nadat hem dit was verzekerd, lokte hij alle knaagdieren met een fluitsignaal en liet ze in de Wezer zinken. Maar nu weigerden de burgers van Hamelen de beloofde beloning, waarop de fluitspeler boos vertrok. Al snel kwam hij terug en speelde opnieuw, maar dit keer kwamen er kinderen aangerend, volgden de mysterieuze man een berg in en verdwenen. 130 van hen zijn voorgoed verloren gegaan.

De bekendste versie van de legende van de rattenvanger van Hamelen komt uit een verzameling van de broers Wilhelm en Jacob Grimm. Als “De kinderen van Hamelen” is ze te vinden in de “Duitse legenden” (1816). Het verhaal is inmiddels in meer dan 30 talen vertaald en wordt nog steeds bewerkt. Vanwege de variaties die de legende levend houden, werd het in 2014 toegevoegd aan de nationale lijst van immaterieel cultureel erfgoed van UNESCO.

Malle Babbe

Malle Babbe is een nummer van Lennaert Nijgh (tekst) en Boudewijn de Groot (muziek). In december 1974 werd het nummer op single uitgebracht. Het lied Malle Babbe werd geschreven in 1970. Tekstschrijver Lennaert Nijgh had het schilderij Zigeunermeisje gezien van Frans Hals, met daarop een vrolijke prostituee.

 

 

 

 

 

 

 

(Links: Het schilderij Zigeunermeisje van Frans Hals, dat Lennaert Nijgh abusievelijk aanzag voor Malle Babbe. Rechts: Het schilderij Malle Babbe van Frans Hals).

Abusievelijk nam hij aan dat het hier het schilderij Malle Babbe betrof. Hij baseerde zijn tekst op het eerste schilderij. Frits Spits constateerde in zijn Standaards dat Nijghs en Hals’ versie niet geheel overeenkomen. Nijgh spreekt namelijk van een blonde Malle Babbe (Hals schilderde haar als brunette in beide schilderijen) en heeft het over een lekkere kont (Hals komt niet verder dan haar middel in beide schilderijen). Hij stelde met zijn tekst de schijnheiligheid van de gelovigen aan de kaak: door de week naar de hoeren en op zondag naar de kerk en een cent in het zakje doen om de zonden af te kopen.

In 1973 werkte Boudewijn de Groot als muziekproducent voor Rob de Nijs. Hij nam met hem een vernieuwde versie op van het nummer voor het album In de uren van de middag. Het lied is dan in de tweede persoon (“Je tilt je rokken op” etc.). Het werd echter niet direct uitgebracht als single, terwijl Jan Klaassen de Trompetter en Dag zuster Ursula beide wél zowel de Nederlandse Top 40 als de Nationale Hitparade haalden. In december 1974 werd het nummer, na enkele minder succesvolle singles, alsnog op single uitgebracht. De singleversie is anders dan de albumversie: de tekst werd op enkele plaatsen aangepast (“Ik heb het vaak gezien / wanneer zo’n stuk verdriet / voldaan naar buiten kwam / en jou daar achterliet.” in plaats van. “Hoe vaak heb jij zo’n kop, / bezopen, stom en geil, / niet aan je borst gedrukt, / je lijf nat van z’n kwijl”). Bovendien werd gebruik gemaakt van een heel ander arrangement. Beide arrangementen waren wel van een man, Bert Paige met wie De Groot zelf ook werkte. De singleversie duurde 20 seconden langer dan de originele opname. De singleversie werd vrij zeldzaam; ze is slechts sporadisch uitgebracht op cd (bijvoorbeeld op 40 Jaar Hits uit 2002). De meest gangbare versie op cd, downloads en streamingdiensten is de albumversie uit 1973.

De singleversie werd veel gedraaid op de landelijke radiozenders en werd een grote hit. De single bereikte begin 1975 de 8e positie in de Nederlandse Top 40 (destijds uitgezonden op de befaamde TROS donderdag met dj Ferry Maat) en de 9e positie in de Nationale Hitparade. Rob de Nijs zou het later nog minstens twee keer als single uitgeven; waarbij in 1982 de live versie werd getroffen door een boycot van de NCRV op zowel Hilversum 1, Hilversum 2 als de nationale publieke popzender Hilversum 3. De plaat staat sinds de allereerste editie in december 1999 onafgebroken genoteerd in de jaarlijkse NPO Radio 2 Top 2000 van de Nederlandse publieke radiozender NPO Radio 2. De B-kant van de originele single bevatte Te lang van huis van De Groot en Ruud Engelander.

Video Malle Babbe (bij Op Losse Groeven):

https://www.youtube.com/watch?v=B5lvgoy1Syo

Ziekte van Parkinson

De ziekte van Parkinson is een degeneratieve ziekte in het centraal zenuwstelsel waarbij zenuwcellen langzaam afsterven (“degenereren”). Dit leidt in eerste plaats tot stoornissen in de motoriek; parkinson wordt daarom als bewegingsstoornis beschouwd. Gedragsstoornissen als gevolg van Parkinson zijn echter minstens even groot als de lichamelijke gevolgen.

Bosnië en Herzegovina (2024): World Parkinson Day (11 april 2024)

De symptomen komen langzaam op en worden naarmate de ziekte vordert ernstiger. In de beginfase van de ziekte bestaan de voornaamste symptomen uit schudden, spasmen, traagheid in beweging en moeite met lopen. Daarnaast kunnen ook gedrags- en cognitieve problemen voorkomen. In latere stadia is er een verhoogde kans op dementie. Ruim één derde van de parkinsonpatiënten lijdt aan depressie. De kenmerkende verschijnselen samen worden aangeduid met de naam parkinsonisme. Officieel is de term parkinsonismen een verzamelnaam voor een aantal aandoeningen die lijken op de ziekte van Parkinson, maar ze zijn toch anders. Parkinsonismen veroorzaken vergelijkbare klachten als parkinson. Maar medicijnen die gebruikt worden om de symptomen te onderdrukken werken niet of minder goed bij parkinsonismen. Ook het verloop van de ziekte is anders. Vormen van Parkinsonisme zijn onder meer Lewy Body Dementie (LBD), Vasculair parkinsonisme, Progressieve supranucleaire paralyse (PSP) en Multisysteem atrofie-parkinson.

Michael J. Fox, artiestennaam van Michael Andrew Fox (1961) is een van geboorte Canadees acteur, die voornamelijk bekend is geworden door zijn rol als Alex P. Keaton in Family Ties en als Marty McFly in de Back to the Future-trilogie. Ook speelde hij Mike Flaherty in de televisieserie Spin City.

In 1990 werd bij Fox de ziekte van Parkinson vastgesteld, wat hij echter pas in 1998 bekendmaakte. Hij speelde op dat moment een hoofdrol in de televisieserie Spin City, waarvan hij ook coproducent was. In 2000 besloot hij zich terug te trekken als acteur en werd hij in bovengenoemde serie opgevolgd door Charlie Sheen. Sindsdien is Fox fondsenwerver voor stamcelonderzoek. Hij gelooft dat die techniek in de toekomst neurologische aandoeningen kan helpen genezen. Als gevolg van zijn ziekte moest hij het acteren in films en series opgeven en was hij voornamelijk nog stemacteur in animatiefilms. Hij speelde in 2004 een gastrol in twee afleveringen van de serie Scrubs. In 2006 had hij wel een gastrol in een aantal afleveringen van de serie Boston Legal, wat hem een Emmy-nominatie opleverde. In 2011 speelde hij ‘als zichzelf’ mee in de serie Curb Your Enthusiasm. Voor zijn pleidooien voor onderzoekwerk naar ziektes werd Fox in januari 2025 door president Biden onderscheiden met de Presidential Medal of Freedom, de hoogste onderscheiding die een Amerikaanse burger kan krijgen. Als bekende Canadees wordt Michael J. Fox geprezen om zijn toewijding aan onderzoek naar de ziekte van Parkinson en zijn werk als acteur in zowel televisie als film.

Meer info:

Parkinson vereniging: https://www.parkinson-vereniging.nl/

World Parkinson Day: https://worldparkinsonsday.com/

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • Canada • Nederlandse Antillen • Spanje

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(4 stemmen, gemiddeld: 4,50 uit 5)

Laden...