Pythagoras van Samos (582- ca. 507 v. Chr.).
Deze filosoof/wiskundige werd vooral bekend met zijn wiskundige stellingen (driehoek). Volgens hem vormen getallen het wezen der dingen, bijvoorbeeld ook bij het componeren van muziek. Tot in de 17e eeuw werd muziek gecomponeerd volgens zijn getallenleer. De basis-ingrediënten van de kosmos zijn getallen en verhoudingen.
Gerelateerde artikelen
‘Wees niemand’s echo, zelfs niet van een wijsgeer’.
Hij was de eerste die zichzelf een ‘philosophos’ (vriend van de wijsheid) noemde. Er gaan geruchten dat de latere Plato een toegewijd ‘pythagoreeër’ was. Pythagoras geloofde in reïncarnatie van de ziel, ook in dieren. Hij was derhalve vegetariër. Samen met zijn grote schare volgelingen (waaronder ook vrouwen – destijds schokkend) leefde hij streng en ascetisch in Croton, Zuid Italië, in die tijd Grieks gebied.
Socrates (469-399 v. Chr.)
Socrates is de inspirator en leermeester van Plato (427-348 v. Chr.). In veel dialogen van Plato speelt hij de hoofdrol. Zelf heeft Socrates nooit iets geschreven. Waarschijnlijk gebruikte Plato Socrates als spreekbuis voor zijn eigen opvattingen. Volgens Plato is Socrates de ideale filosoof, die elke dag in de straten van Athene te vinden is en daar filosofische discussies voert met stadsgenoten om hun rekenschap te vragen over hun opvattingen over de deugd en het goede. Socrates wendde zich af van het onderzoek naar de natuur en richtte zijn aandacht op vraagstukken van het menselijk handelen en de moraal. Hij werd ervan beschuldigd de jeugd te bederven en de staatsgoden niet te vereren en werd ter dood veroordeeld door middel van het drinken van een beker giftige wijn.
Een piepkleine afbeelding van het schilderij ‘De dood van Socrates’ (1787) door Jacques Louis David.
Olieverf op doek – Metropolitan Museum of Art, New York.
Plato (427-348 v. Chr.)
De ‘demiurg’, de goddelijke maker is de schepper van de aarde. Kennis kan niet worden verkregen uit zintuigelijke waarneming, maar uitsluitend worden bereikt door het intellect. Deze ‘ideeënleer’ is een ingewikkelde materie.
Volgens Plato is kunst ondergeschikt aan de filosofie. Hij wilde de dichters verbannen uit de ideale samenleving. Zij houden de mens slechts afbeeldingen voor en spreken dus geen waarheid. Het ideale bestuur van de staat ligt bij de filosofen. Individuele belangen moeten ondergeschikt zijn aan het goed van het algemeen. In feite streefde hij naar een totalitaire staat. Zijn ideeën zijn vaak niet alleen gevaarlijk, hij komt op verschillende terreinen nogal ‘zweverig’ over en spreekt zichzelf wel eens tegen.
Behalve als kenner van wetenschap, filosofie en wiskunde, wordt hij ook genoemd als een van de grondleggers van de westerse religie en spiritualiteit. Hij stichtte ‘De Academie’ in Athene, het eerste instituut voor hoger onderwijs in de westerse wereld. Zijn bekendste student was Aristoteles. Zowel Plato als Aristoteles hebben veel geschriften nagelaten.
Volgens Plato’s leerling Aristoteles kunnen wij de dingen wél degelijk kennen door onze zintuigelijke waarnemingen. Dit wordt mooi geïllustreerd door onderstaande afbeelding van ‘De School van Athene’. De oude Plato wijst naar de hemel maar Aristoteles naar de aarde. Hij houdt een kopie van zijn ‘Ethica Nicomachea’, in zijn hand en Plato zijn ‘Timaeus’.
Reacties (1)
Wauw, Mooi verhaal.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)