Te Londen waren door Waterlow and Sons Belgische postzegels gedrukt met verschillende afbeeldingen in de frankeerwaarden van 35, 40 en 50  centiemen. Deze postzegels waren vanaf 1915 verkrijgbaar in Le Havre (Saint-Adresse waar de regering zetelde) en vanaf november 1918 in geheel België.

De bedoeling was om een frankeerwaarde van 20 centimes in dezelfde uitvoering toe te voegen aan het assortiment postzegels, maar door een tariefwijziging in 1920 ontstond er meer directe behoefte aan een postzegel met een waarde van 65 centiemen voor expresse zendingen. Opdracht werd gegeven aan drukkerij Joh. Enschedé & Zonen te Haarlem om 10 miljoen zegels te drukken in deze waarde. Niet te Mechelen, want door een brand was de Zegeldrukkerij niet in staat om de opdracht uit te voeren. Door een tekort aan postzegelpapier bij Joh. Enschedé werd de opdracht in gedeelten uitgevoerd. De twee oplagen zijn goed van elkaar te onderscheiden door het formaat van het zegelbeeld. De eerste oplage, gedrukt in vellen van 25 stuks, had een zegelbeeld van 26¼ bij 22½ mm. De tweede oplage werd gedrukt in vellen van 100 stuks en het beeldformaat was 27 bij 22 mm. De uitgiftedatum van de zegel was 5 augustus 1920.

Het ging even fout bij de productie van de zegels bij Joh. Enschedé. Vanwege de tweekleurendruk moesten de vellen na de eerste druk met de hand in de drukpers worden gelegd voor de tweede druk. Enkele vellen werden verkeerd ingelegd waardoor de afbeelding van het in de oorlog afgebrande stadhuis van Dendermonde kopstaand op de postzegel terecht kwam. Een vel met de ‘Omgekeerde Dendermonde’ kwam aan het loket terecht van het postkantoor te Gent. De misdruk werd niet opgemerkt. Van de 25 zegels van het vel waren op 8 augustus 1920 al 18 exemplaren verkocht toen de fout werd ontdekt. Het restant van het vel werd onmiddellijk ingenomen. Bij navraag bij de drukkerij te Haarlem werd nog een vel ontdekt met de misdruk. Dit vel werd vernietigd. Uit de tweede oplage werd de misdruk ook ontdekt in het postkantoor te Leuven. Daar had men een veldeel van 50 stuks gevonden en dat vel werd verbrand onder officieel toezicht.

Ten behoeve van de verkoop van postzegels aan de loketten van de postkantoren in de kantons Eupen en Malmédy werd de postzegel, naast de andere postzegels uit de serie, voorzien van een eenvoudige opdruk ‘Eupen’ en ‘Malmédy’. De zegels met de opdruk waren vanaf maart 1921 tot en met 30 september 1921 verkrijgbaar bij de in de kantons gevestigde postkantoren.

Ook het Belgische bezettingsleger in het Rheinland gebied beschikte over de serie postzegels, maar nu met de opdruk ALLEMAGNE DUITSCHLAND. De zegels met deze opdruk werden op 1 mei 1931 ongeldig voor de frankering.

Maar daarmee was het nog niet het einde van de zegel van 65 centiemen. Op 5 november 1921 werden vellen van 100 stuks voorzien van een opdruk 55^C in rood. De zegels waren om-en-om van de opdruk voorzien. De eerste verticale rij in het vel bleef zonder opdruk; de tweede rij kreeg wel een opdruk, de derde bleef ook onbedrukt en de vierde werd wel van de opdruk voorzien, enzovoorts. Waarom? Samen, dus een paartje zonder en een met opdruk, vormde het frankeerbedrag van 1,20F dat bestemd was voor een binnenlandse expresse brief tot 20 gram ingaande 15 november 1923.

Maar nu nog even terug naar de ‘Omgekeerde Dendermonde’. Van de 18 exemplaren die waren verkocht in Gent zijn 17 zegels bekend waar ze zich bevinden. In de kluizen van de Belgische Post bevindt zich één exemplaar.

Van de 17 zegels zijn 15 exemplaren ongebruikt en twee gestempeld. Er is zelfs een moord gepleegd om de ‘Omgekeerde Dendermonde’ in bezit te krijgen. Een Brusselse postzegelhandelaar had twee exemplaren in zijn voorraad en in 1942 werd hij overvallen en beroofd van de twee zegels. De dader en de twee zegels zijn nooit gevonden. De zegel uit de kluis van de Belgische Post was o.a. te zien tijdens de postzegeltentoonstelling ‘Antverpia 2010’ in Antwerpen. Daar was een schatkamer ingericht met bewaking om de bezoekers mondjesmaat naar binnen te laten gaan. Maar voor degenen die geen gelegenheid hadden om de tentoonstelling en de schatkamer te bezoeken, werd een oplossing bedacht: de uitgifte van een blokje met daarin de bewuste ‘Omgekeerde Dendermonde’. Afgebeeld op het blokje! Met daarbij nog een afbeelding van een paartje Nederlandse postzegels van 10 cent ongetand Koning Willem III met een stempelafdruk van Haarlem. Toeval?

Bewaren

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • België • Duitsland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(8 stemmen, gemiddeld: 4,50 uit 5)

Laden...