Maurice Ravel (1875 – 1937)

Maurice Ravel werd geboren in Ciboure, een dorp nabij Saint-Jean-de-Luz aan de kust van Frans-Baskenland. Hij was van moederszijde van Baskische afkomst. Zijn vader was een ingenieur die in Zwitserland was geboren, maar wel de Franse nationaliteit had. Nog in Ravels geboortejaar verhuisde het gezin naar Parijs, waar in 1878 zijn broer Édouard werd geboren. Ravel kreeg op zevenjarige leeftijd zijn eerste pianolessen en werd in 1889 toegelaten aan het Parijse conservatorium.

Zijn pianistenopleiding maakte hij niet af. Na zijn voortijdige vertrek van het conservatorium keerde hij er in 1897 terug om bij Gabriel Fauré compositielessen te volgen. Tijdens zijn compositieopleiding deed Ravel verschillende vergeefse pogingen om de Prix de Rome te winnen.

Niettemin begon Ravel naam te maken als componist, aanvankelijk met pianomuziek en liederen en later ook met orkestmuziek. Tot zijn vroegere werken behoren de kleine opera L’Heure espagnole (1907) en de Rhapsodie espagnole voor orkest (1907/8), die beide Ravels voorliefde voor Spanje verraden, en de beroemde Pavane pour une infante défunte (1909).

Voor de Ballets Russes van Sergej Diaghilev schreef Ravel in 1912 het grootschalig opgezette ballet Daphnis et Chloé. In 1913 leerde Ravel Igor Stravinsky kennen, met wie hij samen Moessorgski’s onvoltooide opera Chovansjtsjina bewerkte.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog diende Ravel zijn vaderland als vrachtwagenchauffeur in het leger, nadat hij als jongeman wegens zijn geringe postuur was afgekeurd voor militaire dienst. Ondanks zijn opgelaaide vaderlandsliefde behield hij afstand tot pleidooien om Oostenrijkse en Duitse componisten niet meer uit te voeren. In 1916 moest Ravel ziek vanuit Duitsland naar Frankrijk terugkeren. Kort daarop stierf zijn moeder, bij wie hij steeds gewoond had, waarop hij bij zijn broer introk. Na diens huwelijk kocht hij in 1921 de villa Le Belvédere in Montfort-l’Amaury bij Parijs, waar hij tot zijn dood zou blijven wonen. Het huis is nu een museum. In 1924 schreef Ravel Tzigane voor viool en luthéal, een verloren gewaand instrument dat in 1994 werd teruggevonden.

L’Enfant et les Sortilèges (Het kind en de betoveringen) is een lyrische fantasie in één akte, gecomponeerd tussen 1919 en 1925 in Monte-Carlo. Het componeren gebeurde in nauwe samenwerking met Colette die het script van deze fantasie schreef. Boven het script schreef Colette: Divertissement pour ma fille. L’Enfant et les Sortilèges, waarin allerlei muziekstijlen aanwezig zijn, wordt soms alleen voor orkest uitgevoerd, aangezien de vertaling van de vrij gecompliceerde Franse tekst naar andere talen moeilijk is. Zo’n vertaling doet ook dikwijls de oorspronkelijke bedoeling van de schrijfster geweld aan.

Toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, verloor Ravel veel vrienden in de oorlog. Ravel had een speciale manier om hen te eren. Tombeau de Couperin (het grafmonument van François Couperin (de grote componist)) is een ode aan de Franse suite (een verzameling dansen). Elk deel van dit werk is opgedragen aan een van de vrienden van de componist die tijdens de Eerste Wereldoorlog waren gesneuveld. Ravel wilde met dit werk meer in het algemeen eer bewijzen aan de Franse klavecimbelsuite uit de Barokperiode en niet zozeer specifiek aan Couperin zelf. Dit deed hij door de structuur van de Baroksuite als uitgangspunt te nemen. Het werk werd gecomponeerd in de jaren 1914 – 1917, oorspronkelijk als een zesdelig pianowerk. Het werd voor het eerst op 11 april 1919 uitgevoerd door Marguerite Long in de Salle Gaveau in Parijs.

Gedurende zijn laatste levensjaren was Ravel ten gevolge van een niet geheel opgehelderde neurologische aandoening niet meer in staat te schrijven. Hij stierf op 28 december 1937, 62 jaar oud, in een Parijs’ ziekenhuis. Hij had een experimentele hersenoperatie ondergaan, maar raakte in coma en stierf kort daarna. Hij werd begraven op de begraafplaats van Levallois-Perret bij Parijs, waar ook zijn ouders lagen. Ravel is, ondanks verschillende langdurige relaties, nooit getrouwd en is kinderloos gebleven.

Bolero (1928)

De Bolero (of Boléro) is een ballet dat in 1928 gecomponeerd werd door de Franse componist Maurice Ravel voor de Oekraïense danseres Ida Rubinstein (Ballets Russes). Het stuk heeft kenmerken van een bolero. Het stuk was meteen een groot succes tijdens de première op 22 november 1928 in de Parijse Opéra, met choreografie van Bronislava Nijinska en een decor van Alexandre Benois. Het orkest van de Opera van Parijs stond onder leiding van Walther Straram. Ernest Ansermet was oorspronkelijk ingehuurd om alle uitvoeringen van het balletseizoen te leiden, maar de musici weigerden onder hem te spelen.

Ravel noemde het stuk muzikaal inhoudloos, maar toch staat het bekend als een van zijn meesterwerken. De Bolero bestaat uit twee thema’s die telkens door andere instrumenten worden gespeeld. Na twee inleidende maten door de kleine trom wordt het eerste thema ingezet door een enkele fluit, waarna langzamerhand het gehele orkest gaat meedoen, waarbij bij elk opeenvolgend fragment crescendo plaatsvindt. Kort voor het einde vindt een modulatie plaats, waarbij Ravel van Do-groot naar Mi-groot gaat en zo het einde kracht bij zet. Het stuk duurt ongeveer 15 minuten. De Bolero werd naast zijn intrigerende orkestratie, met orkestinstrumenten die beurtelings het thema spelen, ook bekend door zijn ritmische drone.

Film 10 (1979)

10 is een Amerikaanse romantische komedie uit 1979, geschreven, geproduceerd en geregisseerd door Blake Edwards en met in de hoofdrollen Dudley Moore, Julie Andrews, Robert Webber en Bo Derek. De film werd beschouwd als een trendsettende film ten tijde van de release en werd een van de grootste kaskrakers van het jaar. De film volgt een man van middelbare leeftijd die verliefd wordt op een jonge vrouw die hij nog nooit heeft ontmoet, wat leidt tot een komische achtervolging en een ontmoeting in Mexico.

Aan het einde van de film vrijt George (Dudley Moore) met zijn vrouw Samantha (Julie Andrews) op de tonen van de Bolero van Ravel.

De rol van Bo Derek schoot haar naar instant sterrendom en status als sekssymbool. Haar geparelde en gevlochten cornrow-kapsel in de film werd op grote schaal gekopieerd. De film bracht ook hernieuwde roem aan het eendelige orkeststuk Boléro van Maurice Ravel, wiens muziek destijds nog onder copyright viel. Als resultaat van de film genereerde de verkoop van Boléro naar schatting $ 1 miljoen aan royalty’s en werd Ravel kortstondig de bestverkopende klassieke componist, 40 jaar na zijn dood.

Film Boléro (2024)

Boléro ‘Le Mystère Ravel’ is een epische biopic over een van de beroemdste Franse componisten: Maurice Ravel. Het ontstaan van zijn bekendste compositie, zijn Boléro, wordt belicht in deze smaakvolle film van regisseur Anne Fontaine. Ravels werkwijze en leven worden met elkaar verweven, aan de hand van zijn ontmoetingen met drie vrouwen: de Russische danseres Ida Rubinstein, wier opdracht de aanzet vormde tot de Boléro, zijn mecenas Misia Sert en zijn bevriende pianiste Marguerite Long.

Deze biopic volgt choreografe Ida Rubinstein die in de jaren 1920 Ravel selecteert om de muziek te componeren voor haar volgende ballet. Ze wil iets gedurfds en sensueel. Wanneer het Ravel maar niet lijkt te lukken iets op papier te zetten, duikt hij terug in zijn verleden. De herbeleving van zijn herinneringen aan oude geliefden en pijnlijke mislukkingen helpt hem bij de creatie van zijn grootste succes: de Boléro.

No more bolero’s (1989)

In maart is het 150 jaar geleden dat componist Maurice Ravel (1875 – 1937) werd geboren. Dus graag veel Bolero’s dit jaar, maar van echte orkesten en niet van Gerard Joling!

Meer info:

Maurice Ravel tijdens de Eerste Wereldoorlog:

https://www.youtube.com/watch?v=l6b2KzRp3KU

Trailer film 10 (1979): https://www.youtube.com/watch?v=okNvzDF11J4

Trailer film Bolero (2024): https://www.youtube.com/watch?v=9e7EO29C3wk

André Rieu & the Johann Strauss Orchestra performing Ravel’s Boléro live in Maastricht (2012):

https://www.youtube.com/watch?v=LwLABSm0yYc

Museum Maurice Ravel in Montfort-l’Amaury:

https://www.montfortlamaury.fr/culture-tourisme/sites-et-monuments/la-maison-musee-de-maurice-ravel/

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • Frankrijk • Monaco • Noord Korea • Eerste Wereldoorlog

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(1 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...