De oplage van deze emissie (gedrukt door Cartor Security Printing, Frankrijk) omvat 151.000 velletjes.

Postzegelvel doutzen, mode & muze

Doutzens visie op deze bijzondere postzegels: “Normaal zie ik mijn foto’s altijd terug in tijdschriften. Hele andere formaten natuurlijk. Het is zo grappig om ze nu op postzegelformaat te zien. ’t Geeft echt een andere dimensie aan de foto’s. Het voelt intiemer op de een of andere manier. Krachtig op een verstilde manier.”

De postzegelemissie doutzen, mode & muze geeft aandacht aan:

• Het essentiële van de verhullende functie van de kleding.
• De geest van het lijf van de muze Doutzen.
• De zwart-witfoto’s van Anton Corbijn met daarop de indringend blauwe cirkels verenigen beide voorgaande aandachtspunten.

Een jeugdige Doutzen naast een 18-jarige Doutzen.

Op haar 18e stuurde de nuchtere en beeldschone Doutzen Kroes een paar vakantiefoto’s naar het modellenbureau Paparazzi in Amsterdam. Ze was net geslaagd voor de havo op het Drachtster Lyceum. Ze wilde graag wat bijverdienen. Dat het ‘zakcentje-verdienen’ anderhalf miljoen per jaar zou worden, had ze toen niet verwacht: “Stel, als ik het wél had geweten dan was ik er hoogstwaarschijnlijk nooit aan begonnen foto’s op te sturen!”

PostNL-persbericht over doutzen, mode & muze

PostNL-persbericht 12 september 2016: “Vanaf het begin was het duidelijk dat we de Nederlandse mode wilden eren door die aan een muze te koppelen. Doutzen is natuurlijk hét boegbeeld en hét gezicht van Nederland op modegebied. Ze wilde graag meewerken. Het doel was om foto’s te maken, waarin zij zich zelf kon zijn. Naturel, zo puur mogelijk, terug naar de essentie. Op basis van die uitgangspunten is Anton Corbijn met Doutzen in de studio aan de slag gegaan. Uit de gemaakte foto’s hebben we gedrieën (Corbijn, Vermeulen & Doutzen) de definitieve selectie gemaakt, met als criteria de kracht op postzegelformaat, de diversiteit van de beelden en de onderlinge relatie op het velletje.”

Zestig jaar geleden herhaalde mijn pedagogiekleraar meermalen in de lessen: ”Bij een mens zijn body and mind united, lichaam en geest zijn één.” Deze stelling heeft ook betrekking op de postzegelemissiedoutzen, mode & muze, waarin PostNL een hommage brengt:

1. Aan de Nederlandse mode.
2. Aan de toonaangevende rol van Nederlandse modeontwerpers.
3. Aan de belangrijke Nederlandse fotomodellen op de internationale catwalks.

Verbeelding van én verbinding met mode

Een variant op de gevleugelde uitspraak “Geld moet rollen” voor deze emissie luidt “Mode moet rollen”, verbeeldt door blauw gekleurde grote en kleine cirkels.

1. De blauwe cirkels bezitten steeds een andere middellijn, bovendien bevinden ze zich per postzegel steeds op een andere plaats
   • De blauwe cirkels stellen op een speelse en abstracte wijze de steeds veranderende mode voor. De ronde vorm van de cirkels zijn eindeloos en onbegrensd gelijk de al maar evaluerende mode. Vermeulen: “Door de volmaakte vorm van de cirkel ontstaat voor mij een chemie tussen de cirkels en Doutzen.”
   • De grootte van de cirkels heeft betrekking op de tijdsduur van de modetrend (lang of kort), maar ook op de invloed ervan (groot of klein).
     

   

2. De cirkel van de eerste postzegel bevindt zich op de bovenste velrand en valt samen met de ‘o’ van Doutzen. Het fotomodel pakt de cirkel perforatie-overschreidend. De verbinding (als beelddoorloper) tussen muze en mode symboliseert op een inzichtelijke wijze niet alleen de (steeds veranderende en innovatieve) voortgang in de mode, maar ook de verbinding tussen mode en muze (Doutzen).
   
   
3. Een andere functie van de blauwe vlakken is niet alleen de aandacht van de kijker te trekken, maar ook om die af te leiden
   • Bij het ‘aandacht trekken’ kan gedacht worden aan het harmonisch, wel gevormde en goed geproportioneerde lijf van het fotomodel.
   • Bij het ‘aandacht afleiden’ kun je je afvragen: “Waarom zit de cirkel daar? Wat stelt het voor? Is het kleding, een accessoir of een bril? Julius Vermeulen: “Voor mij zijn de cirkels een abstrahering van wat mode werkelijk is.” Met andere woorden op een niet-tastbare manier (niet- figuratieve wijze) verbeeldt Vermeulen het begrip ‘mode’. Op deze manier wordt het essentiële (het meest kenmerkende) van de mode puur verbeeld zonder veel van de hoofdzaak afleidende (deel)afbeeldingen.
     
     
4. De diep doordringende blauwe kleur ten opzichte van de achtergrondkleur zwart-grijs-wit is om het opvallende ervan gekozen. In een mailreactie van Julius Vermeulen bezit de blauwe kleur nog een functie: “De blauwe kleur is ook een verwijzing naar het blauw (als knipoog) in de vlag van Friesland, de geboortegrond van Doutzen.”
   
   
   
   
   De zeven pompeblêden (blad van gele plomp of witte waterlelie) en/of de zeven diagonale banen verwijzen naar de zeven Friese landsdelen in de middeleeuwen. Het waterrijke Fryslân telde toen zeven Friese zeelanden: West-Friesland, Westergo, Oostergo, Zevenwouden, Hunzingo, Fivelingo en Oost-Friesland.
   
   Aanvullende info bij de blauwe cirkels. Twee kunstenaars John Baldessari en Andy Warhol hebben destijds ook gewerkt met het aanbrengen van gekleurde lijnen en vlakken in foto’s. De afbeeldingen worden er niet mooier van, maar men kijkt wel op een andere manier naar de foto’s. Er ontstaat afstand met de afbeelding. Men is minder betrokken bij de afbeelding. Het werkt vervreemdend, er is sprake van objectivering.
   
   
   Andy Warhol heeft zich in zijn begin jaren o.a. ook met de 5 cent kinderpostzegel 1951 (nvph 574) beziggehouden, waardoor ook vervreemding ontstaat (zie postzegelblogartikel van 2 november 2013), evenals dat het geval is met koningin Beatrix.
   
   Het ‘vervreemdende karakter ervan’ werkt op de tien Doutzen-postzegels een tikkeltje minder. De doorzichtige blauwe cirkels geven toch nog een vaag beeld van de afgedekte details.
   
   
5. Zwart-wit foto’s geven meer eenheid aan afbeeldingen in tegenstelling tot kleurenfoto’s. Het essentiële, het meest kenmerkende van de foto treedt meer op de voorgrond. “Meerdere kleuren op een foto leiden van de afbeelding, van de hoofdzaak (het belangrijkste) af”, aldus fotograaf Anton Corbijn.
   
   
   Er bestaat overigens een verbluffende overeenstemming tussen deze postzegelafbeeldingen en de kinderpostzegels 2013 (nvph 3107) door de kleurtegenstellingen, waarvan Corbijn ook de fotograaf is.
   
   
   
   De portretweergave en uitstraling van Doutzen van de 5e postzegel komt overeen met de staatsiefoto van koningin Maxima (nvph 3204, fotograaf Erwin Olaf), die op zijn beurt weer doet denken aan de afbeelding op een Engelse langlopende frankeerzegel van koningin Elisabeth.
   
   
6. De kleding van Doutzen op deze postzegels heeft letterlijk weinig om het lijf. Hiermee treedt het essentiële, meest oorspronkelijke van het postzegelonderwerp op de voorgrond, namelijk die van de mode en die van de muze.
   • 3 foto’s is geen kleding zichtbaar
   • 6 foto’s met badpakken in zwart en wit in zijn geheel of delen ervan (1, 4, 10, 7, 9, 5)
   • 1 foto met heup-kledingstuk

Afbeelding van de muze Doutzen Kroes

Voor het meest bekende Nederlandse fotomodel is compositorisch op een zeer gevarieerde manier op de postzegels een plaatsje ingeruimd. Het lijf van Doutzen Kroes is op een levendige en dynamische wijze tegenover een witte achtergrond zonder rekwisieten opgesteld. De compositorische verscheidenheid is enorm groot en divers:

1. Verschil in zichtbaarheid: close-ups [3, 5 & 6], ½-beelden [1, 8 & 9], ¾-beelden [2, 4 & 10], totaalbeeld [7].
2. Verscheidenheid in stand gezicht: en face [1, 3, 4, 7 & 8], en profil [6 & 9], ¾-beeld [2, 5 & 10]; Lichaamsstand niet gelijk aan die van het gezicht door draaiing [1, 2, 5, 10].
3. Verschil in afstand: dichtbij [1, 3, 5, 6 & 9) & veraf [2, 4, 7, 8 & 10].
4. Corbijn laat geen lach en opgewektheid toe in zijn fotografisch werk: “Dat is oppervlakkig en vluchtig.” Inderdaad, Doutzen staat emotieloos op de tien postzegelafbeeldingen, waardoor niet het moment, maar het ‘voortdurende’ het accent krijgt.

Vormgeving levendige beweeglijkheid

Door de grote variatie aan beeldende middelen als kleur- en vlakverdeling beschikken deze postzegels over een levendige beweeglijkheid.

1. Kleurverdeling:

• Veel of weinig zwart, wit & grijs.
• Symmetrische – asymmetrische kleurverdeling zwart, wit & grijs.
• Diversiteit in plaatsing blauwe cirkels.

2. Vlakverdeling:

• Meer of minder een centrale vulling van het vlak door hoofdpersoon: tegenstelling in voor- en achtergrond.
• Meer of minder centrale plaatsing van de hoofdpersoon: rust tegenover beweeglijkheid.
• Symmetrische – asymmetrische opstelling van de hoofdpersoon: evenwichtige tegenover beweeglijke houding.

Fryske memmetaal

Aanvankelijk heb ik even gedacht dit artikel in het Fries te schrijven, maar . . . dan schiet het zijn doel voorbij. De Fries sprekende Doutzen leert haar beide kinderen Phyllon en Myllena Mae wel de Friese taal te spreken, zodat ze met haar ouders (heit & mem) en hun grootouders (pake & beppe) ook in de Fryske memmetaal kunnen communiceren (nvph 2427, zie blogartikel van 16 april 2006).

Wie geeft een spitsvondige beschrijving van de blauwe cirkels?

Bij de cirkels op de postzegels kan men zich een vraag stellen: “Wat stelt iedere cirkel apart voor? Is het kleding of een accessoire? Of is het een bril?” Welke spitsvondige beschrijving kunt u zoal aan de verschillende cirkels verbinden? Het hoeft per se niet betrekking te hebben op mode of muze. Het kan ook op een geheel ander gebied in gebruik zijn. ‘k Ben benieuwd naar uw fantasierijke reacties.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Nederland • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(7 stemmen, gemiddeld: 3,29 uit 5)

Laden...