Adriaan Floriszoon Boeyens werd op 2 maart 1459 te in de Brandstraat in Utrecht geboren. Het smalle straatje ligt tussen de Oude Gracht en de Springweg maar het geboortehuis is verdwenen. Wel bestaat nog het zogenoemde ‘Paushuize’ aan de Kromme Nieuwegracht dat door de enige Nederlandse Paus in 1517 werd gekocht, maar waarin hij nooit heeft gewoond.
Gerelateerde artikelen
Op een oude prent is aan de rechterzijde het huis te zien. Het monumentale pand is in eigendom van de stad Utrecht en is nog altijd in gebruik.
Adriaan was een zoon van scheepstimmerman Floris Boeyens en echtgenote Geertruid. Toen hij 10 jaar was overleed zijn vader en zijn oom Cornelis zorgde daarna voor het gezin. Hij had twee broers die vroeg zijn overleden. Adriaan ging naar een van de Latijnse scholen die Utrecht rijk was en daarna naar de Latijnse school in Zwolle. Na zijn studie werd hij in 1490 op 31-jarige leeftijd benoemd tot hoogleraar theologie aan de Universiteit van Leuven. In 1515 werd hij stadhouder in Spanje, waar hij tevens werd benoemd tot bisschop van Tortosa. Zijn carrière ontwikkelde zich snel want in 1517 werd hij kardinaal. Na het overlijden van Paus Leo X op 1 december 1521 werd hij, ondanks dat hij zelf niet aanwezig was, door de kardinalen als nieuwe Paus gekozen. Adriaan hoorde het nieuws pas een maand later en in augustus 1522 ging hij naar Rome als Paus Adrianus VI.
In 1625 vervaardigde de kunstschilder Jan van Scorel een schilderij van Paus Adrianus VI. Het originele schilderij is helaas verloren gegaan maar een kopie ervan werd in 1840 gekocht door het Centraal Museum te Utrecht. Het is een olieverf op paneel. Jan van Scorel was door Paus Adrianus na de dood van de beroemde Rafaël benoemd tot opzichter van de kunstcollectie in het Belvedère in Rome. Jan van Scorel vervaardigde meer portretten van Paus Adrianus VI maar die zijn eveneens allemaal verloren gegaan. Slechts kopieën zijn te vinden in Utrecht en Leuven.
De kopie van het schilderij te Utrecht stond model voor het ontwerp van de twee postzegels vervaardigd door Jean de Bast. De postzegels werden uitgegeven op 31 augustus 1959 ter gelegenheid van het vijfde eeuwfeest van de geboorte van Adriaan, de enige Nederlandse Paus. Op Belgische postzegels vanwege de connectie met Leuven.
Een het portret op de eerstedagenvelop?
Dat is ontleend aan een prent die zich in het Rijksmuseum te Amsterdam bevindt. De gravure is in 1608 vervaardigd door Philips Galle naar een ander schilderij van Jan van Scorel. Paus Adrianus VI was slechts kort in zijn geestelijke ambt werkzaam want hij overleed op 63-jarige leeftijd op 14 september 1523. Toch heeft het Paushuize in Utrecht bezoek gehad van een Paus. Dat was op maandag 13 mei 1985 toen Paus Paulus II Nederland heeft bezocht. En een Paus op een Nederlandse postzegel? Nee, daar is het (nog) niet van gekomen.
Reacties (1)
Van 1492 tot 1507 is Paus Adrianus VI pastoor geweest in Goedereede. In zijn voormalig woonhuis daar is nu gevestigd restaurant de Gouden Leeuw.Je kan daar heerlijk vertoeven in de Pausenkamer. In het gemeentearchief van Goedereede is nog een post bewaard gebleven van deze Paus.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)