Naar aanleiding van het 90-jarige bestaan van LEGO is tussen deze speelgoedfabrikant en de Stichting Kinderpostzegels Nederland (SKN) een logisch samenwerkingsverband ontstaan voor dezelfde doelgroep. Beide organisaties geven kinderen letterlijk en figuurlijk door samen bouwen een positieve ontwikkeling met gelijke kansen en met de slo-gan ’Laat ieder kind meedoen’ tijdens de 75e kinderzegelactie 2023.
Ter compensatie aan het slot van het artikel aandacht voor minder-valide burgers. Toch is er een uitzondering, waaraan ze aangepast meedoen!
Gerelateerde artikelen
Kinderpostzegels 2023 ‘Laat ieder kind meedoen’
Voorlopige emissie gegevens
De kinderzegelemissie 2023 is door het internationale design-team van LEGO ontworpen onder begeleiding van Marloes Zwagerman, manager brand relations bij de LEGO-groep in Antwerpen. Oplage bestaat uit 1.200.000 kinderzegel-vellen. De kinderzegel-scholenactie loopt van woensdag 27 september tot woensdag 4 oktober 2023. Officiële aanvang kinderzegelverkoop is zaterdag 9 oktober 2023.
Gevarieerde gevoelsbelevingen
Op de vijf kinderzegels zijn de verschillende kinderen met aansprekende activiteiten bezig als [1] fietsen, [2a] gehandicapt kind in rolstoel met twee luisterende kinderen bij radio, [3] skaten, [4] sleeën, [5b] schaatsen, [6] schaatsen (waarom geen sneeuwscheppen, sneeuwbal gooien of sneeuwman maken?).
De bovenste rij beeld-door-lopende postzegels geven een zomerse afbeelding, de onderste daarentegen een winters beeld.
Kinderzegels nader bekeken
- Een persoonlijke beleving staat centraal bij de LEGO-minifiguren in hun gezamenlijke spel- en sportbeleving, die rondom van contourlijnen en een weinig opvallend kleur-reliëf zijn voorzien. In veel gezicht- en kledingdetails zijn deels van getekende lijnen getekend, waardoor er meer reliëf in de verschillende afbeeldingen ontstaat.
- Door dezelfde huidskleur kun je stellen dat de minifiguren gelijkwaardig zijn afgebeeld. De individuele verscheidenheid is echter ook aanwezig, dat uit de contrastrijke kledingkeuze, haarstijl en hoofddeksels blijkt. Hiermee wordt hun buitenlandse afkomst aangeduid.
- Verwonderlijk zijn beide afbeeldingen op de grote postzegel in het centrum van het postzegelvel 2023. In de kinder-zegeljaren 2014, 2018, 2020, 2021 & 2022 is het gebruikelijk geweest dat er één vergrote afbeelding op het postzegelvel staat. In gezamenlijk overleg tussen PostNL en SKN is er dit jaar speciaal op verzoek van SKN toch voor vijf kinderzegels met centraal een groot formaat postzegel met twee afbeeldingen gekozen om het voor de consument betaalbaar te houden.
1e en 2a postzegel
1e postzegel
Al fietsend wordt de aandacht op de weg gericht & door oogcontact is de aandacht op haar en het fietsen gericht.
2a postzegel
Door oogcontact trekt rolstoelster zelfverzekerd aandacht van ons als kijker: ‘Ik doe ook mee!’ Haar aanwezigheid accentueert op overduidelijke wijze dat ook een gehandicapte welkom is in het samenspel en de samenleving. Beide andere kinderen genieten gericht van radiomuziek.
Op de 1½ en 6 cent kinderzegel 1931 zijn de eerste lichamelijk gehandicapte kinderen (doof & blind) op kinderzegels geplaatst! Door een misverstand heeft Kiljan geen tehuizen voor misdeelde kinderen op de kinderzegels geplaatst, maar het misdeelde kind zelf! Reden? Wellicht met monumentale gebouwen meer opbrengst van het bijslagbedrag.
3e en 4e postzegel
3e postzegel
De aandacht van beide kinderen is al skatend op route gericht.
4e postzegel
Tijdens het sleeën geniet het ene kind ervan terwijl het andere kind bang is.
2b en 6e postzegel
2b postzegel
Het ene schaatsende kind komt het andere, bijna vallende, angstig kijkende kind te hulp.
6e postzegel
Het ene schaatsende kind kijkt naar links en het andere kind steekt de tong uit en maakt oogcontact met ons.
Ooglijk contact
Door ooglijk contact (interpersoonlijke-communicatie [zie postzegels 1, 2a, 2b & 6]) raakt de kijker als ‘medewerker’ bij de activiteiten van de kinderen betrokken. De kijker wordt a.h.w. in de afbeeldingen getrokken!
Deze geniale ontwerptruc werd in de schilderkunst van de barok tijdens de contrareformatie (katholieke reactie op protestantse kerk o.l.v. Luther & Calvijn) geregeld toegepast om de toeschouwer nader en optimaal actief bij de religi-eus katholiek verheerlijkende schildering te betrekken (Peter Paulus Rubens [zuidelijk katholieke barok] & Rembrandt [noordelijk hervormde barok]).
Een beeld-doorlopende achtergrond met Amsterdamse grachtenpanden en zomerse uitstraling. Per postzegel geïsoleerde impressies van actieve LEGO-minifiguren. De personen in de bovenwereld genieten optimaal letterlijk én figuurlijk van de warmte (zie aandachtspunt 2).
Overdrachtelijke duidingen
Het SKN-persbericht bericht over de LEGO-minifiguren: “In typisch Nederlandse setting zitten veel verrassende details, die uitnodigen om de zegels steeds opnieuw te bekijken” in combinatie met “Iedereen doet mee, niemand staat aan de zijkant”. Deze nadrukkelijke accentuering van het ogenschijn probleemloos ogende postzegelvel interpreteer ik toch op een gereserveerde wijze. De letterlijk opgevoerde afbeeldingen dienen volgens mij in figuurlijke zin ook opgevat en geduid te worden. Vandaar mijn overdrachtelijke benadering:
- De dertien LEGO-minifiguren stellen de verscheidenheid van de Nederlandse bevolking voor, die uit mondige en onmondig grote monden bestaat (zie o.a. postzegel 2b)) .
- Beide horizontaal ‘beeld-door-lopende-postzegel-reeksen’ verwijzen op treffende wijze op het bestaan van het sociaal-maatschappelijke en/of financieel-economische verschil in de bevolking van de onder- en bovenwereld in ons land.
- De radio (vertegenwoordiger alle huidige communicatiemiddelen) verwijst erop dat postzegels ook bespiegelingen wereldkundig kunnen maken, zoals dit kinderzegelvel dat ook treffend doet.
- De Amsterdamse grachtenpanden met bewolking op de achtergrond als decor verwijzen naar het koloniale verleden van ons land.
- De twee aanmeer-ringen in de kademuur voor boten verwijzen naar het actuele Nederlandse vluchtelingenvraagstuk met bootvluchtelingen.
Een winters tafereel met geïsoleerde ijspret van LEGO-minifiguren op een bevroren Amsterdamse gracht met op de achtergrond een beeld-lopende kademuur. De onderwereld-personen staan letterlijk én figuurlijk in de kou (zie aandachtspunt 2)!
Spraakmakende kinderzegels!
Mijn invalshoeken / bespiegelingen veroorzaken wel dat het progressief functionerend ontwerperscollectief o.l.v. Marloes Zwagerman via de collagetechniek spraakmakende kinderzegels heeft ontworpen met veelzeggende [deel]afbeeldingen. Deze controversiële serie kinderzegels vormt volgens mij een contrastrijke tegenstelling met alle voorgaande kinderzegelemissies, die stuk voor stuk inhoudelijk minder confronterend zijn.
Allegorische vergelijkingen
Het tegenovergestelde van de rolstoel-kinderegel toont de AVO Nederland-postzegel (Vereniging voor Arbeids- en Welzijnszorg, nvph 1143), waarop grafisch ontwerper Jaap Drupsteen een invalide in rolstoel letterlijk over een obsederend landschap met onneembare obstakels als trappen en drempels laat zien. Aan minder-validen als rolstoelers kunnen in bijgaande visuele vergelijking figuurlijk-overdrachtelijke zin helaas niet dezelfde mogelijkheden als valide personen geboden worden.
Het wisselende spel van ‘letterlijk-figuurlijk’ wordt op de Paralympics-postzegel, (6e Olympische Spelen voor Gehandicapten in Arnhem, nvph 1203) door grafisch ontwerper René van Raalte pijnlijk zichtbaar gemaakt.
De letterlijke afbeelding toont een rolstoeler in heldere [sport]kleuren op de zaalsportvloer met daarop kleurige lijnen. Het figuurlijke aspect bestaat uit de hoge mobiliteit, beweging en actie van de rolstoelspeelster, die voorovergebogen op de naar haar toekomende bal (links gedeeltelijk zichtbaar) snelt. Vaart en actie van dit spelmoment wordt door het wapperende haar versterkt verbeeld.
Reacties (2) Schrijf een reactie
Ik ben de laatste jaren zeer tevreden over de kinderzegels. Ook dit vind ik weer een leuk velletje!
Het gepresenteerde velletje kinderzegels moet het thema “Laat ieder kind meedoen” uitbeelden. Volgens mij is dat niet echt gelukt. Zowel de typische non-descripte figuurtjes als hun wel erg eenzijdige Hollandswinterse bezigheden sluiten heel veel kinderen juist uit. Wie de veelkleurige bevolking van de basisscholen ziet, m.n. in de Randstad, kan toch tot geen andere conclusie komen.
Dat de SKN zich door het jubilerende Lego laat sponsoren is een novum. Voorheen werd een thema als veilig verkeer of “Laat kinderen leren” op soms originele wijze uitgewerkt. Een heel inclusief voorbeeld is het velletje uit 2006. Daarop staat een rij kinderen die zeer verschillende spelletjes spelen. En de laatste jaren stonden alom bekende stripfiguren en kinderboekenhelden centraal. Dat gaf body aan een campagne. Maar deze gratis reclame voor een bepaald speelgoedmerk zal op menig basisschool aanleiding geven tot discussie. Want linksom of rechtsom, maar wie dit velletje promoot of verkoopt behartigt het belang van een bedrijf in plaats van een idee. Het belang van kinderen is daarmee niet gediend. Helaas.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)