Als vervolg blog van mijn eerdere blogs over trams, deze keer trams in België. Marc, dank voor je eerdere reactie. Begrijp dat de postzegelblogs ook in België worden gelezen. België heeft veel zegels uitgegeven met het thema ’tram’. Reist u mee in de geschiedenis van de tram in diverse steden?
Gerelateerde artikelen
Paardentram in Brussel
Een paardentram is een tram die wordt voortgetrokken door een trekdier, vrijwel altijd een paard. Het gebruik van muildieren kwam ook voor. In uitzonderings-gevallen werden ook ossen gebruikt. De paardentram was in veel landen van grofweg 1870 tot 1929 een populair vervoermiddel in veel steden en op het platteland. De paardentram is voortgekomen uit de paardenspoorweg en de omnibus. De paardentram zorgde voor een, voor die tijd, comfortabele en goedkope vorm van vervoer. De paardentram is in het begin van de 20e eeuw vrijwel overal verdrongen door andere vormen van openbaar vervoer.
Paardentram Brussel. Foto: onbekend / Wikipedia.
De eerste paardentram in Nederland reed in 1864 tussen Den Haag en Scheveningen. De eerste paardentram in België reed in 1869 in Brussel tussen het Ter Kamerenbos en de Schaarbeeksepoort.
België (2019): 150 jaar Paardentram Brussel (1869 – 2019).
(Zegel: De paardentram met passagiers. Velletje: Terminus van de paardentram in Ter Kamerenbos.)
In de jaren die volgden werd de paardentram erg populair. In veel landen kwamen wetten die bepaalden dat tramlijnen aan minder strenge regels dan spoorlijnen moesten voldoen. In Nederland werd in 1878 de Spoorwegwet zelfs niet van toepassing verklaard voor eenvoudige spoorlijnen, waar ook tramlijnen onder vielen. Ook werd bepaald dat de eenvoudige spoorlijnen buiten het toezicht van de staat vielen. Het werd daardoor gemakkelijk en goedkoop tramlijnen aan te leggen.
Elektrische tram Brussel
In België reden de eerste elektrische trams in 1894 in Brussel. Daarna kwamen ook in vele andere steden in België deze trams in bedrijf. Ook tussen steden en plaatsen -de zogenaamde buurttrams- gingen trams stapsgewijs en vanaf 1894 met elektrische tractie rijden. Lang niet alle lijnen werden geëlektrificeerd.
België (1983): Elektrische tram Brussel en trolleybus
Het tramnetwerk, en aansluitend ook het busnetwerk, werd in 2007-2008 grondig gereorganiseerd. De belangrijkste bedoeling was om de groeiende reizigersaantallen op een paar belangrijke assen beter op te vangen. Het traject van veel lijnen was door de jaren heen amper gewijzigd en voldeed soms niet meer aan de huidige vraag. De twee zwaartepunten van het tramnetwerk werden de noord-zuidverbinding in het centrum en de zogenaamde grote ring, het traject langs de grote ringlanen in het oosten van Brussel. Deze beide trajecten zijn helemaal (noord-zuidverbinding) of deels (grote ring) ondergronds (premetro). De reorganisatie van de grote ring is eerst uitgevoerd met de tramlijnen 7 en 25 die grotendeels met moderne lagevloertrams (type 3000 en 4000) gereden worden.
België (2008): Tram Brussel.
Tram Charleroi
De Métro Léger de Charleroi, afgekort MLC is een lightrail-systeem in de agglomeratie Charleroi, die ook Fontaine-l’Evêque en Anderlues omvat. Station Vilette was, inclusief hellingbanen, het eerste deel dat in 1976 in gebruik werd genomen. Het idee was om het tramnet geleidelijk te herscheppen tot lichte metro, maar er werd slechts een deel van de geplande metro-infrastructuur gerealiseerd. Hierdoor bestaat een flink deel van het netwerk uit traminfrastructuur en worden alle lijnen geëxploiteerd met hogevloertrams. Het net functioneert deels als tram en deels als metro: het systeem kan zo worden getypeerd als semimetro. Hoewel het niet voldoet aan de definitie van een metro, wordt het door exploitant Le TEC wel “Le Métro” genoemd, met in de omgang bijnamen als “métro carolo”.
België (2008): Tram Charleroi.
Het netwerk stond lange tijd bekend als een grand travail inutile (groot nutteloos werk) omdat een deel van het net lange tijd ongebruikt of zelfs onafgewerkt was en de aanleg van enkele eerder geplande lijnen nooit begonnen is. In 2012–13 werd het net grondig gereorganiseerd en kwamen enkele uitbreidingen alsnog in dienst, sindsdien bestaat het net uit 4 lijnen op een centrale ring met 3 armen. In 2021 werd de vijfde lijn (M5) op een vierde arm aangekondigd, deels via een ongebruikt tracé dat sinds 1986 in ruwbouw gereed is.
Kusttram
De Kusttram is een tramlijn langs de Belgische kust. De lijn begint in Knokke, nabij de grens met Nederland, en eindigt in Adinkerke, nabij de grens met Frankrijk. Met een lengte van 67 kilometer is het in 2012 de langste tramlijn ter wereld. De spoorwijdte is 1000 millimeter (meterspoor), de lijn is ingericht voor eenrichtingtrams. De tram wordt sinds 1991 geëxploiteerd door Vlaamse Vervoermaatschappij De Lijn.
België (2008): Kusttram.
In de zomer rijden zes trams per uur per richting over het gehele traject. In het tussenseizoen en in de kerstvakantie rijdt de tram om de 15 minuten en in de rest van de winter om de 20 minuten. Voor 08.00 uur en na 20.00 uur rijden er ongeveer twee trams per uur, maar in de winter rijdt er op die tijden maar één tram per uur. In de piekuren kunnen er extra trams rijden tussen Oostende en Westende. De tram doet er ongeveer 2 uur en 25 minuten over om de volledige afstand af te leggen, afhankelijk van de drukte en het eventueel omrijden te Zeebrugge. De rit via de grote omleidingsbruggen is ongeveer een kilometer langer. Op de Kusttram rijden sinds 2021-2022 lagevloertrams van het type Urbos 100 die zijn geproduceerd bij CAF in Spanje. Deze vervingen de oudere BN-ACEC kusttramvoertuigen (Serie 6000). Het nieuwe tramtype kreeg de naam ‘Zeelijner’ (sealiner). De nieuwe trams lijken sterk op de Amsterdamse serie 3001-3072, maar die zijn iets korter.
Meer info:
Tram Antwerpen: https://www.delijn.be/nl/gemeente/antwerpen/
Tram Gent: https://www.delijn.be/nl/gemeente/gent/
Kusttram: https://www.delijn.be/nl/content/kusttram/
Tram Brussel: https://www.stib-mivb.be/startpagina
Tram Charleroi: https://www.letec.be/
De Luikse tram is een tramlijn in aanleg die vanaf 15 april 2025 in de stad Luik, tussen Sclessin, het hoofdstation Luik-Guillemins, het centrum, de Place Saint-Lambert en Coronmeuse en Bressoux met elkaar verbindt. Zie: https://letram.be/
Tram museum Brussel: https://trammuseum.brussels/nl/
Gerelateerde artikelen
Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • België • Trams
Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?
Kijk dan bij PostBeeld
(2 stemmen, gemiddeld: 3,50 uit 5)
Laden...
Reacties (0)
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)