De postzegeldrukkerij vermeldde de naam heel vaak op de onderrand van de postzegels zelf. Zoals bovenstaand voorbeeld van een luchtpostzegel van Peru uitgegeven op 19 november 1962 gedrukt door Thomas de la Rue & Co Ltd. Hier is de naam van de drukkerij dus voluit vermeld. Maar wie was Thomas de la Rue?

Op het omslag van een prestigeboekje van Guernsey uitgegeven in 1993 is het portret van Thomas de la Rue afgebeeld, de oprichter van een van de grootste en belangrijkste drukkerijen van waardepapieren, bankbiljetten en postzegels ter wereld. Thomas werd op 24 maart 1793 geboren op het eiland Guernsey in Le Bourg, een dorpje net ten zuiden van de huidige luchthaven van het eiland. En dat verklaart meteen de Franse naam van Thomas, omdat vele dorpen en stadjes op de Kanaaleilanden Franse namen hebben en ook vele families een Franse naam dragen. Frans werd in die tijd op de eilanden die vlak voor de Normandische kust liggen, meer gesproken dan Engels. De Fransen noemen de eilanden ‘Îles Anglo-Normandes’. De Engelsen ‘Channel Islands’.

Thomas was het zevende kind uit het huwelijk van zijn ouders Rachael Allez en Eleazar de la Rue. Op tienjarige leeftijd ging hij in de leer bij meester-drukker Joseph Antoine Chevalier in Saint Peter Port, de hoofdstad van het eiland Guernsey. Daar leerde hij het drukkersvak en met zijn kennis en financiële steun van Tom Greenslade gaf hij een krant uit met de naam ‘Le Publiciste’.  Maar al snel trad een breuk op tussen de twee eigenaren en Thomas begon vanaf 6 februari 1813 zijn eigen krant te drukken, ‘Le Miroir Politique’.

Op 21 maart 1816 trouwde hij met Jane Warren en in 1818 vertrok Thomas de la Rue met zijn gezin naar Londen om daar te beginnen met een geheel nieuw bedrijf. Geen drukkerij maar een fabriek waar strohoeden werden vervaardigd. Een artikel dat toen erg in de mode was. Het bedrijf floreerde en de zakenman Thomas richtte samen met de Britten Samuel Cornish en William Rock nogmaals een nieuw bedrijf op als ‘drukkers en boekbinders’. Hij begon in 1828 met een boekhandel en het vervaardigen van luxe artikelen op basis van het gebruik van drukpersen.

In 1831 kreeg De la Rue het recht om speelkaarten te drukken wat in 1832 in een patent werd omgezet verleend door de Britse koning Willem IV. Daarvóór werden speelkaarten gedrukt met houtsneden in blokken met gebruik van zwarte inkt. De afbeeldingen werden daarna met de hand ingekleurd. De la Rue was het eerste bedrijf in Londen dat speelkaarten vervaardigde in een geheel nieuw typografisch procedé. Er kwam steeds meer vraag naar speelkaarten door boekhandels en pubs en vele verenigingen werden opgericht met kaartspelers als leden.

Aan ‘The Pollet’ in St. Peter Port bevindt zich een pub met de naam ‘The Thomas de la Rue’. In de gevel is een borstbeeld van De la Rue aangebracht. Door de enorme vraag en de wens naar kaartspellen met grote variaties in afbeeldingen op de rugzijde en thema’s nam hij Owen Jones als grafisch ontwerper in dienst. In de daarop volgende twintig jaar produceerde De la Rue 173 verschillende stocks speelkaarten variërend van bloem- en fruitthema’s tot Chinese afbeeldingen. De la Rue werd daarmee als de ‘vader van de Engelse speelkaart’ bekend. Vanaf 1837 waren zijn echtgenote en zijn twee zoons werkzaam in het bedrijf. Om de kroning van koningin Victoria te vieren drukte hij een speciale editie van ‘The Sun’ in gouddruk. De boven afgebeelde postzegel van 16p was de eerste uit een serie van vijf stuks die is uitgegeven op 27 juli 1993.

In 1848 vond zijn zoon, Warren de la Rue, de enveloppen vouwmachine uit. Deze machine, afgebeeld op de postzegel van 28p, kon per uur 2.700 enveloppen produceren. Het was een van de grote bezienswaardigheden op de Grote Tentoonstelling in 1851 in Crystal Palace in Londen.

Thomas de la Rue begon in 1853 met het drukken van belastingzegels toen hij een contract kreeg van de Britse Binnenlandse Belastingdienst, de ‘Board of Inland Revenue’, om gegomde zegels te vervaardigen en deze van een perforatie te voorzien. De basis voor de latere productie van vele miljoenen postzegels.

De eerste opdracht voor het drukken van postzegels was voor de vier pence zegel zoals afgebeeld op de bovenstaande exemplaren. Deze in boekdruk aangemaakte postzegel was voor het eerst verkrijgbaar op 31 juli 1855. Daarna volgden opdrachten uit de vele koloniën van Groot-Brittannië.

In het stempel voor de eerste dag van uitgifte is een van de eerste boekdrukpersen te zien die in gebruik was genomen door Thomas de la Rue voor het drukken van postzegels. De postzegel van 2½p was een van de vier uit de serie die was uitgegeven op 2 juni 1971.

De la Rue drukte postzegels voor Kaap de Goede Hoop. met de bekende driehoekzegels, Mauritius, West-Australië, Trinidad, Ceylon, Hongkong, Sint Helena, de Bahama’s, Natal en Sint Lucia en andere koloniën en dominions.

Het eerste bankbiljet drukte De La Rue in 1860. Het waren bankbiljetten voor Mauritius in de waarden van 10 shilling, £1 en £5. Op de postzegel is een fragment te zien van het eerste bankbiljet van Mauritius in de waarde van een pond.

De enige postzegel die voor de Verenigde Staten werd gedrukt in opdracht van de Confederale Staten was een zegel van 5 dollarcent in de kleur blauw. De kleur blauw op de originele zegel was veel lichter dan die op de gereproduceerde postzegel hierboven.

Deze postzegel werd uitgegeven op 16 april 1862 en had als afbeelding het portret van president Jefferson Finis Davis. Tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog was Davis van 1861 tot 1865 de eerste en enige president van de Confederale Staten van Amerika. Door Thomas de la Rue werd gebruik gemaakt van een portret vervaardigd door fotograaf Mathew Benjamin Brady. Een tweede postzegel in de waarde van 1 dollarcent in de kleur donker oranje met een afbeelding van de politicus John Caldwell Calhoun was wel gedrukt maar werd niet uitgegeven.

Voor landen in Europa drukte Thomas de la Rue postzegels zoals bovenstaand voorbeeld van een postzegel van Italië uitgegeven op 1 december 1863 met een afbeelding van koning Victor Emanuel II. Door de drukker werd voor het eerst een beveiligingskenmerk mee gedrukt op de voorzijde van de Italiaanse postzegel.

De eerste praktisch vulpen werd door De La Rue ontwikkeld in 1881. Daaruit ontstond de luxe Onoto pen die in 1905 werd gelanceerd. Een van de beroemdste gebruikers van de Onoto pen was Winston Churchill. De vervaardiging van deze pennen werd in 1958 beëindigd. In het jaar 2005 werd door een nieuwe fabrikant, de ‘Onoto Pen Company Ltd.’ in Colney Hall, Norwich, de productie van dit merk hervat.

De productie van postzegels voor Groot-Brittannië nam een hoge vlucht. Thans zeer gezochte postzegels in hoge waarden kwamen van de drukpersen van De La Rue die stonden in de drukkerij die in 1874 was gebouwd aan de Bunhill Row, een straat in Londen in de wijk Islington, thans de B144. Bovenstaande afgebeelde postzegel van £1 verscheen op 16 juli 1902 met het portret van koning Edward VII.

Nog een prachtig voorbeeld van de drukkunst van De La Rue is een postzegel uit een serie van vier die uitkwam in 1913. De boven afgebeelde postzegel in plaatdruk van een halve kroon verscheen in december 1915. In 1921 verliet de familie De la Rue het bedrijf dat toen in handen kwam van de staat. Op 11 september 1940 werd de fabriek en drukkerij aan de Bunhill Row nummer 110 door Duitse bommenwerpers tijdens de Blitz vernietigd. De vervaardiging van postzegels, waardepapieren en andere  producten werd verplaatst naar een fabriek buiten Londen.

De La Rue is een van de belangrijkste producenten van bankbiljetten geworden. Overheden vanuit de gehele wereld bestelden enorme oplagen aan dit soort waardepapieren. Een testbiljet dat ook voor presentatiedoeleinden werd gebruikt is afgebeeld met een portret van Thomas de la Rue. Op de achtergrond de gevel van de drukkerij aan de Bunhill Row.

Maar ook op een echt geldig bankbiljet verscheen zijn portret als jongeman uitgegeven in 2013 door Guernsey in de waarde van £1. De eerste geldtelmachine werd door De La Rue ontwikkeld en in 1957 op de markt gebracht. Concurrent Waterlow & Sons, een bankbiljetten en veiligheidsdrukkerij, werd in 1961 door De La Rue overgenomen.

© Library Book Collection, The Priaulx Library

Op de achtergrond van het bankbiljet is Old Fountain Street in St. Peter Port afgebeeld zoals dat eruit zag op een aquarel uit 1799. Alle details in het schilderij zijn minutieus overgenomen op het bankbiljet. Aan het einde van het straatje is de ‘Town Church’ afgebeeld. De kerk gebouwd tussen 1466 en 1473 bestaat nog steeds maar de straat van toen is totaal onherkenbaar en heet sinds 1820 Fountain Street. Alle huizen en winkels zijn vanaf 1820 afgebroken, de straat opnieuw aangelegd en werd nieuwbouw gepleegd. De aquarel werd voor het eerst afgebeeld in het ‘Elizabeth College Magazine’ van 1842, gepubliceerd door George Métivier. De aquarel, hierboven afgebeeld, is ook als kopie opgenomen in de collectie van de Priaulx Library aan Candie Road afkomstig van het omslag van een gedichtenbundel in het patois, de volkstaal in 1883, uitgegeven door John Linwood Pitts.

De maker van de aquarel was wijnhandelaar en luitenant-kolonel van het artilllerieregiment Peter Le Lièvre, ook wel Le Lievre genoemd, die leefde van 1812 tot 17 februari 1878. Hij was geboren in een huis vlak bij Old Fountain Street. Het adres was Hauteville nummer 17 in St. Peter Port waar hij zijn hele leven heeft gewoond. Een in juni 2010 aan zijn huis aangebrachte blauwe plaquette herinnert aan deze kunstenaar die pas na zijn dood bekend werd. De eerste tentoonstelling van zijn werk vond plaats in 1904, 26 jaar na zijn overlijden. In deze straat staat ook het huis waar Victor Hugo tijdens zijn ballingschap woonde, nu een museum.

De eerste zelfklevende zegels, het zogenoemde ‘peel off’ systeem, voor Britse postzegels werden door De La Rue ontwikkeld. Boven afgebeeld is een testlabel met het silhouet van Thomas de la Rue.

Dit silhouet kan men nog vaak aantreffen op de velranden van postzegels die zijn gedrukt door De La Rue. Zoals de postzegel van £2 met een veiligheidstanding tegen namaken, uitgegeven op 17 februari 2009. Thomas de la Rue, de veelzijdige zakenman en uitvinder, overleed op 73-jarige leeftijd op 7 juni 1866 in Kensington, Londen. Hij ligt begraven op Kensal Green Cemetery in de Royal Borough of Kensington and Chelsea, Londen.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(6 stemmen, gemiddeld: 4,50 uit 5)

Laden...