a] Zodra je weet dat op de portretzegel Michiel de Ruyter staat, veronderstel je ook meteen dat op de hecht ermee verbonden zeeslagpostzegel o.a. het vlaggenschip ‘De Zeven Provinciën’ zal staan. Uit geraadpleegd bronnenonderzoek blijkt echter dat op de afbeelding schout-bij-nacht Willem der Zaan met de ‘Blauwe Reiger’ een Engels schip *) ramt.
Gerelateerde artikelen
b] Met andere woorden tussen de beeld-doorlopende-postzegels bestaat in werkelijkheid géén logisch verband. In symbolisch zin is echter wél een hecht verband verbeeld door het verweven van het golf- en haarpatroon op de zeeslagpostzegel)!
c] Wat blijkt? Weersomstandigheden met harde wind en regen hebben op de eerste dag van de zeeslag (11 juni) veroorzaakt dat slechts een deel van onze vloot (in tegenstelling tot het deel met De Ruyter) de Britse vloot kon bereiken voor gevecht.
*)
Van oorsprong een Nederlands schip met de naam ‘Zevenwolden’ dat tijdens de Slag bij Lowestoft in 1665 door de Engelsen werd veroverd.
De admiraal en de schepen zijn ‘beeld-door-lopend-met-elkaar-verweven’ verbonden in tegenstelling tot de De Ruyter-postzegels uit 1907.
Inleiding
Op 11 augustus 1665 werd Michiel de Ruyter aangesteld als opperbevelhebber van de vloot van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden na de vernederende Slag bij Lowestoft op 13 juni 1665. De Nederlanders zonden op wraak.
Joseph Mulder, Public domain, via Wikimedia Commons
In een jaar tijd werden op verschillende werven zestig nieuwe schepen gebouwd om tegen de Engelsen te kunnen vechten o.a. met het formidabel grote schip ‘De Zeven Provinciën’ als vlaggenschip van De Ruyter met 80 stukken geschut.
Eerste dag van Vierdaagse Zeeslag op 11 juni 1666
De Britse vloot o.l.v. admiraal George de Monck, bestaande uit 60 schepen, vocht op de aanvangsdag van de Vierdaagse Zeeslag (11 t/m 14 juni 1666) tegen een overmacht van 85 Nederlandse vaartuigen.
‘s Ochtends vroeg ontmoetten beide vloten elkaar voor de Vlaamse kust. Door de ongunstig harde windrichting konden de schepen van het middelste en achterste eskader van De Ruyter, Cornelis Evertsen en Tjerk Hiddes de Vries de Engelsen niet benaderen.
De zeehelden Michiel Adriaansz. De Ruyter (1607 – 1676), Cornelis Evertsen (1610 – 1666), Tjerk Hiddes de Vries (1622 – 1666) & Cornelis Tromp (1629 – 1691).
De Nederlandse voorhoede onder bevel van Cornelis Tromp voerde gevechten. Door de harde wind helden de ranke schepen van de Engelsen zwaar voorover, waardoor de onderste luiken van het geschut gesloten moesten blijven om instromend water te keren. Een ander nadeel voor de Britten was dat de kogels van de overhellende schepen niet de Nederlandse schepen raakten, maar in de zee terecht kwamen.
De Vierdaagse Zeeslag 1666 – Petrus Johannes Schotel, Public domain, via Rijksmuseum
De lithografische afbeelding (357 x 525 mm) van Petrus Johannnes Schotel (1808 – 1865) toont bijna twee eeuwen later op historisch verheerlijkende wijze de situatie van beide vloten op de namiddag van 11 juni 1666 kort na de koerswending voor de Vlaamse kust (de vloten dreigden te stranden op ondiepten en zandbanken). Een drietal Britse schepen verloren tijdens de wanorde het contact met hun kaders en werden naderhand met gemak overmeesterd.
Uiterst links wordt het Engelse schip ‘Zevenwolden’ tijdens het passeer-gevecht door schout-bij-nacht Willem van der Zaan met zijn schip ‘De Blauwe Reiger’ geramd en veroverd. Met het invallen van de duisternis werd de strijd op de eerste dag van de zeeslag gestaakt.
Grafische afbeelding van passeer-gevechten: het geschut is over en weer op elkaar gericht. Grafische weergave van vier dagen zeestrijd.
In de nacht van 11 op 12 juni stelden beide vloten alles in het werk om de geleden schade zoveel mogelijk te herstellen. Bij het aanbreken van de tweede dag van de zeeslag werd bij de eerste passeer-gevecht de strijd hervat en voortgezet. Op de resterende drie dagen is Michiel de Ruyter wel actief en daadwerkelijk nauw bij de strijd betrokken geweest.
Terugblik
- De Vierdaagse Zeeslag (spectaculair onderdeel voor ons land tijdens de Tweede Engelse Oorlog ([1665 – 1667]) is de langste zeeslag ooit geweest. Vier dagen lang vochten ongeveer 200 schepen van de Nederlandse en Engelse vloten tegen elkaar gewapend met 9.000 kanonnen en een totale bemanning van 45.000 personen om de suprematie ter zee.
- De letters van de tekst ‘Dag van de postzegel’ bezitten een schreef (horizontaal streepje [overeenkomend met de Romeinse cijfernotatie]), waarmee aan het postzegelonderwerp een historisch tintje krijgt.
Bronnen:
- De Nederlandse schilderkunst in de 19e eeuw, C.M. Bosman.
- Heldendaden der Nederlanders ter zee van de vroegste tijd tot op heden, Petrus Johannes Schotel.
Reacties (1)
Onder de afbeelding van het blad Collect staan 2 postzegels van de VOC en het NAP. Wat is de relatie van deze zegels met dit verhaal over de vierdaagse zeeslag?
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)