Danaë: Op het prachtige bed ligt in floodlight een naakte vrouw in een onderbelicht slaapvertrek. De teint van haar huid steekt teer af tegen de witte lakens. Een grote spanning wordt opgeroepen door de opgerichte hand, die in dezelfde richting wijst als waarin ook de blik van beide vrouwen gaat en vanwaar zij de naderende God verwachten.
Rembrandt brengt met dit realistisch afgebeelde en levensgrote naakt (grootte 185 x 203 cm) een mythologisch onderwerp in eigentijdse omgeving onder de aandacht van de kijker.
Gerelateerde artikelen
Mythologische achtergrondverhaal Danaë
Een orakel waarschuwde mythologische koning Akrisios dat zijn dochter Danaë (zij gold als de schoonste onder de zoetwaternimfen) een zoon ter wereld zou brengen, die hem zou doden. Hij sloot zijn treurende dochter op in een torenkamer van het paleis, opdat zij kuis zou kunnen blijven, dat op een symbolische manier door een geboeide en huilende cupido wordt verbeeld.
Zeus misleidde Danaë’s bewakende dienares. Zeus wist zich in een verhullende vorm van de goudenregen door het raam te verschijnen en tenslotte in de slaapkamer van Danaë binnen te dringen. Het schilderij geeft het moment weer dat Zeus binnenkomt en haar zou bevruchten. Uit hun vereniging kwam een zoon Perseus, die later de orakelspreuk uitvoert.
Afbeelding: Philaromax
Rembrandt schildert de blij verraste, met vurig verlangende ogen en ‘hand-uitstekende’ Danaë (om de ogen tegen het licht te beschermen) om haar naderende minnaar te verwelkomen na een lange periode van geïsoleerde eenzaamheid.
Zeus’ aanwezigheid geeft Rembrandt weer door het onderwereldse licht dat ‘weelderig over haar gelaat en lichaam strijkt’.
Koning Akrisios probeert zijn lot te keren. Hij laat moeder en zoon opsluiten in een kist, die in zee wordt geworpen. Ze spoelen op een eiland aan. Na veel en langdurige omzwervingen doodt de volwassen Perseus per ongeluk bij een discuswerpwedstrijd zijn schoonvader
Rembrandts vrouw Saskia staat model op het schilderij. In 1640 heeft Rembrandt het gezicht van Saskia vervangen door dat van zijn nieuwe geliefde Geertje Dircx.
Een spanning wordt opgeroepen door de opgerichte rechter hand, die in dezelfde richting wijst als de blik van Danaë en de bewaakster, die de gordijnen openhoudt om de onzichtbare geliefde toe te laten. Met de ‘hand-uitstekende-arm’beschermt Danaë haar ogen tegen het goddelijk onwereldse licht, dat haar liefdevol omvat en “weelderig over haar gelaat en lichaam strijkt.” Met de omhoog gestoken arm verwelkomt Danaë ook de naderende geliefde.
Rembrandt geeft ook aandacht aan de rechterhand en onderarm met ring en twee rijkelijk gedetailleerde armbanden. Zelfs de rijkelijke gedecoreerde zijkant van het matras ontsnapt niet aan de aandacht van de schilder.
Sis Josip’s Daphne
Het schilderij ‘Daphne’ van Sis Josip is een variant op het schilderij ‘Danaë’ van Rembrandt. Josip heeft er een dimensie aan toegevoegd namelijk het begrip tijd. Daarbij heeft hij drie momenten geschilderd: een passieve gemoedstoestand, een redelijk actieve en een levendige. De terneergeslagen, lusteloze levenshouding wordt gevolgd door een bewustwording, een ongeloofwaardige constatering en een stralend blijheid: “Er is toch iemand die belang in mij stelt!”
Reacties (4) Schrijf een reactie
Mooi verhaal Bate!
Voldoende fitalistisch Willem??
Zeker een mooi verhaal en deze keer voldoende filatelistisch en voldoende naakt Franc.
Een kleine kanttekening:
Dat Rembrandt het gezicht van Saskia veranderde in dat van Geertje, zijn niet alle “kenners” het mee eens.
Volgens sommige kenners staat Geertje op Rembrandt schilderij “Sara in verwachting van Tobias”. Het is niet precies bekend hoe minnares Geertje er precies heeft uitgezien.
t Is zelfs nog uitgebreid!
Nog meer naakt-filatelie. :)
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)