Op 26 mei 2022 werd door fans van Dracula ‘Wereld Dracula Dag’ gevierd, vooral in Engelstalige landen. Dit jaar is een bijzonder jaar want het is 125 jaar geleden, dat Bram Stoker deze roman publiceerde op 26 mei 1897. World Dracula Day werd opgericht op 26 mei 2012. In deze blog alles over Dracula, Bram Stoker, Whitby, Vlad Dracula, Transsylvanië, kasteel Bran, vampiers etc.
Gerelateerde artikelen
Dracula
Dracula is een gothic horrorverhaal uit 1897 in de vorm van een briefroman, geschreven door de Ierse schrijver Bram Stoker. De hoofdpersoon van het verhaal, Graaf Dracula, is een aristocratische vampier uit Transsylvanië. Dankzij het succes van het boek en de verfilmingen die er in de loop der jaren op werden gebaseerd, groeide de figuur van Dracula uit tot ’s werelds bekendste vampier.
Achtergrond
Met Dracula borduurde Stoker voort op de traditie van de aristocratische vampier die in 1819 was ingezet door John William Polidori met het verhaal The Vampyre.
Stoker schreef van maart 1890 tot april 1896 aan Dracula. Naar eigen zeggen zou hij het idee voor Dracula door een nachtmerrie gekregen hebben, na een te overvloedige maaltijd in de befaamde Londense Beefsteak Room. Het echte opzoekwerk begon hij in het vissersdorpje Whitby in Yorkshire, waar hij vanaf 1885 regelmatig verbleef. In de bibliotheek van Whitby vond hij een reisgids uit 1820: An Account of the Principalities of Wallachia and Moldavia van William Wilkinson over een bloeddorstige 15e-eeuwse koning van Walachije (nu een deel van Roemenië).
Stoker, die zijn hoofdpersoon aanvankelijk Graaf Wampyr noemde, noteerde dat volgens deze reisgids Dracula Roemeens is voor duivel. Omdat de passage waarin deze informatie voorkomt gaat over de historische figuur Vlad ?epe?, bijgenaamd Dracula, wordt weleens gesuggereerd dat Stoker zijn Dracula op de griezelverhalen rondom ?epe? baseerde. De historische Vlad ‘Dracula’ had echter geen associatie met vampieren en weinig verband met Transsylvanië, hoewel hij ook daar invallen leidde en spietsing gebruikte om zijn wil op te leggen. Vlad was een uiterst bloeddorstig heerser. Hij was berucht voor het spietsen van mensen, een gewoonte waaraan hij zijn bijnaam ‘?epe?’ (‘spietser’) te danken heeft.
Voor de meeste Roemenen is Vlad Dracula ondanks zijn wreedheid een nationale held, die de Turken wist tegen te houden. In 1897 schreef Bram Stoker echter zijn roman Dracula, waarbij hij de bijnaam van Vlad gebruikte, Dracula. Bovendien speelde het verhaal in Transsylvanië, dat, hoewel niet Walachije, vanaf 1918 toch ook Roemeens was. Op de verhalen over de wreedheden van de Spietser is het boek niet gebaseerd. De ware inspiratiebron van Stoker was een ouder vampierverhaal. Latere schrijvers en regisseurs legden het verband echter wel, en betrokken de geschiedenis van Vlad bij de vampierverhalen. De Dracula’s in de films kregen zijn uiterlijk. Het uiteindelijke resultaat was dat de Roemenen, toen het IJzeren Gordijn viel, tot hun verbazing ontdekten dat hun nationale held door het westen als een vampier werd gezien.
Transsylvanië
Transsylvanië is een historische regio die een groot deel van het huidige noorden en westen van Roemenië beslaat. De landstreek is bekend door de roman Dracula van Bram Stoker, die dit verhaal deels baseerde op de mythe rond Vlad ?epe?, afkomstig uit de buurt van Sighi?oara.
Veel mensen starten hun ontdekking door Transsylvanië in de onstuitbare mooie stad Bra?ov, de toegangspoort tot de regio. Geplaveide straatjes, oud-Saksische architectuur en charmante kleine cafés zijn de sleutel voor een heerlijk verblijf. Bezoek ook andere middeleeuwse steden. Ontdek de pastelkleurige huizen en het kunstmuseum Brukenthal-paleis in Sibiu. Koop handgemaakte producten in de kleine winkels van Sighi?oara. Verken de Saksische versterkte kerken in H?rman. Je vindt er onder meer de grootste kerk van zijn soort in Zuidoost-Europa: Prejmer. Transsylvanië is een ruige plaats, waar de dorpen zijn genesteld in het overvloedige groen, de toppen en valleien van de bergen. Trek erop uit en verken de wilde bloemenweiden en bossen. Ontdek de geheimen en legendes van de regio. Het dierenleven is er rijk, dus kijk uit voor bruine beren en wolven. Maak een wandeling in het Apusenigebergte in de westelijke Karpaten en ontdek een?verbazingwekkend landschap. De Sc?ri?oara-gletsjer is een van de grootste ondergrondse gletsjers op het continent en is zeker een bezoek waard. In het gebied bevinden er zich verschillende grotten, zoals de Chiscau-berengrot en de Vartop-grot.
Kasteel Bran is misschien wel het meest bekende kasteel in de regio, maar het is zeker niet het enige. Bezoek het romantische Corvin-kasteel, dat dateert uit de 14e eeuw en gelegen is in de buurt van Hunedoara. Breng enkele uren door bij Fort Râ?nov, ooit gebruikt door de Duitse Orde.
Kasteel Bran
‘We liepen steeds verder omhoog… en opeens zag ik… een groot vervallen kasteel. Uit de zwarte ramen in de hoge spitse torens scheen geen licht en de verbrokkelde kantelen staken als een rafelige rand af tegen het licht van de maan’. Aldus beschreef Bram Stoker in 1897 het onderkomen van graaf Dracula, vampier en hoofdpersonage in zijn gelijknamige roman. Stoker heeft Kasteel Bran nooit bezocht en beschreef in feite een fictief kasteel van Transsylvanië. Dat zijn beschrijving niettemin doet denken aan Kasteel Bran, heeft er waarschijnlijk mee te maken dat hij voor zijn roman gebruik maakte van vampierverhalen uit de Roemeense folklore, waarin Kasteel Bran en de omringende Karpaten veelvuldig werden beschreven.
Van de legendes die Stoker gebruikte voor zijn roman is er één die specifiek wijst op een verband tussen Bran en Dracula: Vlad II Dracul, de vader van prins Vlad Tepes, zou er volgens dit verhaal zijn hoofdkwartier hebben gehad. Vanuit historisch oogpunt is met grote waarschijnlijkheid vast te stellen dat het Kasteel Bran nooit heeft behoord aan Vlad of zijn voorvaderen. Het verband met Dracula wordt algemeen geduid als ‘een hardnekkige mythe’. De mythe ontstond in de jaren 60 na de opening van Roemenië voor het internationale toerisme, met name in Amerikaanse reisbrochures. Ook het gebied van Transsylvanië is populair onder toeristen. Vergelijk de Schotse Loch Ness.
Bram Stoker
Stoker (1847 – 1912) werd geboren in Clontarf, een wijk van Dublin. Na een ziekelijke jeugd studeerde hij aan Trinity College geschiedenis, letteren, wis- en natuurkunde. Zijn daaropvolgende baan als ambtenaar beviel hem niet en hij ging de journalistiek in. Als theatercriticus maakte hij kennis met de beroemde acteur Henry Irving, met wie hij vriendschap sloot en die hij begeleidde op binnen- en buitenlandse tournees. Ook was hij lange tijd manager van Irvings Lyceum-theater in Londen. Door zijn werk en reizen kwam hij in contact met diverse bekende artiesten en lieden uit de hogere kringen.
Stoker is vooral bekend geworden en gebleven als schrijver van het talloze malen verfilmde vampierverhaal Dracula (1897). Stoker schreef ook non-fictie, zoals Famous impostors, dat echter behalve beschrijvingen van beruchte historische gevallen tevens door hem geschreven korte verhalen over het thema oplichting bevat.
In 2009 heeft een afstammeling van Bram Stoker, Dacre Stoker, samen met Ian Holt een vervolg geschreven op Dracula. Dit boek, Dracula: The Un-Dead (Dracula de ondode), speelt zich vijfentwintig jaar later af. De auteurs van het boek hebben het verhaal gebaseerd op handgeschreven aantekeningen van Bram Stoker.
Whitby
Bram Stoker arriveerde eind juli 1890 in het pension van mevrouw Veazey op 6 Royal Crescent, Whitby. Als zakelijk manager van acteur Henry Irving had Stoker net een slopende theatrale tour door Schotland achter de rug. Het was Irving die Whitby, waar hij ooit een circus had geleid, aanraadde als verblijfplaats. Stoker, die twee romans had geschreven met personages en decors uit zijn geboorteland Ierland, werkte aan een nieuw verhaal, dat zich afspeelt in Stiermarken in Oostenrijk, met een centraal personage genaamd graaf Wampyr.
Stoker had een week alleen om te verkennen voordat hij werd vergezeld door zijn vrouw en zoontje. Mevrouw Veazey maakte elke ochtend graag zijn kamer schoon, dus wandelde hij van de deftige hoogten van Royal Crescent naar de stad. Onderweg nam hij het soort uitzicht in zich op dat de afgelopen eeuw opwindende schrijvers, kunstenaars en romantisch ingestelde bezoekers was geweest.
De favoriete gotische literatuur van die periode speelde zich af in vreemde landen vol angstaanjagende kastelen, kloosters en grotten. Whitby’s winderige landtong, de dramatische ruïnes van de abdij, een kerk omringd door vliegende vleermuizen geven een mooi entourage voor het schrijven van een roman.
Meer info:
World Dracula Day:
https://www.daysoftheyear.com/days/dracula-day/
Whitby:
https://www.english-heritage.org.uk/visit/places/whitby-abbey/history-and-stories/dracula/
https://www.visitwhitby.com/blog/dracula-and-whitby/
Kasteel Bran: http://www.bran-castle.com/index.html
Dracula: https://nl.wikipedia.org/wiki/Dracula_(roman)
Bram Stoker’s Dracula film:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bram_Stoker%27s_Dracula
Reacties (1)
Leuk. Er zijn nog meer variaties verfilmd. En laatst nog op TV: Dracula: the untold story, was in delen.
Een bijzonder en intelligent geschreven versie is van Elisabeth Kostova, “De Historicus (2005). En zo grappig dat zijn aarts vijand de Nederlander: van Helsing is.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)