Enkele hoogtepunten

Jaarlijks trekt de Notre-Dame (Nederlands: Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van Parijs) maar liefst 13 miljoen bezoekers waarmee de kathedraal na EuroDisney de best bezochte attractie is van Frankrijk is. De Notre-Dame trekt meer bezoekers dan de Eiffeltoren.

Circa 9000 personen kunnen plaats nemen in het gebouw, dat sinds 1991 doorgaat als UNESCO Werelderfgoed en vanaf 1862 bekend is als ‘Monument historique’ (Frans erfgoed).

United Nations (2006): Notre-Dame en rivier Seine.

De bouw

In 1160 besloot Maurice de Sully, die net bisschop van Parijs was geworden, om de hoofdstad een kathedraal te geven die de eerste stad van Frankrijk waardig is. Als zoon van een steenhouwer en een houthakker werd hij opgevoed bij de monniken en naar Parijs gestuurd om zijn studies voort te zetten. Hij zal dan toetreden tot het prestigieuze kapittel van de Notre-Dame, voordat hij bisschop wordt. Deze kathedraal wordt opgedragen aan de Maagd Maria en gebouwd op het Ile de la Cité. Het is onder de heerschappij van Lodewijk VII (1120-1180), dat deze nieuwe kathedraal uiteindelijk gebouwd is.

Parijs, Ile de la Cité.

De eerste steen van de Notre-Dame werd in 1163 door paus Alexander III geplaatst. In 1177 was het koor voltooid en in 1182 werd het nieuwe hoogaltaar ingewijd. Na de dood van bisschop Maurice de Sully in 1196, werd onder zijn opvolger Eudes de Sully begonnen met de bouw van het transept en het schip. Halverwege de 13e eeuw waren ook de westtorens voltooid, waarna tot 1345 nog gewerkt werd aan het interieur en de straalkapellen.

850 jaar Notre-Dame 2013: Souvenir sheet.

De Notre-Dame is gebouwd met uitzicht op de opkomende zon in het oosten, in de vorm van een kruis. De Notre-Dame is 130 meter lang, 48 breed, 35 hoog. Er waren 21 hectare eiken nodig om het kathedraal frame te bouwen en meer dan 1300 loodplaten met een gewicht van meer dan 210 ton. De kerk was een van de eerste gebouwen ter wereld waar de luchtbogen gebruikt werden. Het originele ontwerp bevat deze bouwkundige onderdelen echter niet. Toch zijn zij rond het koor en het schip toegepast. Tijdens de gotiek werden dunne muren erg populair. Deze zijn dan ook toegepast, maar bij de bouw kwam men erachter dat deze dunne muren zonder externe steun niet overeind kunnen blijven staan; er kwamen scheuren in de muren en ze begonnen naar buiten te leunen door hun eigen gewicht. Als reactie begonnen de architecten steunen te bouwen rond de buitenmuren. Bij latere kerken bleven deze steunen terugkomen.

De Notre-Dame is een van de mooiste kathedralen in gotische bouwstijl. Het getuigt van de pracht en het vermogen van vernieuwing van de gotische architectuur tussen het midden van de 12e eeuw en het begin van de 14e eeuw. De eenvoud en harmonie van zijn imposante massa is gebaseerd op een slimme horizontale en verticale balans. De gevel bestaat uit drie prachtige portalen. De galerij van koningen is samengesteld uit 28 beelden die de koningen van de Bijbel voorstellen, en bedekt door een groot roosvenster, met de Madonna en het Kind in het midden en waarvan het glas in lood het interieur verlicht.

De twee torens hebben een hoogte van 60 meter. De noordelijke toren herbergt een trap van 387 treden die toegankelijk is voor het publiek. Helemaal bovenaan de zuidelijke toren staat de beroemde klok van de Notre-Dame, een bel van 13 ton met een klepel van 500 kg. Vroeger waren er 8 man nodig om het te activeren, maar vandaag is de bediening elektronisch. De waterspuwers stammen uit de Middeleeuwen. De als monsters vormgegeven spuwers zorgen ervoor dat het regenwater niet langs de gevel naar beneden stroomt. Op de balustrade van de westgevel zitten de drôleries  van de Galerie des chimères. Deze monsterlijke figuren werden door ambachtslieden aangebracht als vrolijke noot of dienden ter afschrikking van demonen. De originele figuren werden in de 18e eeuw verwijderd, omdat ze in de loop der eeuwen vervallen waren, waardoor er soms fragmenten naar beneden vielen. In de 19e eeuw bracht Viollet-le-Duc nieuwe figuren aan.

De Notre-Dame heeft een van de mooiste orgels van de wereld en een verzameling klokken waarvan sommige werden gerenoveerd of zelfs opnieuw werden gemaakt. Ter gelegenheid van de 850e verjaardag van de kathedraal werd door de klokkengieterij Eijsbouts uit Asten de Maria klok gebouwd. De klok weegt 6000 kilo en heeft een diameter van 1,7 meter. In 2012 werd de klok gegoten en een jaar later geïnstalleerd.

Franse Revolutie
In 1793, tijdens de Franse Revolutie werd de kathedraal omgedoopt tot Tempel van de Rede. In deze periode werden talloze kunstwerken gestolen of vernield. De 28 beelden van de koningen van Juda op de westgevel werden onthoofd omdat men dacht dat het beelden van Franse koningen waren. Na de ondertekening van het Concordaat van 15 juli 1801 werd de Notre-Dame opnieuw gebruikt voor de Heilige Mis. De kerk werd op 27 februari 1805 als eerste in Frankrijk door Paus Pius VII verheven tot basilica minor.

De kathedraal onderging vanaf 1845 een 23 jaar durende restauratie door Eugène Viollet-le-Duc, om de beschadigingen van de Franse Revolutie te herstellen. Viollet-le-Duc verving de deels vernielde koningsbeelden in het voorfront door zelfontworpen beelden. Hij plaatste ook een nieuwe vieringtoren of flèche op het dak van de kathedraal.

Bijzondere zaken

De Parijse burgers kwamen bijeen in de Notre-Dame, tijdens het magnifieke Te Deum van de overwinning tijdens de bevrijding van Parijs op 26 augustus 1944.  Van 30 mei t/m 2 juni 1980 reisde Paus Johannes Paulus II in Frankrijk en hij heeft in de Notre-Dame de mis uitgesproken.

Napoleon Bonaparte kroonde zichzelf in 1804 tot keizer der Fransen in de Notre-Dame. De zegel van 1973 toont de kroning van Napoleon Bonaparte op 2 december 1804, door de Franse schilder Jean Louis David.

Meerdere bekende Franse militairen en schrijvers zijn hier begraven, zoals generaal Charles de Gaulle, tevens ook president van Frankrijk van 1959 tot 1969.

De klokkenluider van de Notre Dame is een boek van Victor Hugo dat in 1831 werd gepubliceerd. Het speelt zich bijna volledig af in en om de Notre-Dame. Het gaat over de onbeantwoorde liefde van de klokkenluider Quasimodo voor de beeldschone zigeunerin Esmeralda. Er zijn zeven filmversies verschenen, waaronder een Disney-animatiefilm.

Brandweer

Rond 23:15 uur meldde de brandweer dat de twee westtorens van de vlammen waren gered. Bovendien was de schatkamer van de kathedraal nog intact. Daar liggen enkele vermeende relikwieën van Christus: de doornenkroon, een stukje van het kruis en een van de spijkers die zouden zijn gebruikt bij de kruisiging. Het eikenhouten dakgebinte werd grotendeels verwoest. Het houten gebinte dateerde uit 1147 en was een van de oudste bouwwerken van Parijs, samen met de Sint-Pieterskerk van Montmartre. Sommige balken uit het gebinte waren afkomstig van bomen uit de 8e eeuw. Het wereldberoemde orgel uit 1730, dat uit meer dan 7000 pijpen bestaat, bleef intact.

We bedanken het moedige optreden van de Parijse brandweermannen en vrouwen om de schade van de brand beperkt te houden. De Franse president Emmanuel Macron zegt dat de Notre-Dame hersteld zal worden. Hij gaat een internationale geldinzamelingsactie op touw zetten.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • Thematisch • Frankrijk • Architectuur • Brandweer • Honden • Kerken • Religie

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(21 stemmen, gemiddeld: 4,95 uit 5)

Laden...