Typisch Nederlands – molens – uitgiftedatum 13 februari 2023

Op maandag 13 februari 2023 verschijnt de tweede emissie ‘Typisch Nederlands – molens’ na de emissie ‘Musea’. Grafische ontwerpers zijn Adam Lane en Edwin van Praet van Total Design uit Amsterdam. De oplage bestaat uit 75.000 postzegelvellen. Door drukkerij Cartor Security Printers in Meaucé-La Loupe (Frankrijk) is deze emissie tot stand gekomen.

Postzegel en postzegelvel nader bekeken

Voor de 24 identieke afbeeldingen (illustratieve structuur) op het postzegelvel ‘Molens’ van de tweede editie Typisch Nederlands 2023’ zijn senior grafisch ontwerper Adam Lane en creative director Edwin van Praet van Total Design uit Amsterdam uitgegaan van de meest simpele herkenbaar geometrische vormen van een molen namelijk het molenhuis, het dak en de vier wieken.
Eerst waren de wieken nog rechthoekig van vorm, maar dat was moeilijk verenigbaar met de schuin gekleurde vormen van de achtergrond. Door ‘ontwerpkundige vrijheid’ van het ontwerpersduo zijn het tenslotte taps toelopende vlakken geworden. In de praktijk hebben dergelijk gevormde wieken van een door de wind gedreven molen aanmerkelijk minder profijt van de wind.

Door meerdere postzegels met molenafbeeldingen in het artikel te plaatsen, kom je automatisch met verschillende invalshoeken van een molen (in het polderlandschap) in aanraking.

1) Kleur

De driekleurige molens staan op een zacht groene, diagonaal lopende strook met op de voor- en achtergrond dito zacht lichtblauwe stroken. De kleur groen vertegenwoordigt het grasland, terwijl het blauwe vlak de brede tochtsloot aan weerskanten van de stroken grasland van het polderlandschap voorstellen, zoals die op het Persoonlijke Postzegelvel Zuid-Holland nabij Kinderdijk is afgebeeld en/of op de Zakenpostzegel 1986 (nvph 2486) op no meer vereenvoudigde / stilistische wijze is verbeeld.

Bijgaande affiche uit 1954 (ontwerp van Reyn Dirksen), die op 11 februari a.s. bij Van Sabben poster auctions geveild zal worden, zou het in prentbriefkaart-uitvoering uitermate geschikt zijn voor maximumkaartverzamelaars

2) Gegroepeerd

Vierentwintig sterk vereenvoudigde van molens zijn met opzet in een strak, de perforatie overschrijdend patroon over de het gehele postzegelvel (én in het lager gelegen polderlandschap) gegroepeerd. Reden?
Omdat het water uit de diep gelegen polder omhoog gemalen moet worden, zijn twee of meer molens nodig om het water op hoger niveau in de boezem (polderringvaart) te krijgen, waardoor het tenslotte afgevoerd kan worden.

3) Molengang

Meerdere molens achter elkaar op een rij, die het water getrapt omhoog malen, wordt als molengang aangeduid. Deze molengang (soms bestaande uit een onder-molen, één of meer midden-molens en een boven-molen) is middels een strak patroon op het postzegelvel weergegeven.
Elke molen pompt het water weer een stukje hoger. De diagonale plaatsing van de molens van de ene naar de andere postzegel verbeeldt het ‘omhoog-brengen’ van het water.

4) Pompen

Het perforatie overschrijdende effect van de molens op het postzegelvel verbeeldt het voortdurende pompen en continue afvoer van water door de molens gedurende het gehele jaar uit de polder.

In deze schets is niet alleen de verticale lijn van het patroon te ontdekken, maar ook beide diagonalen in geel en rood. Orla Kiely heeft talrijk veel gevarieerde patronen voor kleding en gordijnen ontworpen.

5) Patroon

Het strakke patroon heeft het ontwerpersduo ontleend aan de illustratieve patroonstructuren van Orla Kiely. Zijn bloem- en bladpatronen zijn verticaal én diagonaal naar links en rechts opgesteld, zoals beide ontwerpers dat ook met de molens op het postzegelvel hebben uitgevoerd.

6) Wiekencode

Aan de stand van de wieken is op grote afstand al te bepalen wat er bij de molen gaande is via de wiekencode. Wieken in de positie van het plusteken geven de ruststand aan: de molenaar werkt op dat moment even niet. Met de wieken in de X-positie wordt een lange ruststand aangegeven. Als de bovenste wiek net iets naar links van het midden staat (op de postzegel afgebeeld), vanuit de molen zelf bekeken, is er sprake van een vreugdevolle gebeurtenis als huwelijk, geboorte of verjaardag bij de eigenaar van de molen.

Reden iconische vormentaal van deze emissie

Vorig jaar stonden voor de tweede uitgave van de emissie Typisch Nederlands twee onderwerpen (sporten en festivals) als mogelijke thema’s in de planning. In de ontwerpvoorstellen voor de festivals kwamen allerlei iconische vormen voor, waarop PostNL enthousiast reageerde.
Naar aanleiding van de positieve benadering hierop hebben beide Total Design-ontwerpers besloten de iconische vormentaal op de afbeeldingen van dit jaar toe te passen, die uiteenlopende bezienswaardigheden van ons land tonen.

Vermeer-postzegels 2023?

Vanaf 10 februari t/m 4 juni zijn van de 37 schilderijen van Johannes Vermeer (1632 – 1675) er 28 in het Rijksmuseum te bewonderen. Acht jaar lang heeft het Rijks aan dit grootste Vermeer-project ooit gewerkt. In de voorverkoop zijn inmiddels al 200.000 tickets verkocht. In 1996 is de laatste grote Vermeer-tentoonstelling in het Haagse Mauritshuis georganiseerd met slechts 20 schilderijen en 450.000 bezoekers.
In 1996 zijn ter gelegenheid van deze expositie drie postzegels en een velletje (nvph 1664/67) door het postbedrijf uitgegeven. Wat kan ons land met deze mega-tentoonstelling op kort termijn verwachten? Rijksmuseum directeur Taco Dibbits: “Dit is now or never!”

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(4 stemmen, gemiddeld: 2,25 uit 5)

Laden...