Iedereen kent wel de paardenkastanje. Een boom die wel 20 tot 25 meter hoog kan worden. In Nederland komt de witte en de rode paardenkastanje voor. Kastanjebomen kunnen vatbaar zijn voor ziekten, zoals de verwelkingziekte waardoor de bomen sterven en gerooid moeten worden. Sinds het begin van deze eeuw is een andere ziekte geconstateerd, de kastanjebloedingsziekte, waardoor ook vele bomen aangetast werden en ook moesten worden gerooid. Prachtige lanen omzoomd door kastanjebomen verloren hun bomen tot veler verdriet.

De vrucht van de kastanjeboom werd vroeger veel aan paarden gegeven om die te genezen van de hoest. De kastanjes zijn een geliefde vrucht voor de schooljeugd om er herfststukjes mee te maken. Eerder gaf de Britse post een postzegel uit op 27 februari 1974 met een afbeelding van een witte kastanjeboom.

De Duitse postdienst in Berlijn gaf op 11 oktober 1979 een postzegel uit met een afbeelding van een kastanjevrucht, -blad en -bloem. De kleuren die zijn gebruikt voor deze postzegel zijn verre van natuurlijk. Op 7 februari 2013 een postzegel met daarop afgebeeld een witte paardenkastanje.

Vanzelfsprekend bestaan vele eerstedag enveloppen waarop de complete serie postzegels of één uit de serie zijn geplakt. Van een uitgever heb ik de eerstedag stempels genomen om te laten zien welke plaatsen zijn gekozen om de afbeeldingen daarvan te gebruiken. De naam van de boom of heester moest dan voorkomen in het stempel als plaats van ‘herkomst’. De kastanje heet in de Engelse taal ‘horse chesnut’. Maar een plaatsnaam waarin deze benaming voorkomt is niet te vinden. Daarom werd voor ‘Nutfield’ gekozen, een dorpje in de buurt van Redhill in het graafschap Surrey. Hier is wel een eenvoudig restaurant te vinden met de naam ‘Oldpost.’, maar geen postkantoor. Of er kastanjebomen staan?

De braambes is een lekkernij voor vele mensen, zowel voor volwassenen als voor kinderen. De struiken die in het wild groeien kunnen gemene doornen hebben maar men heeft het er voor over om die te trotseren om de bessen te plukken. In de  natuur kunnen braamstruiken voor overlast zorgen omdat ze zich snel uitbreiden en alles kunnen overwoekeren. In Groot-Brittannië bestaat het bijgeloof dat bramen niet meer geplukt en gegeten mogen worden na 15 september. Want dan zou de duivel deze in bezit hebben genomen, te zien aan een merkteken op de bladeren. De braam bestaat ook in gekweekte vorm, zonder doornen. Ze komen veel in particuliere tuinen voor op een beschutte, zonnige of licht beschaduwde plaats.

Uitgevers van eerstedag enveloppen verzinnen vaak plaatsnamen waarin een overeenkomst is te vinden met de uitgegeven serie postzegels. Zo vond een uitgever de plaatsnaam ‘Berry Hill’ voor de postzegel met bramen als afbeelding. Deze plaats bestaat al vanaf de 16^de eeuw en ligt ongeveer 2½ kilometer ten noorden van Coleford in het graafschap Gloucestershire aan de rand van het Forest of Dean. In de plaats zelf is geen postkantoor, wel in Coleford.

De hazelaar is een boom of struik die zeer algemeen verspreid is. De kern van de noot van de hazelaar is eetbaar. De plant bloeit als er nog geen blad aan zit, dus vroeg in het voorjaar. Voor de bestuiving is de wind verantwoordelijk want aan de hazelaar zitten zowel mannelijke als vrouwelijke bloeiwijzen. Sommige mensen zijn zeer vatbaar voor het stuifmeel en krijgen dan last van hooikoorts aanvallen. De noten worden vooral gebruikt in de voedselindustrie en door banketbakkers. Ze zijn een rijke bron aan vitamine E en bevatten daarnaast veel energie in de vorm van onverzadigde vetzuren.

Dezelfde uitgever van eerstedag enveloppen liet ook een stempel maken met daarin de naam Hazlewood. We hebben een vakantie doorgebracht in het zuiden van Yorkshire en hadden voor Bed & Breakfast een adres in Embsay, vlak bij Skipton. We zijn op zoek gegaan naar Hazlewood en vonden aan de A59 een afslag naar het plaatsje Storiths. Die afslag hebben we een keer genomen, een smal weggetje. Halverwege was een afslag met het richtingbordje ‘Hazlewood’, maar eronder stond aangegeven dat deze weg niet geschikt was voor motorvoertuigen! Op de landkaart gekeken en zagen dat er slechts enkele boerderijen stonden. De naam Hazlewood stond aangegeven op een weiland of kaal heideveld! Geen postkantoor, zelfs geen brievenbus. De Britse naam voor ‘hazelaar’ is ‘hazel’. Ik ken wel een dorpje met de naam ‘Hazelwood’ in het graafschap Derbyshire, vlak bij het stadje Belper. Er stond vroeger een spoorwegstation maar dat heette toen ‘Hazzlewood’. In 1920 is dit gewijzigd in ‘Hazelwood’. Het station bestaat helaas niet meer. Op het aankondigingenbord bij de kerk, St John’s Church op Hob Hill, is de naam ‘Hazelwood’ vermeld. Was dit een betere keuze geweest?

Op de postzegels van 33 pence is de lijsterbes afgebeeld. De heester of boom behoort tot de rozenfamilie en komt overal in Europa en Azië voor. Er bestaan vele soorten maar bij ons komt de wilde lijsterbes het meeste voor. In bossen, parken en tuinen. De bloeitijd is mei en juni met grote trossen witte bloemen. Daarna volgen de oranjerode bessen in het najaar. Vele vogelsoorten zijn gek op de bessen en zorgen zo voor de verspreiding van de zaden. De bomen kunnen wel 10 tot 20 meter hoog worden.

In Nederland bestaan heel veel straten die beginnen met Lijsterbes. Zo ook in Groot-Brittannië. Maar een plaatsnaam? De Britse naam voor lijsterbes is rowan. De uitgever van eerstedag enveloppen voor de serie ‘Herfts’ vond een combinatie: Rowanburn. In Schotland bij het plaatsje Canobie vlak bij het beroemde Gretna Green. Het ligt tegen de Engels-Schotse grens die hier wordt gevormd door het riviertje Liddel Water en het dorpje heeft zelfs een klein postkantoortje.

De peer behoort net als de lijsterbes tot de rozenfamilie en geeft vruchten die eetbaar zijn voor de mens. Kwekers spreken over herfstrassen als de peer geplukt wordt vanaf eind augustus tot eind september. Deze peren zijn slechts kort houdbaar. Bewaarperen worden geplukt vanaf eind september tot eind oktober, zoals de conference peer. De handpeer, zoals op de postzegel is afgebeeld, heeft een groene kleur met een rode blos aan de zonzijde, een zachte schil en zacht, sappig vruchtvlees.

De uitgever van de eerstedag enveloppen had grote moeite om een geschikte plaatsnaam te vinden voor opname in het stempel. Nergens was een plaats of dorp te vinden met de naam ‘Pear’ er in. Daarom maar de benaming van een groepje huizen genomen bij Ashburton in de buurt van Newton Abbot in Dartmoor, Devon. Een van de huizen heeft de naam ‘Pear Tree House’ en daarmee was het probleem opgelost. Geen postkantoor, ook geen brievenbus en zelfs geen naam van het huis bij de oprijlaan. Toch wel heel erg ver gezocht!

Het stadje Taunton in het graafschap Somerset deed ook dapper mee met het uitgeven van eerstedag enveloppen behorende bij de serie ‘herfst’. Maar in plaats van de peer werden appels in een mandje in het stempel opgenomen. Appels kun je niet met peren vergelijken, maar in dit geval was er wel een overeenkomst: cider. In Taunton wordt al sinds 1805 cider geproduceerd, voor het eerst door een dominee die appels gebruikte uit de pastorietuin. In 1911 richtte deze priester de ‘Taunton Cider Company’ op. Het werd de op een na grootste ciderproducent in Engeland, na HP Bulmer in Hereford. Maar er bestaat ook cider dat is gemaakt van peren, ook wel ‘perry’ genoemd. Cider van peren is zelfs ouder dan cider van appels. Een van de grootste producenten is ook te vinden in het graafschap Somerset, in Shepton Mallet.

Vele landhuizen in Groot-Brittannië hebben uitgestrekte tuinen, parken en bossen. Zo ook Stourhead House, een enorm huis opgetrokken in de Palladian stijl met een prachtig aangelegd parklandschap. Het werd in 1740 gebouwd en in het park staat een aantal bouwwerkjes als versiering, ‘folly’ geheten. Folly betekent ‘dwaasheid’. Zoals de klassieke tempel van Flora (afgebeeld op de eerstedag envelop), het Pantheon, een schelpengrot en een onderdoorgang onder een waterval dat uitmondt in een groot meer en King Alfred’s Tower, een 50 meter hoge bakstenen ‘folly’. Het huis en het bijna twee hectare grote park worden sinds 1946 beheerd door de National Trust en trekt vele bezoekers. We hebben het prachtige huis enkele keren bezocht en wandelingen gemaakt in het uitgestrekte parklandschap rondom het kunstmatige meer.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • Groot Brittannië • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(3 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...