De VOC- & Sail Amsterdam-postzegels (nvph 1453/54) schenken aandacht aan het heden en verleden. Twee schilderijfragmenten, op iedere postzegel eentje, van ‘Peter en Paul op het IJ’ van schilder Abraham Storck (1644 – 1708) verwijzen naar buitenlandse aandacht voor de Nederlandse scheepsbouwmethoden in de 16e en 17e eeuw.
De Russische tsaar Peter de Grote zelf, ook wel Peter I [Pyotr I] (1672 – 1725) genoemd, wilde proefondervinderlijk de bouwmethode van schepen in ons land opdoen en die in zijn land introduceren. Hij was daarvoor maar een week in Zaandam en ruim vier maanden in Amsterdam.
Gerelateerde artikelen
Tsaar Peter de Grote in Amsterdam
Midden augustus 1697 arriveerde tsaar Peter de Grote in Zaandam en vestigde zich in het Tsaar Peterhuisje. Na een week verliet hij de kleine Zaanse privé werven om aan pottenkijkers te ontkomen. Hij ging naar Amsterdam, waar hij ongestoord en uitgebreider op de VOC-werf de scheepsbouwtechniek kon leren. De scheepsbouw werd er zonder iets schriftelijk vast te leggen van leermeester naar leerling overgedragen. Aan de speciaal voor hem op stapel gezette Oost-Indiëvaarder ‘Peter en Paul’ *) werkte hij vier maanden mee onder de roepnaam ‘Timmerman Peter’ en/of ‘Pieterbaas’.
Naderhand gaat de tsaar naar Londen, waar de scheepsbouw wetenschappelijk met bouwtekeningen werd uitgevoerd. Met deze meer theoretische methode kon hij in eigen land de bouwtechniek inzichtelijker introduceren.
*)
Beide apostels zijn de schutsheiligen van Sint Petersburg, toen de hoofdstad van Rusland. De keuze van de naam voor het schip heeft de tsaar bijzonder op prijs gesteld.
Twee fragmenten van het schilderij VOC-fregat ‘Peter en Paul’ op het IJ’ **) van Storck zijn op beide postzegels geplaatst. Het VOC-schip staat op het punt voor zijn eerste reis naar Indië te vertrekken. Rechts op de voorgrond bevindt zich de sloep (met Russische wit, blauw, rode vlag, als variant op die van ons land) met daarin staande tsaar Peter de Grote met rode muts.
VOC- & Sail Amsterdam-postzegels
Op een levendig-dynamische manier zijn beide gelaagde postzegels voorzien van hedendaagse foto’s en gedeelten van schilderij en grafisch werk van eeuwen geleden.
NVPH 1453 – VOC
1) VOC-vlag
Op de VOC-postzegel (nvph 1453) is de VOC-vlag met de letter ‘A’ van de Amsterdamse VOC-Kamer geplaatst. De Vereenigde Oostindische Compagnie o.l.v. de Heeren XVII telde vroeger zes Kamers: Amsterdam, Middelburg, Enkhuizen, Delft, Hoorn en Rotterdam.
2) Werfterrein en Het Scheepvaartmuseum
Links en rechts twee scheepshellingen met één schip in aanbouw. Aan weerskanten daarvan ligt een groot aantal bouwonderdelen voor het schip. Op de achtergrond staat het VOC-Zeemagazijn (177 x 20 m, 22,5 m hoog), toen het grootste industriële gebouw/bedrijf ter wereld met 1300 werknemers. De werf op het kunstmatig aangelegde eiland Oostenburg aan het IJ heeft van 1660 tot 1799 gefunctioneerd. Op deze plaats staat nu het Scheepvaartmuseum (nvph 2912)
Joseph Mulder, Public domain, via Wikimedia Commons
2) Links en rechts twee scheepshellingen met één schip in aanbouw. Aan weerskanten daarvan ligt een groot aantal bouwonderdelen voor het schip. Op de achtergrond staat het VOC-Zeemagazijn (177 x 20 m, 22,5 m hoog), toen het grootste industriële gebouw/bedrijf ter wereld met 1300 werknemers. De werf op het kunstmatig aangelegde eiland Oostenburg aan het IJ heeft van 1660 tot 1799 gefunctioneerd.
3) Scheepswrak van het VOC- vlaggenschip ‘Amsterdam’
Een fotografische afbeelding van het scheepswrak van het VOC- vlaggenschip ‘Amsterdam’. Tijdens een storm in 1749 is het VOC-schip op zijn eerste reis naar Indië bij Hastings in het zuidoosten van Engeland op een zandbank terechtgekomen, gezonken en vergaan. Bij een laag tij is het nog zichtbaar.
4) VOC-embleem
Het VOC-embleem completeert de VOC-postzegel.
NVPH 1454 – Sail Amsterdam
1) Ra’s
De zwart-wit foto met ra’s (met daarop een aantal jonge matrozen in opleiding) en masten van een windjammer verbindt het verleden met de werkelijkheid van 1990.
2) Gele vorm
Een gele, geabstraheerde vorm (met uitsparingen van auto’s van Sail-bezoekers langs het Noordzeekanaal) staat gedeeltelijk vóór de zwart-wit foto en het kleurige schilderijgedeelte van schilder Storck.
3) Schilderij Stolk
Een bovenkant van het schilderij van Storck is gekanteld op de Sail-postzegel terechtgekomen.
4) Het typografische gedeelte
Het typografische gedeelte in zwart en rood is het bovenste gedeelte van deze gelaagde postzegelafbeelding.
Reacties (0)
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)