Vanaf 1999 is Berend Strik enkele jaren in een woonwijk van Brooklyn nabij de Williamsbridge in New York woonachtig geweest. Hier woonde hij voornamelijk tussen mensen uit de Dominicaanse Republiek en orthodoxe Joden, Polen, Afro-Americans en Italianen. In een plaatselijk winkel was de waspoeder in busverpakking ‘Old Dutch Cleaner’ met de neventitel ‘Chases Dirt’ te koop. Op de gele achtergrond van het etiket van de bus draaft op de rand van de rood gekleurde tekststrook een voorovergebogen dame in Nederlandse klederdracht op rode klompen met een stok in haar hand. Door houding en gebaar straalt ze op een bijzonder actieve en betrokken manier uit dat stof en vuiligheid uit haar omgeving moet verdwijnen. Properheid rondom is het doel.

Berend Strik als Nederlander daar geïsoleerd wonend tussen geheel andere culturen en nationaliteiten kwam door de illustratie van het wasmiddel in aanraking met zijn eigen Nederlandse identiteit. De behoefte van de kunstenaar dit tot uitdrukking te brengen, resulteerde in een aantal kunstwerken o.a. ‘Double Dutch’ en ‘Going Dutch’. Dit laatste werk in geborduurde uitvoering op linnen toont een ietwat andere setting. De dames in klederdracht rennen door een Afrikaans landschap.

Met bovenstaande achtergrondinformatie tracht ik de lezer te laten ervaren welke (levens)omstandigheden, inspirerende toevalligheden en persoonlijke zielenroerselen van de ontwerper een aanzet kúnnen zijn tot het creëren van een kunstwerk. Hierbij is bepaald geen sprake van plagiaat. De waspoederillustratie was slechts het ‘vertrekpunt’ voor de kunstenaar. Hij heeft op een geheel individuele, onafhankelijke en speels creatief-artistieke wijze met de afbeelding ‘gespeeld ’ en verheven en meerwaardig vormgegeven. Deze beschrijving plaatst de postzegel in het hier en nu, in de huidige wereld rondom ons. Hiermee wordt de postzegel een eigentijd ‘gebruiksmiddel’. Ze kán door bovenstaande achtergrondinformatie een spaakmakend en ogenopenend voorwerp voor velen worden.

Hopelijk ontdekt u na lezing van het voorgaande ook dat in iedere postzegelafbeelding een subjectief fragmentje ‘zielenaftreksel’ van de ontwerper aanwezig is. Inzichtelijke kennis daarvan maakt dat de mogelijkheid aanwezig is door ‘intuïtief aanvoelen’ met een postzegelafbeelding in kontact te treden! Een postzegel is bepaald geen afstandelijk, levenloos en buitenaards object dat zonder binding met ons en met ons leven bestaat. Jammer genoeg wordt een postzegel (met zijn omvangrijk inhoudelijke zeggingskracht) nog voortdurend zakelijk en onbetrokken in de filatelistische pers opgediend én behandeld!

De titel ‘Double Dutch’ lag voor Strik voor de hand. Er bestaat in de Engels sprekende landen een gelijkluidend spreekwoord. “He speaks double dutch” betekent iemand kraamt onzin uit, spreekt onbegrijpelijke dronkenmanstaal. De letterlijke betekenis gaat terug naar de 16e en 17e eeuw toen Nederlandse zeelieden Engelse kroegen meermalen stomdronken verlieten. ‘Dutch’ in Engelse samenstellingen heeft vaak een negatieve betekenis: “Dutch courage”= helemaal niet dapper; “Going Dutch”= ieder betaalt voor zichzelf, het heeft te maken met gierigheid en zuinigheid. De negatieve betekenis heeft te maken met de Engelse Oorlogen in het verleden tussen ons land en de Engelsen. En dan niet te vergeten: “A Dutch treat” = helemaal geen verrassing, of iets waarmee je niet verwend wordt.

Dit is een bewerkte versie van een eerder geplaatst artikel op Postzegelblog.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • Nederland • Beren

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(3 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...