Hier wordt het al iets duidelijker. Een postzegel geplakt op een, tja wat zou dit zijn? Een fragment van een adreskaart voor een binnenlands postpakket. Maar waarom zulke vette, vieze stempelafdrukken? In september 1924 werd besloten om bij wijze van proef gummi stempels aan te maken bestaande uit een verkorting van de plaatsnaam en met toevoeging van een nummer. De proef zou worden toegepast op adreskaarten van de binnenlandse pakketpostdienst. De reden was, dat de afdrukken van de metalen dagtekeningstempels op zegels, geplakt op pakketkaarten (model 38), vaak onduidelijk en nauwelijks leesbaar waren. Daardoor werd de controle bijzonder moeilijk. De proef werd op 15 januari 1925 op de postkantoren en bijkantoren van Amsterdam, ’s-Gravenhage, Rotterdam en Scheveningen begonnen.

De postkantoren, ofwel hoofdkantoren, kregen een stempel met daarin alleen de letters als verkorting van de kantoornaam: ASD voor Amsterdam, GV voor ’s-Gravenhage, RT voor Rotterdam en SV voor Scheveningen. De bijpostkantoren hadden een nummer.

Dit nummer werd achter de verkorting geplaatst. Als voorbeelden:

ASD 3 was het bijpostkantoor Linnaeusstraat, later Sarphatiestraat; GV 1 was het bijpostkantoor Balistraat, RT 12 het bijpostkantoor Ruigeplaatweg en SV 1 het bijpostkantoor Badhuisweg.

Deze stempelafdrukken waren wel anders dan de vieze afdrukken van Amsterdam waarmee ik ben begonnen. In totaal zijn tien verschillende typen te onderscheiden.

De tarieven in 1925 voor de verzending van postpakketten waren eenvoudig samengesteld. Het maximum gewicht voor een binnenlands postpakket was 5 kilogram. De verdeling was als volgt:

Van 0-1 kg: 40 cent; 1-3 kg: 50 cent; 3-5 kg: 60 cent. Het expresserecht was 40 cent.

De tarieven werden in oktober 1926 verlaagd met 10 cent. Daarom werden op pakketten meestal gefrankeerd met postzegels van 30 cent, 40 cent, 50 cent en 60 cent van het type Wilhelmina.

Maar ook andere waarden kunnen voorkomen om de tarieven te kunnen voldoen. Zoals uit de serie Jubileumzegels van 1923 of lagere waarden Koningin Wilhelmina.

De proef met de rubber pakketpoststempels duurde slechts twee jaar. In mei 1928 waren de stempels die gebruikt werden in Amsterdam, ’s-Gravenhage en Scheveningen al verdwenen, terwijl in Rotterdam nog enkele stempels in gebruik bleven. Maar ook daar werden ze snel ingetrokken.

Binnenkort zal op de website van de Nederlandse Academie voor Filatelie onder publicaties en inventarisatie poststempels het volledige overzicht worden opgenomen van alle kantoren die de stempels hebben gebruikt: www.nedacademievoorfilatelie.nl. Dus, als u zo’n vies gestempelde zegel tegenkomt, niet weggooien! Het geeft een beeld van de toenmalige postgeschiedenis.

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
• Historisch • Nederland

Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

(4 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)

Laden...