Als verzamelaar van de postzegels van de Kanaaleilanden werd ik ook geconfronteerd met de tendens van steeds meer series, hogere waarden, meer en meer blokken en gimmicks. Dan vraag je jezelf toch wel af, waar ben ik mee bezig. En daarom hebben vele verzamelaars die hetzelfde ervoeren besloten om er rigoureus mee te stoppen. Heb ik ook gedaan met de Kanaaleilanden tot het jaar 2000 met uitzondering van Guernsey, waarmee ik ben doorgegaan met de uitgiften gedrukt door Joh. Enschedé in Haarlem. Maar ook deze postwaardendrukker wist, in overleg met de ontwerpers van postzegels en de betreffende postadministraties bijzonderheden toe te voegen aan de uit te geven postzegels. Als voorbeeld een blokje uitgegeven op zondag 4 augustus 2002 ter gelegenheid van het overlijden van Koninginmoeder Elizabeth van het Verenigd Koninkrijk op 30 maart 2002. Zij was geboren op 4 augustus 1900 dus de datum van uitgifte kon ook daaraan worden gekoppeld. Het portret van Elizabeth is in 1986 vervaardigd door fotograaf Richard Stone. Ontwerper van het blokje was Mark Whyte, gevestigd in Slough, Engeland. Het postzegelblokje werd gedrukt door Joh. Enschedé te Haarlem in offset en reliëfdruk. De reliëfdruk werd gebruikt om het silhouet van koningin Elizabeth II rechtsboven in de zegel, de waarde aanduiding £2 linksonder en de tekst in zilver te drukken. Het gaf iets ‘waardevols’ mee zo veronderstelde men denk ik.

Postzegels in de waarde van £5 waren al eerder door de postdienst van Guernsey uitgegeven. De eerste was op 22 mei 1981 in de permanente serie met afbeeldingen van munten. Maar in feite is geen oorspronkelijke munt afgebeeld maar het ‘Zegel van de Baljuw’. Het zegel stamt uit de regeringsperiode van koning Edward I om officiële documenten verzonden vanaf het eiland Guernsey naar Engeland te verzegelen. Edward zond in 1279 zijn ambtszegel naar de baljuw van het eiland. De afgebeelde dieren zijn luipaarden, in de 14de eeuw ‘Lupart’ genoemd, terwijl velen vinden dat het leeuwen zijn. De meningen hierover zijn nog altijd verdeeld. De ornamenten rond het zegel op de postzegel symboliseren de golven rond het eiland. Daarboven een ontspruitende Guernsey lelie. Ontwerper was Robert Reed die een aantal ruwe schetsen en kleurcombinaties naar de postzegeldrukker, Helio Courvoisier, in Zwitserland stuurde. Ook de toepassing van goudkleur was een wens. De studio van de drukkerij leverde het uiteindelijke ontwerp dat werd goedgekeurd door Robert Reed. De postzegel werd daarna gedrukt op het Zwitserse postzegelpapier met daarin zijdedraden verwerkt.

De zegel behoorde tot de serie munten die is afgebeeld op postzegels van Guernsey die vanaf 13 februari 1979 waren uitgegeven op verschillende data. De afbeelding is ontleend aan de munt van 2 pence die in omloop is gebracht vanaf 1977 tot en met 1981. Waarschijnlijk heeft Robert Reed naast zijn schetsen ook een munt van 2 pence meegezonden naar de Zwitserse drukkerij. Op de keerzijde van de munt is een windmolen voorkomende op het eiland Sark afgebeeld zoals te zien is in het vignet van de envelop en op onderstaand afgebeelde munt geslagen in 1979.

Dat de zegel tot de serie munten op postzegels behoorde werd nog versterkt door de vermelding op de eerstedagenvelop ‘Coinage Series’ en afbeeldingen van oude en moderne munten. Als randschrift in de munt is vermeld: S’B?LLIVI? INSVL? D?G?RN?R? V?. Deze oude tekst in het Guernésiais, ontstaan uit de Normandische taal, vertaald in het Engels: ‘The Bailiwick of the Island of Guernsey’. Deze postzegel bleef lang in gebruik en werd pas op 11 augustus 1998 vervangen door een nieuw exemplaar. De verkoop van de postzegel met afbeelding van de munt van 2 pence werd op 31 december 1998 beëindigd.

De nieuwe postzegel paste in de serie schepen die vanaf juli 1999 werd uitgegeven. Op de postzegel is ‘Her Majesty’s Yacht Britannia’ afgebeeld dat 45 jaar daarvoor door de koninklijke familie van Groot-Brittannië in gebruik was genomen. Voor de waarde aanduiding, het silhouet van koningin Elizabeth II, de benaming ‘Guernsey’ en de buitenste omlijsting werd goud gebruikt. Ontwerper van de postzegel was Mark Wilkinson en de zegel werd gedrukt door drukkerij House of Questa. In november 2002 was de postzegel uitverkocht.

Het zeewaardige schip met een lengte van 126 meter werd op een Schotse scheepswerf gebouwd en op 16 april 1953 door koningin Elizabeth II te water gelaten. Het werd daarna afgebouwd en in 1954 in gebruik genomen. De bemanning bestond uit 240 koppen. Het schip werd op 11 december 1997 uit de vaart genomen en is thans een museumschip dat in Leith, de haven van Edinburgh ligt. Toch wel opvallend dat het schip al buiten gebruik was gesteld terwijl de postzegel met de afbeelding van het schip uitkwam op 11 augustus 1998.

De postzegel met afbeelding van het jacht ‘Britannia’ bleef slechts vijf jaar in de verkoop. En nieuwe postzegel met een frankeerwaarde van £5 werd noodzakelijk geacht. Andrew Fothergill, ontwerper van postzegels, had bij de postdirectie van Guernsey een idee voorgesteld om een postzegel te voorzien van de letters van het alfabet in willekeurige hoofdletters en kleine letters. Daarmee verbeeldde hij de verscheidenheid aan enveloppen en pakketten waarmee een modern postkantoor te maken heeft. En ook de verscheidenheid aan poststukken door de veelheid aan lettertypen. Daarbij de slogan: ‘Letters on a stamp on a letter’. De vertaling is ‘Letters op een postzegel op een brief’. En zo werd een ‘moderne kunst’-zegel geboren met een subtiele woordspeling, ‘letter’ voor de schrijfletter en ‘letter’ voor brief, gekoppeld aan state-of-the-art technologie.

De postwaardendrukkerij van Joh. Enschedé te Haarlem bedacht namelijk een ‘finishing touch’ door warmtegevoelige inkt te gebruiken voor de opgedrukte letters. Bij aanraking met de vinger verandert de kleur van de letters op de postzegel van oranje naar wit. Zilver werd gebruikt voor het profiel van de koningin, de waarde aanduiding van £5 en de naam Guernsey. Postzegels zonder zilverdruk zijn bekend als misdruk.

De postzegel verving de definitieve postzegel van £5 uitgegeven in augustus 1998 en werd op 3 juli 2003 uitgegeven in velletjes van vier stuks. Warmtegevoelige drukinkt, een ‘gimmick’ zonder enige postale noodzaak.

Maar het kan nog gekker. Op 20 februari 2013 werd een blokje met een frankeerwaarde van £5 in verkoop genomen met een afbeelding van een vis, een ‘Blenny met een zwarte kop’. Het blokje werd samen met zes postzegels met andere afbeeldingen van vissen uitgegeven onder de titel ‘Zeeleven’. De Blenny, Latijnse naam Tripterygion delaisi, komt voor aan rotsachtige kusten op een diepte tot 40 meter. Ze verschuilen zich graag onder uitsteeksels van de rotsen en in rotsspleten. De foto van de vis afgebeeld op het blokje werd genomen door de op het eiland Sark wonende onderwaterfotografe Sue Daley. Het bijzondere. Wanneer de postzegel wordt gescand met een speciale mobiele telefoon-app wordt een documentaire over de vis getoond. Dit is mogelijk door middel van AR, Augumented Reality, toegepast door Lowe-Martin in een gratis app uit de App Store. Wederom een ‘gimmick’ zonder enige postale noodzaak, dus alleen bestemd om verzamelaars te bewegen deze bijzondere postzegel met een hoge frankeerwaarde te kopen. De directeur van de postdienst van Guernsey, Boley Smillie, zei in 2013 hierover het volgende: ‘We zijn erg blij met dit opwindende nieuwe product. De technologie, die gemakkelijk te gebruiken is, brengt deze zegel tot leven en voegt een nieuwe dimensie toe ten behoeve van onze postzegelverzamelaars.’ Dus alleen bestemd voor verzamelaars? Mee eens?

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Groot Brittannië • Koningshuizen

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(3 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...