Vele verzamelaars wachten dit jaar op de 100e geboortejaar van een van de grootste graveurs ter wereld: Czes?aw S?ania. Hij bracht het grootste deel van zijn carrière door in Zweden. Zijn werk sierde meer dan 1000 postzegels en bankbiljetten uit meer dan 30 landen in een carrière die zich uitstrekte van 1951 tot 2005. De kans is groot, dat je zegels van S?ania in je verzameling bezit.
Gerelateerde artikelen
Czes?aw S?ania
Czes?aw S?ania werd geboren op 22 oktober 1921 in Czelad? in de buurt van Katowice in Polen, en was de zoon van een mijnwerker. Tijdens de Tweede Wereldoorlog vervalste hij geld en documenten voor het Poolse verzet. Hij ging in 1945 naar de Kraków School of Fine Arts, een gerenommeerd centrum voor grafische kunsten in Europa. Al als jongen toonde S?ania uitzonderlijke talenten voor het maken van miniaturen en als student kreeg hij een baan aangeboden bij de Poolse Postzegeldrukkerij waar hij zes jaar werkte. Hij leerde graveren in staal.
Poolse postzegels
In 1950 mocht S?ania, toen een leerling-graveur onder het toeziend oog van meestergraveur MR Polak, de metalen kop van de hamer die door een Poolse arbeider wordt gehanteerd, graveren in de onderstaande postzegel van het 1e Vredescongres in Warschau in 1950. Rechts een proefdruk versie.
Zijn eerste postzegel werd op 24 maart 1951 in Polen uitgegeven ter herdenking van de 80ste verjaardag van de Commune van Parijs. Prachtige eerste zegel met de vaardigheden van S?ania.
Bij deze eerste postzegel hoort een interessant verhaal. Het portret op de postzegel zou generaal Jaroslaw Dabrowski voorstellen, maar in plaats daarvan stelt het portret door een vergissing de componist en pianist Henryk Dabrowski voor. Hoe ziet generaal Jaroslaw Dabrowski eruit? Zijn afbeelding staat op een Pools bankbiljet en latere zegels.
Als het portret op de postzegel inderdaad de componist Henryk Dabrowski is, dan is de gelijkenis ??met generaal Jaroslaw Dabrowski nogal opvallend. Hebben deze twee heren een opvallende gelijkenis? Zijn het misschien broers?
Zweedse postzegels
In 1956 vertrok S?ania wegens een slechte gezondheid (longen) naar Zweden. In 1959 begon S?ania te werken bij de Zweedse posterijen. Hij produceerde postzegels voor Zweden en 30 andere landen. Zijn werk was van zo’n erkende hoge kwaliteit en detail. Veel filatelisten verzamelen alleen de door hem ontworpen zegels. S?ania was verbonden aan postzegels en bankbiljetten bij de Zweedse Post (Posten AB). De eerste Zweedse zegels van S?ania dateren van 1960.
In 1960 zijn deze postzegels door hem ontworpen: Anders Zorn (1860-1920), World Refugee Year (1959-1960), Centenary of the Voluntary Shooting Organization, Gustaf Fröding (1860-1911), Europa, Hjalmar Branting (1860-1925).
S?ania werkte meer dan 40 jaar voor de Zweedse post en heeft meer dan 300 Zweedse zegels ontworpen, waaronder een groot aantal juweeltjes.
Czes?aw S?ania thema’s
De eminente meester-vakman werkte het meest voor de Zweedse posterijen, maar produceerde ook postzegels voor postautoriteiten over de hele wereld. Hij is de erfgenaam van een eeuwenoude vaardigheid die is beoefend door enkele van de grootste kunstenaars, waaronder Rubens, Rembrandt en Dürer.
Zijn behendigheid en aandacht voor detail is opmerkelijk; hij heeft de mogelijkheid om te graveren met een verbazingwekkende 10 lijnen per millimeter. Slania’s veelzijdigheid blijkt uit het brede scala aan onderwerpen die hij graag aanpakt, van koninklijke portretten, flora en fauna tot filmsterren.
Hij vindt zelfs tijd (en ruimte) om de eigenaardige persoonlijke referentie in zijn minuscule canvas op te nemen: een karikatuur van zichzelf of de namen van vrienden.
Twee personen ontvingen in 1965 een heel bijzondere eer van S?ania, toen hij de postzegel graveerde voor de honderdste verjaardag van het eerste handelscollege in Denemarken. Op de postzegel staat een openstaand rekeningenboek, waarin S?ania de namen van zijn vrienden heeft gegraveerd. Op de linkerpagina vindt u de naam A. Rasmussen, en op de rechterpagina de naam R. Sundgaard. Je hebt een sterk vergrootglas nodig om de namen te kunnen lezen.
S?ania zou later zeggen: ‘Ik dacht dat ik gedwongen zou worden om de hele gravure opnieuw te maken, maar de Deense posterijen hadden ook gevoel voor humor, dus een nieuwe gravure kwam nooit ter discussie’. De heer Rasmussen en de heer Sundgaard voelden zich vereerd door het gebaar van S?anias, en zouden veel later zeggen dat als S?ania hen op deze prettige manier voor de gek kon houden, hij zich zeker op zijn gemak moest hebben gevoeld bij de Deense postadministratie.
70 jaar Czes?aw S?ania
1000e postzegel voor Zweden
In 1956, op 35-jarige leeftijd, arriveerde Czes?aw S?ania in Zweden en sindsdien graveert hij postzegels voor de Zweedse Post. S?ania legt uit: ‘Een van de geneugten is dat de motieven zo gevarieerd zijn. Dat maakt het heel interessant om hier als graveur te werken. Ik vind het vooral leuk als er veel verschillende details in een motief zitten, zoals paarden, wolken, naakte huid , een kleine broche …….. dit maakt het wel aangenaam ingewikkeld, precies zoals op mijn 1000e postzegel.’
Volgens het Guinness Book of World Records was S?ania de meest ervaren en productieve van alle postzegelgraveurs, met meer dan 1000 postzegels op zijn naam staan. In het Guinness Book opgenomen als de grootste gegraveerde postzegel ooit uitgegeven met een afmeting van 60 x 81 mm. Gegraveerd naar een plafondschildering van David Klöcker Ehrenstråhle (1628-1698). Het 17e-eeuwse schilderij, getiteld ‘De grote daden van de Zweedse koningen’ / ‘Great Deeds by Swedish Kings’, werd in 1695 gemaakt in Paleis Drottningholm. Uitgiftedatum: 17 maart 2000.
Het Koninklijk domein Drottningholm is een slot met bijgebouwen en tuinen in de gemeente Ekerö, net buiten Stockholm. Het ligt op het eiland Lovön, een van de vele eilanden in het Mälarmeer en is sinds 1981 de privéresidentie van de Zweedse koninklijke familie. In 1991 werd het opgenomen op de werelderfgoedlijst van UNESCO.
De redenen waarom UNESCO het paleis als monument op de werelderfgoedlijst heeft geplaatst, zijn:
- Drottningholm – het kasteel, het theater, het Chinese paviljoen, en het park – is het beste voorbeeld in Zweden van een koninklijke 18e-eeuwse residentie, en is representatief voor alle Europese architectuur uit deze periode.
- De architectuur van het Slot Drottningholm vertoont kenmerken van het Franse Versailles, zoals vele andere paleizen in Europa in deze periode.
Laatste postzegel
Zijn laatste postzegelgravure was voor de Verenigde Naties ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van de Algemene Vergadering, uitgebracht in februari 2005, slechts anderhalve maand voor zijn dood. Hij stierf op 17 maart 2005 en werd op 24 maart 2005 begraven in Krakau (Polen).
Expo’s Czes?aw S?ania
Het is geen verrassing dat vele internationale tentoonstellingen en beurzen aandacht besteden aan het werk van Czes?aw S?ania, speciaal in Polen en Zweden. Hieronder een aantal voorbeelden van een expo in London (1987), toen S?ania 65 jaar werd en van Poolse expo’s..
Overige landen
Czes?aw S?ania werk sierde meer dan 1000 postzegels en bankbiljetten uit meer dan 30 landen in een carrière die zich uitstrekte van 1951 tot 2005. Een aantal ontwerpen, die u zeker herkent.
Bankbiljetten
Voor België heeft Czes?aw S?ania twee bankbiljetten gegraveerd in 1992 en 1997. Het betreft bankbiljetten van 10.000 Belgische frank. S?ania heeft alleen de voorkanten van de twee biljetten gegraveerd.
100 jaar Czes?aw S?ania
De postadministratie van Groenland, Faeröer en Denemarken hebben zojuist een nieuw velletje uitgebracht. De wereldberoemde graveur zou 100 zijn geworden op 22 oktober 2021,
Op 22 oktober 2021 geven de postadministraties van Polen en Zweden een gemeenschappelijke uitgifte uit.
Reacties (2) Schrijf een reactie
Veel dank voor dit interessante artikel met een overzicht van het werk van Czes?aw S?ania, Randy. Zijn gravures geven een extra dimensie aan postzegels.
Toegevoegd: Polen en Zweden (joint issues), juweeltjes op de cm2.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)