Zomerpostzegels 1939 en andere [on]gespiegelde zomerzegels! - Postzegelblog

Zomerpostzegels 1939 en andere [on]gespiegelde zomerzegels!

0


Dat de vondst van een maximumkaart van de 12½ cent zomerpostzegel 1939 met daarop de afbeelding van Peter Stuyvesant (1610 – 1672, gouverneur van Curaçao en New York) in mijn archief tot een artikel zou leiden, had ik me vooraf niet voor kunnen stellen.
Wat is het opmerkelijke van de Maximumkaart? De kijkrichting van de oud-gouverneur op de postzegel is tegengesteld aan die van het schilderij, waarop de postzegel is gebaseerd. Met andere woorden hierbij hebben we te maken met een gespiegelde zomerpostzegel-afbeelding.

Nader onderzoek
De tegengestelde kijkrichting van Stuyveant op de zomerpostzegel (nvph 322) prikkelde mijn belangstelling en nieuwsgierigheid: Hoe is het gesteld met de kijkrichting van de overige vier zomerzegels 1939?

Met hulp van het omvangrijke naslagwerk ‘Postwaarden Nederland’ (hoofdstuk C12) is het eenvoudig daarop een antwoord te vinden. De ontwerpers zijn daarbij uitgegaan van historische beeldmateriaal als foto’s, litho, tekening en schilderij. De 2½- en 3 cent-postzegel komen de kijkrichtingen van de personen overeen met de oorsprong, terwijl de drie resterende postzegels er een tegenstelling van zijn.

Postzegel-persoonskeuze
* 1½ cent schilder Mathijs Maris (1839 – 1917): 100 jaar geleden geboren.
* 2½ cent schilder Anton Mauve (1838 – 1888): viering 100-jarige leeftijd berust op foutieve info. Hij is in 1838 geboren, de postzegeluitgifte is toch gehandhaafd.
* 3 cent geneeskundige Gerard van Swieten (1700 – 1772): vanwege het medisch aspect van de TBC- en kankerbestrijding moest een medicus opgevoerd worden. Van Swieten als leerling van Boerhaave sluit bijzonder goed aan bij de Boerhaave-postzegel van de zomerzegelemissie 1938.
* 5 cent theoloog &letterkundige Nicolaas Beets (1814 – 1903): 100 jaar eerder is zijn verhalenbundel ‘Camera Obscura’ met volksverhalen uitgegeven o.a. over de familie Stastok.
* 12½ cent gouverneur Peter Stuyvesant (1610 – 1672): de wereldtentoonstelling in New York is de aanleiding geweest Stuyvesant op de hoogste waarde op de postzegel te plaatsen ter frankering brieven buitenlandse bestemmingen. Geboortejaar en -plaats is moeilijk vast te stellen. Zijn vader als predikant had standplaatsen in Peperga en Scherpenzeel. Hoogstwaarschijnlijk is Peter Stuyvesant in Peperga geboren.

Unieke maximumkaart met handtekening van Peter Stuyvesant
De maximumkaart is op 1 mei 1939, de eerste dag van uitgifte van de emissie, op het postkantoor Scherpenzeel – Munnekeburen afgestempeld. Beide dorpen liggen westelijk van Wolvega (naast de A32) in het zuiden van Friesland. De handtekening van Peter Stuyvesant verhoogt als persoonlijk item de aantrekkelijkheid van de kaart.

Gouverneursperiode Curaçao
Vanaf 1642 was Peter Stuyvesant enkele jaren gouverneur, directeur en bevelhebber van Aruba, Bonaire en Curaçao namens de West Indische Compagnie. Hij vocht tegen de Spanjaarden (gelijk de strijd in Nederland) in het Caribische gebied ten noorden van de ABC-eilanden. In 1644 verloor hij zijn been op Sint Maarten (toen in Portugees bezit) op het strijdtoneel door een Spaanse voltreffer.

Nieuw Nederland & Nieuw Amsterdam (New York)
In 1609 zeilt de Engelse ontdekkingsreiziger Henry Hudson in dienst van de West Indische Compagnie (WIC) met de Halve Man op de brede Hudson-rivier. Hij is op zoek naar een weg naar Indië. Hij passeert het eiland Manhattan (indianen noemen het Manna Hatta [land van heuvels]) en sticht er Nieuw Nederland. In 1653 krijgt de stad stadsrechten van de WIC.

* Op de voorgrond van de postzegel 300-jarig New York zeilt de driemaster met de Nederlandse driekleur in de top met op de achtergrond de stad Nieuw Amsterdam (1659), waarop zichtbaar o.a. driemaster, molen, hoge vlaggenstok met vlag (verwelkomt schip links in haven), kerk en galg (op postzegel door schip onzichtbaar). Geheel op de achtergrond de contouren van New York in 1953.
* Het huidige Manhattan werd voor 60 gulden aan snuisterijen van een plaatselijke indianenstam in 1626 gekocht, waarop de handelspost Nieuw Amsterdam werd gesticht.
*Peter Stuyvesant is Gouverneur-Generaal van de kolonie Nieuw Nederland (periode 1645 – 1664) . Een strenge en eigenzinnige bestuurder, weinig tolerant in tegenstelling tot ons land tegenover aanhangers van verschillende godsdiensten.

Stuyvesant standbeelden Wolvega, Peperga & Scherpenzeel
Tussen Scherpenzeel en Peperga bestaat een ‘strijd’. Beide dorpen stellen vol overtuiging dat Peter Stuyvesant in hun dorp is geboren. Resultaat? In beide dorpen staat een gedenkteken.
* In Peperga staat een schip op een grote keisteen, de ontwerper is onbekend.
* In Scherpenzeel staat sinds 1955 een gedenknaald met daarop de driemaster ‘De halve maen’, beeldhouwer Jentsje Postma.
* Ook in Wolvega als hoofdplaats van de gemeente Weststellingwerf staat sinds 1955 een standbeeld van Peter Stuyvesant, beeldhouwer Jentsje Popma.

Gespiegelde en ongespiegelde zomerzegels
Het voert te ver om van alle 37 verschillende zomerpostzegels (1935 t/m 1941 & 1947) het visuele bronnenmateriaal met achtergrond zo gedetailleerd als de zomerzegelemissie 1939 op te voeren. Vandaar bijgaande inventarisatie:
* 18 identieke kijkrichtingen op postzegels en oorspronkelijke afbeeldingen.
* 19 gespiegelde afbeeldingen op postzegels ten opzichte van het visuele bronnenmateriaal. Een
drietal postzegels hiervan berust op een frontaal afgebeelde persoon.
* De kijkrichtingen van de personen zijn aanvankelijk wisselend. Vanaf 1939 zijn de portretten
overwegend naar links gericht.

Gratis online postzegelcatalogus

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels



Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

Kijk dan bij PostBeeld

Beoordeel met 1 sterBeoordeel met 2 sterrenBeoordeel met 3 sterrenBeoordeel met 4 sterrenBeoordeel met 5 sterren (Breng als eerste je stem uit.)
Laden...
PrintSchrijf een reactie

Bate Hylkema schrijft vanaf 1980 artikelen over filatelie en woont in het Friese Beetsterzwaag.

Tags bij dit artikel

    Reacties (0)

    Schrijf een reactie

    (registratie is niet nodig)