Industriële archeologie - Postzegelblog

Industriële archeologie

2

Als men aan archeologie denkt ziet men meestal opgravingen voor zich waar men met een troffel en kwast vondsten in de bodem probeert bloot te leggen. Daarom komt de titel van de serie van vier postzegels die door de Britse Post, Royal Mail, in 1989 werd uitgegeven, een beetje vreemd over.

Als Anglofiel is het me gelukt om alle vier de plaatsen waarop de afbeeldingen betrekking hebben te bezoeken. En ik hoefde daarbij niet in de grond te gaan wroeten. Nee, het zijn imposante bouwwerken die ten tijde van de Industriële Revolutie zijn gerealiseerd.

Ontwerper, Ronald Maddox, die eerder postzegels had ontworpen, vervaardigde tekeningen van vier markante bouwwerken die kenmerkend zijn geweest voor de industriële ontwikkeling van Groot-Brittannië. Hij maakte ontwerpen voor een serie staande zegels en een blokje waarin de zegels liggend werden afgebeeld. Dat hij daarbij soms enige vrijheden toevoegde bleek pas bij de bezichtiging van de bouwwerken.

Towanroath Shaft Pumping Engine House, Cornwall

Op de postzegel van 27p is het ruïne te zien van de machinekamer en ketelhuis van de Wheal Coates tinmijn in Cornwall bij de plaats St. Agnes af te beelden. In het gebouw was een grote pomp geïnstalleerd om water uit de tinmijn te pompen. De volledige naam van het gebouw was: Towanroath Shaft Pumping Engine House. Het gebouw werd in 1860 opgetrokken en in 1872 in gebruik genomen om de meer dan 180 meter diepe mijnschacht droog te houden. Naast het gebouw waren nog twee andere machinekamers maar deze zijn niet op de postzegels te zien. De gebouwen op de achtergrond met de twee schoorstenen zijn ontsproten aan de fantasie van de ontwerper. De tinmijn werd gesloten in 1889 omdat deze was uitgeput. Tussen 1911 en 1913 werd de mijn toch nog even in gebruik genomen maar de opbrengst aan tinerts was zo laag, dat de mijn definitief werd gesloten. De machines in de gebouwen werden verwijderd. Nu is het gebouw in beheer bij de National Trust en daardoor zeker gesteld voor de toekomstige generaties.

De National Trust maakte van de uitgifte gebruik door een ‘eigen’ envelop uit te geven. De UNESCO verklaarde op 10 mei 2007 het gehele industriële landschap van Cornwall en West Devon van zeer groot belang voor de lijst van Werelderfgoed.

Iron Bridge, Shropshire

De Engelsen beschouwen Ironbridge de bakermat van de Industriële Revolutie. De brug werd gebouwd ter vervanging van de veerdienst over de River Severn. De noodzaak van een brug werd steeds groter vanwege de toenemende industrialisatie in het gebied. Het idee om een ijzeren brug te bouwen kwam van Thomas Farnolls Pritchard, een architect. Hij ontwierp de ijzeren brug in 1775 om het dal en de rivier te overspannen. Abraham Darby III, uit Coalbrookdale kreeg de opdracht om de onderdelen voor de gietijzeren brug te vervaardigen. In totaal gebruikte Darby 379 ton ijzer voor meer dan 800 onderdelen. De brug werd geopend op nieuwjaarsdag in 1781. De brug werd voor voertuigen in 1934 gesloten en is nu alleen toegankelijk voor voetgangers. De ontwerper tekende op het blokje de twee kleine bogen even groot, maar dat is niet juist. Het dorpje Ironbridge op de achtergrond is wel juist afgebeeld. De brug en het dorp zijn opgenomen op de UNESCO lijst van Werelderfgoed.

Voor de serie werd door Royal Mail een officiële eerstedag envelop uitgegeven. Deze envelop, beplakt met de serie, werd op 4 juli 1989 gestempeld met een afbeelding van de brug. Verwarrend is dat Telford ook een architect was en bruggen ontwierp, zoals de Menai Suspension Bridge, een grote hangbrug tussen Noord-Wales en het eiland Anglesey, maar hij heeft niets te maken met de Iron Bridge! Telford is in dit geval de naam van het bestuurlijke gebied waarin het dorp ligt en Salop is de oude naam voor Shropshire.

Katoenweverij New Larnak, Strathclyde, Schotland

De eerste door waterkracht aangedreven machines in een fabriek werd opgericht in 1771 door Sir Richard Arkwright in Cromford bij Matlock in Derbyshire. In samenwerking met Arkwright werd door David Dale in 1795 een nieuwe fabriek neergezet bij Larnak naar voorbeeld van de fabriek in Cromford. De schoonzoon van Dale, Robert Owen, breidde de fabriek uit en liet tevens ten behoeve van zijn arbeiders sociale voorzieningen realiseren, waaronder in 1816 een kleuterschool. Owen wordt beschouwd als de grondlegger van het Britse socialisme. In 1817 pleitte hij voor de invoering van de achturige werkdag en de oprichting van coöperatiedorpen. Vele arbeiders in zijn fabrieken woonden op het fabrieksterrein in aldaar gebouwde huizen, eigendom van de fabriek. De fabriek in New Larnak staat op de UNESCO lijst van Werelderfgoed.

Pontcysyllte Aquaduct, Clwyd, Wales

De naam van dit aquaduct in de taal van Wales is: Traphont Dd?r Pontcysyllte. Het aquaduct werd gebouwd in het traject van het kanaal van Llangollen over de vallei en de River Dee. Het werd ontworpen door Thomas Telford en William Jessop en kwam gereed in 1805 en op 26 november van dat jaar in gebruik genomen. Het aquaduct heeft een lengte van 307 meter, een breedte van 3,4 meter en is 1,6 meter diep. Het is in principe alleen geschikt voor de zogenoemde ‘narrow boats’, die vroeger als vrachtschepen werden gebruikt maar nu veelal door toeristen die er hun vakantie op doorbrengen. Het aquaduct is een lange gietijzeren bak die geplaatst is op 19 pijlers. Het hoogste punt is 38 meter boven de rivier en daarmee het hoogste en langste aquaduct in Groot-Brittannië. Men kan naast de bak met water over een jaagpad lopen. Aan die zijde is een reling gemonteerd, niet aan de andere zijde. Het aquaduct is in 2009 op de lijst geplaatst van Werelderfgoed van UNESCO.

Ter afsluiting van dit artikel een afbeelding van het blok.

De totale frankeerwaarde van de zegels in het blokje bedroeg £ 1.13. De verkoopprijs was £ 1.40. Het verschil van 27p was bestemd voor de organisatie van de Internationale Postzegeltentoonstelling Stamp World Londen 90 ter gelegenheid van het feit dat toen 150 jaar geleden de eerste twee postzegels ter wereld verschenen. De tentoonstelling vond plaats van 1 tot 13 mei 1990 in het Alexandra Palace in Londen. Van het blokje werden 1.141.300 stuks verkocht.

De officiële stempels voor de eerste dag van uitgifte tonen slechts twee toepasselijke afbeeldingen, het bezoekerscentrum in New Larnak en de ijzeren brug in Ironbridge.

Maar waarom twee verschillende eerste dag data, 4 juli en 25 juli 1989? Deze laatste datum gold voor het blokje, zoals ook het stempel van de National Trust laat zien.

Gratis online postzegelcatalogus

Kijk in onze catalogus voor meer postzegels
Historisch Thematisch UNESCO



Nieuwsgierig naar de nieuwste postzegel- en postzegelproducten?

Kijk dan bij Collect Club.

Beoordeel met 1 sterBeoordeel met 2 sterrenBeoordeel met 3 sterrenBeoordeel met 4 sterrenBeoordeel met 5 sterren (3 stemmen, gemiddeld: 5,00 uit 5)
Laden...
PrintSchrijf een reactie

Reacties (2) Schrijf een reactie

  • Franc Rossi op 20 januari 2015 om 15:11

    Mooie zegels van Industrieel erfgoed waarop ze in the UK trots en zuinig zijn. De afbeeldingen lopen door op de tabs en de randen van het velletje. Wie begint te klagen???

  • toon op 22 januari 2015 om 13:10

    Kijk, dat is nou FILATELIE van de hoogste plank, het bezoeken van de afgebeelde bouwwerken n.a.v. je postzegelverzameling. Chapeau Cees!

Schrijf een reactie

(registratie is niet nodig)