Einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa

Op 5 mei arriveerden de afgezanten van de Duitse admiraal Karl Dönitz op het hoofdkwartier van Eisenhower in Reims om te onderhandelen over een overgave aan de Amerikanen of een gefaseerde overgave die hun troepen tijd zou geven om het Westen te bereiken. Op 6 mei kwam een ??staakt-het-vuren tussen alle Amerikaanse legers. Op dezelfde dag dreigt Eisenhower in Reims generaal Jodl (stafchef van de Wehrmacht) om alle toegangsroutes naar West-Duitsland te blokkeren als de onderhandelingen mislukken.

7 mei – 8 mei – 9 mei 1945

Op 7 mei om 02:41 uur tekent generaal Jodl in een kleine school in Reims waar het hoofdkwartier van Eisenhower is gevestigd de onvoorwaardelijke overgave van het Derde Rijk in aanwezigheid van alle vertegenwoordigers van de geallieerde legers. Het bevatte de zin: ‘Alle strijdkrachten onder Duits gezag staken hun actieve operaties om 23:01 uur centraal Europese tijd op 8 mei 1945.’

Frankrijk (1965): Max kaart. 20 jaar Bevrijdingsdag (1945 – 1965) met FDC stempel Reims.

Eisenhower, die het Sovjetcommando altijd nauwgezet op de hoogte bracht, stond erop dat er een vertegenwoordiger van het Rode Leger aanwezig was. Stalin, altijd achterdochtig, eist en verkrijgt dat de aankondiging van de Duitse capitulatie officieel aan de wereld wordt gedaan op 8 mei om 15.00 uur en dat een tweede capitulatie plaatsvindt op de avond van die datum, in Berlijn. Dit zal de Sovjets niet beletten hun acties voort te zetten tot 11 mei om Praag en het grootste deel van West-Tsjechoslowakije te veroveren.

Rusland (2005): 60 jaar Tweede Wereldoorlog (1945 – 2005).

Russen, Engelsen, Amerikanen, Fransen zijn aanwezig om hun ‘overwinning’ te verzekeren. De ondertekenaars zijn vier generaals: Alfred Jodl, stafchef van de Duitse strijdkrachten, de Amerikaan Walter Beddle-Smith, de Rus Ivan Sousloparov en de Fransman François Sevez, plaatsvervanger van generaal Juin. Na de signeersessies mocht Jodl een paar woorden zeggen: ‘Op dit uur wil ik de hoop uitspreken dat de overwinnaar zal weten hoe hij hen (het Duitse volk en de Wehrmach) met vrijgevigheid moet behandelen.’

De volgende dag, 8 mei, tekenden Duitse vertegenwoordigers onder aanvoering van veldmaarschalk Wilhelm Keitel in Berlijn een gelijksoortig document, expliciet capitulerend aan de Sovjet strijdkrachten (het Rode Leger) in aanwezigheid van generaal Georgi Zjoekov. Stalin, die de beslissingen van Jalta terugdraait, verklaart dat hij niet van plan is Duitsland in stukken te hakken of te vernietigen.

Diezelfde dag stuurde generaal De Gaulle, hoofd van de voorlopige regering, het volgende bericht per radio: ‘De oorlog is gewonnen! Hier is de overwinning! Het is de overwinning van de Verenigde Naties en de overwinning van Frankrijk! capituleerde net voor de geallieerde legers van het Westen en het Oosten. Het Franse commando was aanwezig en wedde op capitulatie. In een staat van desorganisatie waar het openbaar gezag en het militaire commando zich onder Duitsers bevinden, is het mogelijk dat bepaalde vijandelijke groepen willen hier en daar zonder problemen een verzet voortzetten voor eigen rekening. Maar Duitsland is verslagen en heeft zijn ramp getekend.’

Frankrijk (1971): Eerbetoon aan Charles de Gaulle.

Het nieuws dat werd aangekondigd op 8 mei, de officiële dag van de overwinning, veroorzaakte een buitengewone golf van vreugde over de hele wereld. Om 15.00 uur weergalmde de stem van de oude Britse leeuw over de radio: ‘De oorlog met Duitsland is voorbij! Lang leve de zaak van de vrede!’ In Londen, New York, Parijs, Moskou barst een delirium van vreugde los in de straten. Later op de dag, voordat hij op het balkon van Buckingham naast koning George VI verscheen, zei Churchill echter tegen het Lagerhuis: ‘Het is bijna de hele wereld om de schurken te verslaan die nu voor ons buigen, maar laten we niet vergeet dat Japan, verrader en hebzuchtig, ongetemd blijft. Haar gruwelijke wreedheden vragen om gerechtigheid en vergelding.’ De Tweede Wereldoorlog is voorbij.

 

 

Vieringen 8 mei en 9 mei

Nieuws van de overgave bereikte de media in het Westen op 8 mei 1945 en er ontsprongen spontane feesten door geheel Europa. In de Verenigde Staten werden de Amerikanen wakker met het nieuws van de vorige dag en verklaarden zij 8 mei tot VE-dag. Omdat de Sovjet-Unie ten oosten van Duitsland lag, duurde het tot 9 mei 1945 lokale tijd in Moskou totdat de Duitse militaire overgave officieel een feit was, waardoor Rusland en veel andere Europese landen ten oosten van Duitsland hun Dag van de Overwinning vieren op 9 mei.

Frankrijk 8 mei

Het feest van de overwinning, ook bekend onder de naam ‘Le jour de la libération’ (Bevrijdingsdag) of ‘Wapenstilstand van 1945’ (L’armistice de 1945). Nationale feestdag. Jaarlijks op 8 mei.

Frankrijk (1985): 40 jaar Bevrijdingsdag (1945 – 1985).

Herdenking van de wapenstilstand van 1945 (het einde van de Tweede Wereldoorlog). Gedurende de ochtend en het begin van de middag vindt er in Parijs een militaire stoet plaats en een kranslegging. De Franse president legt in Parijs een krans onder de ‘Arc de Triomphe’ bij het graf van de onbekende soldaat.

 

In 1920 werd het lichaam van een onbekende soldaat, omgekomen tijdens de Eerste Wereldoorlog, onder de ‘Arc de Triomphe’ begraven. In 1923 werd de herdenkingsvlam voor het eerst aangestoken. Het eeuwig brandend vuur herdenkt alle onbekende gevallenen van de twee wereldoorlogen.

Frankrijk (2015): 70 jaar 8 mei 1945 viering.

Verenigd Koninkrijk 8 en 9 mei
Aan de overkant van de Noordzee wordt de bevrijding van de Duitse bezetting op 8 mei gevierd als Victory in Europe Day, oftewel V-E day. 8 mei 1945 was namelijk de dag dat Duitsland officieel capituleerde.

Engeland (2020): 75 jaar einde Tweede Wereldoorlog.

Engeland (2020): 75 jaar einde Tweede Wereldoorlog.

Op de Britse Kanaaleilanden, Jersey en Guernsey, wordt de bevrijding op 9 mei gevierd. Deze eilanden werden namelijk pas een dag na de algemene capitulatie van Duitsland in 1945 bevrijd.

Jersey (2015): 70 jaar Victory Day (1945 – 2015).

Rusland en voormalige Sovjetlanden 9 mei

De Dag van de Overwinning is 9 mei de dag waarop de voormalige Sovjetlanden, waaronder Rusland, de overwinning op nazi-Duitsland vieren. De herdenking vindt plaats in sommige oud-Sovjetlanden zoals Rusland, Oekraïne en Wit-Rusland, alhoewel de Russische het bekendst is. De herdenkingsdag wordt ook vaak naar verwezen als ‘9 mei’.

 

 

 

 

 

 

Niet alleen in Moskou is het een groot gebeuren, in verschillende steden in Rusland worden er herdenkingen gehouden die in verband staan met de Tweede Wereldoorlog. Sinds de regering van Poetin wordt elk jaar een parade gehouden waarin lokale militaire eenheden en/of civiele organisaties, zoals sportclubs en scholen, meelopen. De herdenking gaat gepaard met een parade waarin verschillende banieren van toenmalige legerdivisies worden gedragen. Eenheden, zoals brigades en compagnieën, die hebben meegevochten in de oorlog lopen in de parade. In de avond is er een concert in Moskou, op het Rode Plein, waarin verschillende artiesten liederen zingen over de Dag van de Overwinning.

Kyrgyzstan (2020): 75 jaar Bevrijding (1945-2020).

Overige Oostbloklanden die de Dag van de Overwinning vieren

• Kazachstan: Vierde de dag van de Overwinning vanaf 1992 als “????? ????” of “???? ??????” (Overwinningsdag). Het is daar een werkvrije dag. Er wordt ook een parade gehouden waarin lokale militaire eenheden en/of civiele organisaties, zoals sportclubs en scholen, meelopen.
• Oost-Duitsland als Tag der Befreiung (Dag van de Bevrijding), een officiële feestdag van 1950 tot 1966 en in 1985. Tussen 1975 en 1990, als Tag des Sieges (Overwinningsdag (9 mei)).
• Oekraïne (8 en 9 mei) “???? ???’???” (Herdenkingsdag en Overwinningsdag)
• Wit-Rusland (9 mei) “????? ????????” (Overwinningsdag)

Nederland 4 en 5 mei

In Nederland vindt de viering van de bevrijding plaats op 5 mei op Bevrijdingsdag. Deze wordt voorafgegaan door de Nationale Dodenherdenking op 4 mei.

Zie mijn eerdere blogs:

https://www.postzegelblog.nl/2020/05/04/nationale-dodenherdenking-4-mei-2020-75-jaar-vrijheid/

https://www.postzegelblog.nl/2019/05/03/4-en-5-mei-herdenken-en-vieren/

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Thematisch • Frankrijk • Groot Brittannië • Jersey • Polen • Rusland • Tweede wereldoorlog

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(10 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...