Koninklijke Nederlandse Schaakbond 150 jaar: uitgiftedatum 31 mei 2023

Ter verduidelijking

De strepen met tekstballonnen zijn ter verduidelijking op het origineel aangebracht, waardoor het samenspel tussen tekst en afbeelding wordt geoptimaliseerd.

Emissiegegevens vel Koninklijke Nederlandse Schaakbond 150 jaar

Deze gegomde Persoonlijke Postzegel-emissie / Raster Postzegel-emissie (PP-emissie / RP-emissie) is ontworpen door Wout de Vringer uit Den Haag en fotograaf Gerrit Schreurs uit Den Haag. Uitgif-tedag 31 mei 2023. Oplage 5000 postzegelvellen. Hoogstwaarschijnlijk Koninklijke Joh. Enschedé B.V. Haarlem.

Analyse KNSB-postzegelvel als totaalontwerp

Het beeldverhaal (met tekstballonnen) op dit postzegelvel met tien ’etalage-vensters’ bestaat uit een gelaagd collage met gefotografeerde en getekende afbeeldingen op voor- en achtergrond. De ruimtelijke uitstraling van het totaalontwerp is omvangrijk en aantrekkelijk.

De vet gedrukte woorden verwijzen stuk voor stuk naar grafische technieken en activiteiten, die grafisch ontwerper Wout de Vringer gevarieerd heeft gebruikt / toegepast.

• In een licht gekleurd, op de voorgrond tredend raamwerk zijn tien donker gekleurde ventsters aanwezig, waarin een schaakbord in lijnperspectief is geplaatst. Zie dit fragmentarisch afgebeelde schaakbord als een geheel nieuw geformeerde beeld-doorloper over maar liefst tien postzegels.
• Op vensterbanken zijn vóór het schaakbord in twee rijen alle 32 schaakstukken (zwart & wit gekleurd) frontaal opgesteld. In het midden staan koning en dame (koningin) met aan weerskanten torens, lopers & paarden en daar weer naast vier pionnen.
• Achter het schaakbord zijn links- en rechtsboven gefotografeerde handen in actie afgebeeld. Op de linker postzegel zet een mannenhand (met witte koningin) de zwarte koningin (in een vrouwen hand) schaakmat. Op rechter postzegel voert een vrouwenhand dezelfde handeling uit. Uitsneden van beide postzegels keren terug op de velranden en tabs.
• In het kleurenschema zijn kleurovergangen van licht naar donker aanwezig. Donker betekent dichtbij en licht veraf. Met dit kleurperspectief wordt ruimte en/of diepte in een afbeelding op bijzonder afgewogen wijze gesuggereerd.
• De op het schaakbord geplaatste schaaktermen (ruimtelijk zwevend boven het bord) krijgen op de velrand informatief ondersteunende toelichting.
• De uitstraling van de schaaksport wordt niet alleen letterlijk afgebeeld door de verlengde rijen en lijnen van het schaakbord, maar ook verbeeld in overdrachtelijke zin. Deze getekende lijnstukken lopen kleur vervagend door tot aan de velrand en op de tabs.
• Beschouw dit postzegelvel als een totaalontwerp, waarin bijzonder veel deelafbeelding met behulp van de collagetechniek werkelijkheidsgetrouw en geordend zijn verwerkt. Iedere individuele postzegel met deelafbeelding (op een poststuk) geeft een prima beeld van de schaaksport.
• Door de schuin perspectivische plaatsing van het schaakbord en de verlengde diagonale banen in horizontale en verticale richting suggereert ontwerper De Vringer actie, dat hij aldus verwoordt: “Ik wilde een vooral een beweeglijk-dynamisch ontwerp maken, waarin veel gebeurt.” Tegelijk met dit perspectivische diepte- & ruimte-effect ontstaat het driedimensionale, waardoor het schaakbord gaat zweven.
• Het ‘zwevende’ in de benaming ‘zwevend schaakbord’ is hoogstwaarschijnlijk ontleend aan de titel van een 14e-eeuwse ridderroman ‘Walewein en het zwevende schaakbord’, handgeschreven in het Middel Nederlands en het bevat 11.198 verzen.
  Daarbij hoort een miniatuur, waarop ridder Walewein met z’n paard Gringolet het schaakbord achtervolgt. Op de 20 cent zomerzegel 1966 (nvph 861) is een deel van deze miniatuur geplaatst. Zie het laatste deelhoofdstuk.

Raak getroffen PP-emissie / PR-emissie

Naar mijn mening heeft grafisch ontwerper Wout de Vringer een topprestatie geleverd met deze gelaagde PP / PR-emissie. Op creatieve en inhoudsvolle wijze heeft hij het postzegelvel van begrippen en acties uit de schaaksport voorzien. Ongetwijfeld voor schakers een voortreffelijk samengestelde en super toffe emissie.

Nog meer Nederlandse schaakpostzegels

In voorgaande jaren zijn in ons land vijf postzegelemissies uitgegeven, waarmee aandacht aan de schaaksport wordt besteed.

Nvph 861

Koning Arthur wil het schaakbord bezitten dat op raadselachtige wijze door de burchtzaal zweefde. Alleen ridder Walewein van de ridders-van-de-ronde-tafel komt de koning hiervoor te hulp.
Tijdens de lange, avontuurlijke en gevaarlijke tocht ontmoet hij o.a. de koningen A, B & C. Alle drie hebben een wens, die de ridder moet uitvoeren, wil hij hun medewerking krijgen. A wil van B een toverzwaard, B wil de dochter (prinses) van C, waarmee hij wil trouwen. De ridder moet haar ontvoeren. De ontvoering lukt.
C blijkt te zijn overleden, waardoor de ridder het zwaard zonder problemen krijgt. Na het vervullen van de wensen van B en C komt ridder Walewein tenslotte bij koning Arthur met het schaakbord. Als beloning erft ridder Walewein de koningstitel en het koninkrijk.

Nvph 1159

1. Het hoofd met op oneindig gerichte ogen (weerskanten gestileerde handen) suggereert ‘denken’ op de IBM-schaaktoernooi-postzegel (nvph 1159).
2. De openingszet ‘e2 – e4’ is gebruikelijk als soort groet bij wedstrijdaanvang.
3. De verticale en diagonale lijnen boven het gedeeltelijk afgebeelde schaakbord stellen de bewegingen van toren, paard, loper, dame & koning voor.
4. De gefotografeerde schaakstukken paard en dame verbeelden als contrast ‘Levend schaak’.

Nvph 1969 & nvph 1038

Max Euwe-herdenkingspostzegels 1901 – 1981. Met de schaakstelling ‘Parel van Zandvoort’ (nvph 1969) versloeg Euwe in 1935 na 30 zinderende partijen de Russische titelverdediger Alexander Aljechin. Euwe verloor naderhand in 1937 in een revanchematch zijn titel wel weer aan de Rus!
Prof.Dr. Max Euwe is de enige wereldkampioen schaken die ons land heeft voortgebracht. De grootmeester zit geconcentreerd, peinzend en zijn hoofd ondersteunend boven een schaakbord (met 64 velden). De diagonale, foto-overlappende plaatsing van de schaakstukken verbeeldt het ‘communicatieve- denkspel-met-behulp-van-het-schaakbord’ met een tegenstander.

Nvph 3460

Het schaakboek ‘Oom Jan leert zijn neefje schaken’ voor jeugdig startende schakers is in 1935 door Albert Loon & Max Euwe geschreven. Deze handleiding is dankzij de vele herdrukken nog steeds voor velen een aantrekkelijke en leerzame leidraad.
Met de emissie-uitgifte ‘Jaar van het boek’ in 2016 is op een postzegel (nvph 3460) de omslag van dit 88-jarige leerboek geplaatst.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(4 stemmen, gemiddeld: 4,25 uit 5)

Laden...