Nederland: Recreatieland, Nieuw land en Weidevogelland - Postzegelblog

Nederland: Recreatieland, Nieuw land en Weidevogelland

0

Bij het inhoudelijk inventariseren van mijn filatelistisch archief kwam ik opnieuw de interessant inzicht gevende handgeschreven teksten tegen van twee typografische ontwerpers, die gemeenschappelijke onderwerpen op zomerzegels hebben weergeven:

  1. Rein Draijer met de missie ‘Recreatieland’ (zomerzegels 1980, nvph 1194/97)
  2. Ger Dekkers met de emissie ‘Nieuw land’ (zomerzegels 1981, nvph 1216/19)

  • Het ‘Weidevogelland’ (zomerzegels 1984, nvph 1301/04) is aantrekkelijk erbij te betrekken: “Hoe ervaren deze ‘bewoners’ er het milieu in het recreatieland en het nieuwe land?”

Zie de laatste emissie als een ‘inleiding’ op de postzegelserie ‘Bedreigde bijen’, die op 10 mei 2021 zal worden uitgegeven, waarin de actuele bedreiging van het milieu ongetwijfeld ook aan de orde komt. Pas bijna een halve eeuw later wordt de milieuproblematiek echt eens aangepakt! Inderdaad het moet voorafgegaan worden door een bewustwording ervan.

Zomerzegels 1980

Recreatieland: recreatie & toerisme

Rein Draijer’s opvattingen: “De opdracht is natuurmonumenten en recreatie zichtbaar maken in verschillende accenten in een serie van vier postzegels. Voor natuurmonumenten zijn gekozen: een duinlandschap, een bosgebied met ‘buiten’. Een polderland en een heide. De herkenning is binnen het kleine postzegelformaat door kleurverschil en realistisch landschapsfragment weergegeven.
Ook is in de vier zegels een verschillend motief voor recreatie zichtbaar n.l. het wandelpadteken bij het duinzandpad, de bank en vuilnisbak voor het buitenpark bezoek, het zeilen in de poldermeren en het fietsen als ontspanning in het heidelandschap.
De postzegelgrootte is de oorzaak van een beperkte keuze en een realistische documentatie voor landschap en recreatie.“ (Bron: Richtlijnen-brochure zomerzegelactie 1980).

45 cent

Het wandelpad nodigt uit het duinlandschap lopend in te trekken en van de natuur te genieten. Het voetgangersverkeersbord rechts van het pad attendeert de bezoekers erop dat je als voetganger het duingebied alleen kunt betreden.

50 cent

Talrijke buitens of landgoed (monumentaal huizen) met vijverpartij waarin waterlelies zijn in vorige eeuwen met uitgestrekte bospercelen (met rijk vogelleven) en landerijen aangelegd. Het economisch belang van de bossen was groot (houtproductie): hout voor huizen- en mijnbouw, schors voor de leerlooierij en brandhout.
Vóór de vijver staat een bank met er naast een vuilnisbak.

60 cent

Meren met rondom een rietkraag bevinden zich in de uitgestrekte laagveengebied-en, waar recreatief zeilen wordt bedreven.

80 cent

De omvang van de heidevelden is afgelopen twee eeuwen sterk afgenomen. Het resterende deel behoort nu tot beschermd natuurgebied van Natuurmonumenten. Aantrekkelijk als  recreatief wandel- en fietsgebied. Links staat een bord met daarop het vroegere typografische logo van Natuurmonumenten, waarin de letters N en M zijn verwerkt.

De uitgave van de emissie hangt samen met het 75-jarige bestaan van ‘Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten’ en de 50-jarige vereniging ‘It Fryske Gea’.De achterliggende aanbeveling is de noodzaak de natuur en het landschap milieuvriendelijk ongeschonden te bewaren.

Op beide buitenkanten van de dubbel gevouwen, getande zomerzegel-bedankkaart 1980 staan als toegevoegde invullingen van de zomerzegels foto’s van recreatiegebieden. Naast fietsers op de hei, molens in het veenweidegebied, koeien in de wei & zeilboten op de ene zijkant, staan op de andere zijkant toeschouwers aan een kanaal naar zwemmers te kijken, geeft de zomerzegel-zon een strandgezicht en staat geheel rechts een monumentale buitenplaats. De melkbussen onderaan verwijzen naar de boerderij.

Zomerzegels 1981

Het nieuwe landschap

Ger Dekkers opvattingen: “Het ‘Nieuwe Nederlandse landschap’ is niet alleen een nationaal begrip, maar ver over onze grenzen bekend. Vanaf onze eerste inpolderingen zijn wij met ‘nieuw land maken’ bezig geweest.
De nieuwste landschappen zijn die van de IJsselmeerpolders, de Deltawerken in Zeeland en die langs de Waddenkust.

Elke postzegelafbeelding heeft een verdwijnpunt, dat in het midden van de horizon ligt. Lucht en land zijn aan weerskanten van de horizon even groot.

Het optische beeld dat wij van de landschappen krijgen wordt voor ons gevoel door de horizon in het midden gedeeld in land en lucht. In dit land spelen zich de verschillende processen af die deze geprogrammeerde landschappen vormgeven, zoals het laten aanslibben van het land, het maken van dijken, afwateringssloten en de grootschalige landbouw met moderne middelen zoals afdekplastic.
Het medium fotografie dat zich in de beeldende kunst een eigen plaats heeft verworven, leent zich bij uitstek voor het vastleggen van deze processen, waarbij de seriële aanpak een extra dimensie aan het onderwerp geeft en het méér wordt dan alleen maar registreren.” (Bron: Richtlijnen-brochure zomerzegelactie 1981).

45 cent

Natuurlandschap ontstaan door aanslibbing. De kwelder valt droog bij eb door de uit- of afwateringssloot nabij de landaanwinning bij Holwerd aan de Waddenzee.

55 cent

De dijkbescherming of strekdam (nabij Lelystad) wordt eerst opgeworpen om het opdringende water een halt toe te roepen. Later ontwikkeld om inpolderingswerk mogelijk te maken.

60 cent

Een afwateringsgreppel in omgeploegd polderland in Zuid-Beveland wordt bij de  ontginning aangelegd voor de afvoer van overtollig grondwater.

65 cent

Het geploegde en verder bewerkte cultuurlandschap in de Noordoostpolder levert veel grote oogsten van landbouwgewassen op door afdekplastic.

De zomerzegels verbeelden in een ‘strip-beeld’ de voortgang van het programmeren van het landschap van natuur- naar cultuurlandschap in vier fasen. De postzegelafbeeldingen zijn niet alleen in vier verschillende delen van ons land gefotografeerd, maar ook in verschillende jaren. De foto van de eerste zomerzegel uit Holwerd bijvoorbeeld is in 1976 genomen.
Meer dan de helft van het landoppervlak van ons land bestaat uit polders en droogmakerijen.

Het landelijk Comité voor de Zomerzegels heeft in de periode 1954 t/m 2010 ieder jaar aan leden en vrijwilligers van haar verkoopapparaat (opgesplitst in plaatselijke comités) een zomerzegel-bedankkaart voor bewezen diensten in de stalletjes in de postkantoren gegeven tijdens de zomerzegelacties. Deze bedankkaarten verschillen in formaat, lay out, één- of meerzijdig bedrukt en/of [on]gekarteld.

Zomerzegels 1984

Weidevogelland

Typografisch illustrator Peter Vos heeft vier weidevogels op de zomerzegels 1984 t.g.v. het 85-jarige bestaan van de Vogelbescherming geplaatst: grutto of griet, tureluur of ruiter, kemphaan en kievit als karakteristieke weidevogels voor het Nederlandse landschap. Deze vogels behoren tot de plevier- of snipachtigen, orde van de steltlopers. De plevierachtigen zijn over de hele wereld verspreid te vinden en veel soorten behoren tot uitgesproken trekvogels.

  • Al naar gelang de ‘hoogte’ van de functie van een lid in het plaatselijk comité werden er gestempelde en/of ongestempelde kaarten uitgereikt na afloop van de zomerzegelverkoopperiode.
  • De gekartelde en gevouwen bedankkaarten van de Stichting Kinderpostzegels Nederland zijn vanaf de start in 1949, op enkele uitzonderingen in de begin jaren, in uitvoering steeds gelijk.

Boven de kievit vliegen drie vogels. De rechter vogel is een kraai, die het op de kievitseieren heeft voorzien. Beide andere vogels, kieviten, trachten de roofvogel te verdrijven. Voor kievitsei-zoekers op afstand dé mogelijkheid te bepalen waar het kievitsnest (ondiep kuiltje in de grond) ongeveer is te vinden met ei of eieren. Vanaf 2015 is de traditie van het kievitsei-rapen in geheel Nederland verboden.

Milieu

  • Helaas gaan verschillende vogelsoorten echter sterk in aantal achteruit. De Nederlandse Vereniging tot Bescherming van Vogels (kortweg Vogelbescherming) besteedt veel tijd en aandacht aan de praktische bescherming van de weidevogel en dan met name voor de kievit in samenwerking met de veehouders. Nestbeschermers voorkomen dat koeien de eieren kunnen beschadigen.
  • Omstreeks 1900 waren vogels in meest letterlijk zin van het woord nog ‘vogelvrij’. De Vogelwet van 1912, bijstelling Jachtwet, toezichtverbetering in het veld en aankopen van vogelreservaten hebben verbeteringen voor de vogel veroorzaakt.
  • Toch zijn de gevaren die de vogels bedreigen nog steeds aanwezig door afname leefgebieden waar vogels voedsel zoeken, broeden, rusten en overwinteren. Achteruitgang ontstaat o.a. door stadsuitbreiding, wegenaanleg en toerisme. Verontreiniging van bodem en water door pesticiden. Actueel is de klimaatverandering en de verlaging van het waterpeil in het veenweidegebied voor vogels.

Gratis online postzegelcatalogus

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
Nederland



Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

Kijk dan bij Collect Club.

Beoordeel met 1 sterBeoordeel met 2 sterrenBeoordeel met 3 sterrenBeoordeel met 4 sterrenBeoordeel met 5 sterren (3 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)
Laden...
PrintSchrijf een reactie

Bate Hylkema schrijft vanaf 1980 artikelen over filatelie en woont in het Friese Beetsterzwaag.

Reacties (0)

Schrijf een reactie

(registratie is niet nodig)