Dachauer staat ook bekend als ontwerper van tal van binnen- en buitenlandse postzegels. Vooral de liefdadigheidszegels van de Eerste Republiek Oostenrijk die hij ontwierp, waren hoogtepunten van deze kleine kunstvorm. Hij ontwierp onder andere de door Oostenrijk verzamelaars gezochte postzegel met afbeelding van Engelbert Dolfuss, uitgegeven op 25 juli 1936. Dolfuss was op 25 juli 1934 door nazi’s vermoord.

Al in 1926 ontving de door Dachauer ontworpen postzegel ‘Het Vikingschip van koning Gunther tijdens de reis naar Isenland’ de prijs als ‘De Mooiste Postzegel ter Wereld’ uitgereikt op de postzegeltentoonstelling in Cincinnati, Ohio, Verenigde Staten. Hij zelf ontving de felbegeerde Thompson Medaille voor dit ontwerp. De postzegel is hierboven afgebeeld.

Zelfs het Nederlandse postzegeltijdschrift ‘De Philatelist’ van 10 april 1926 schonk opvallende aandacht aan de uitgifte van de serie postzegels ‘Der Ring des Nibelungen’ waarbij de titel echter niet geheel juist was. Het tweede woordje ‘der’ had ‘des’ moeten zijn. Maar waarom een serie van zes postzegels met toeslag ten bate van kinderzorg in Oostenrijk, met afbeeldingen van scènes uit de opera van Richard Wagner? De opdracht die Dachauer kreeg was, om een aantrekkelijke serie postzegels te ontwerpen met een relatie tot Oostenrijk. Richard Wagner was echter een Duitser, geboren in Leipzich, maar verbleef tussen eind 1862 tot begin 1864 in Wenen. Dat was de enige binding. Maar elke Oostenrijker kende de opera van deze componist en dat was genoeg om het thema en de ontwerpen voor de postzegels goed te keuren.

De eerste twee postzegels uit de serie verbeelden ‘Siegfried en zijn overwinning op de draak’ en ‘Het Vikingschip van koning Gunther tijdens de reis naar Isenland, het land van Brünnhilde’. Op de achtergrond de burcht omgeven door vlammen. Dat vraagt om een kleine toelichting ook al is dit alleen in hoofdlijnen. In de diepten van de Rijn bewaken de Rijndochters een goudschat. De dwerg Alberich, Heer van de Nibelungen, probeert tevergeefs een van de meisjes te veroveren. Hij vindt de goudschat maar deze kan het alleen worden meegenomen door iemand die de liefde afzweert. De drager van een ring die uit het goud is gesmeed krijgt onmetelijke macht. Alberich kiest voor het goud en wordt zo een gevaar voor iedereen. Zelfs voor de goden, die net een nieuw verblijf hadden laten bouwen, het ‘Walhalla’, door de reuzen Fasolt en Fafner. Wotan, de oppergod, beloofde de reuzen als beloning de godin Freia, die de enige was die appels kon kweken die eeuwige jeugd konden verschaffen. Als Loge, de sluwe god van het vuur, de twee reuzen over de goudroof door Alberich en de daarmee verbonden onmetelijke macht vertelt, zijn ze bereid om Freia in te ruilen voor de goudschat.

Op de derde postzegel heeft Dachauer de ‘Strijd tussen Kriemhilde en Brünnhilde voor de kerkingang van de Münster van Worms’ afgebeeld en op de andere zegel ‘De watervrouwen van de Donau voorspellen Hagen van Tronje zijn dood’. Het verhaal gaat verder. Wanneer de goden Wotan en Loge aankomen in Nibelheim, het ondergrondse rijk van Alberich, is Mime, de broer van Alberich, net gereed met het maken van een camouflagekap die de drager in elke vorm kan veranderen. Wanneer Alberich, na een uitdaging van Loge, verandert in een pad, grijpen de goden hem en slepen hem mee. Hij betaalt voor zijn vrijheid met de camouflagekap en de gouden ring. Maar niet zonder eerst een vloek over de ring te hebben uitgesproken. Naast de grenzeloze macht moest de ring ook de dood en ongeluk voor de eigenaar betekenen. Wotan draagt vervolgens het ‘Walhalla’ over aan de reuzen en ontkent aanvankelijk het bestaan van de ring. De première van ‘Der Ring des Nibelungen’ vond plaats in augustus 1876 in het Festspielhaus van Bayreuth.

Op de postzegel van 24 Groschen is de ‘Ontmoeting tussen Bechelaren en de Nibelungen op een brug over de Donau’ verbeeld en op de laatste postzegel ‘Dietrich van Berg verslaat Hagen’. Het verhaal gaat verder. De godin Erda confronteert Wotan met zijn eigen eindigheid. Wotan volgt haar raad op en doet de ring af. De reus Fafner doodt zijn broer Fasolt en krijgt daarvoor het Walhalla om hem de verloren zekerheid van de oneindige macht terug te geven. Loge sluit zich echter niet aan bij de goden, maar besluit zich op te lossen in het element vuur om het ‘Walhalla’ te vernietigen en de goden te verslinden. De afbeeldingen op de postzegels zijn fragmenten uit de vier delen: ‘Das Rheingold’, ‘Die Walküre’, ‘Siegfried’ en ‘Götterdämmerung’.

In een bijzonder poststempel uit 1961 is een fragment uit de in 1926 bekroonde postzegel ‘Het Vikingschip van koning Gunther tijdens de reis naar Isenland’ opgenomen. Het stempel werd gebruikt tijdens een herinneringstentoonstelling aan Wilhelm Dachauer ter gelegenheid van de Dag van de Postzegel 1961.

Ter gelegenheid van de 100ste verjaardag van Wilhelm Dachauer verscheen op 6 april 1981 een postzegel in de waarde van 3 Shilling. Op de postzegel is een niet gekozen ontwerp uit de serie ‘Der Ring des Nibelungen’ afgebeeld. De oplage was 3,2 miljoen stuks.

Op een eerstedag envelop werd Wilhelm Dachauer afgebeeld. De postzegel van 3 Shilling werd gestempeld met een eerstedag stempel waarin een fragment uit de postzegel van 40 Groschen is opgenomen.

In april 1981 werd wederom een herinneringstentoonstelling georganiseerd door de ‘Innviertler Postzegelverzamelaars Vereniging Ried im Innkreis’ waarbij de postzegel van 3 Shilling twee maal op een speciale eerstedag envelop werd geplakt. Op de bovenste zegel op de envelop is een afdruk aangebracht van het bijzondere stempel van de organiserende postzegelvereniging uit de geboorteplaats van Wilhelm Dachauer met daarin de handtekening van de ontwerper.

De serie postzegels is gedrukt in plaatdruk is twee verschillende beeldformaten. Het meest voorkomende zijn de zes postzegels in het beeldformaat 27½ bij 28½ millimeter. Het andere formaat is 28½ bij 27½ millimeter. Het laatste formaat zegels wordt ook wel breed beeldformaat genoemd. De verschillen zijn duidelijk te zien ook al door het aangepaste zegelformaat. De postzegel van 20 + 5 Groschen is het meest zeldzaam in het brede beeldformaat. De zegels werden gedrukt in plaatdruk in vellen van 40 stuks. Waarom twee formaten zijn gebruikt is niet bekend.

Bij de postzegels van 24 + 6 Groschen zoals hierboven afgebeeld is geen sprake van afwijkend beeldformaat maar van afwijkend zegelformaat. Dat is te zien aan de brede witranden, voorkomend bij gebruik van lijntijding. Professor Wilhelm Dachauer overleed op 26 februari 1951 in Wenen. Hij ligt begraven op het ‘Zentralfriedhof’ aan de Simmeringer Hauptstrasse in Wenen. Zijn graf is te vinden bij de erebegraafplaatsen in vak 12 D, eerste rij nummer 24 naast toneelspeelster Helene Odilon die leefde van 1865 tot 1939 en een stormachtig leven had geleid.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • Oostenrijk • Eerste Wereldoorlog

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(7 stemmen, gemiddeld: 4,71 uit 5)

Laden...