In 1931 en 1932 werd een aantal postzegels ontworpen waarbij de ontwerper gebruik maakte van foto’s. Piet Zwart was een van de eersten die van de fotografie gebruik maakte bij de twee postzegels voor pakketposttarieven met een afbeelding van Koningin Wilhelmina. Hij plaatste haar portret met op de achtergrond foto’s van zware industrie en enkele zeeschepen. Daarnaast een postzegel voor het gecombineerde tarief van 6 cent en een luchtrecht van 30 cent.
Gerelateerde artikelen
Daarna volgden weer twee postzegels gewijd aan de Goudse Glazen, eveneens ontworpen door Piet Zwart.
Kiljan maakte ook gebruik van foto’s voor het ontwerpen van de kinderpostzegels van 1931. Maar de reacties van gebruikers en verzamelaars waren erg verschillend. Een enkeling vond ze prachtig, maar de meesten waren tegen het gebruik van foto´s van levende personen als afbeelding. En men werd keihard geconfronteerd met de werkelijkheid van de dag. Moest dat op een postzegel?
De laatste serie postzegels in de begin jaren ’30 waarbij voor het ontwerp gebruik werd gemaakt van foto’s werden ontworpen door Paul Schuitema. Een serie van vier zegels gewijd aan het toerisme: de Algemene Nederlandse Vereniging voor Vreemdelingenverkeer. Hoe ging Schuitema te werk? Hij maakte eerst een schets met potlood als uitgangspunt. Hij gebruikte daarvoor een foto van een modern gebouw en een foto van het raadhuis van Zierikzee. De potloodtekening werd voorzien van teksten, maar de lange naam van het ANVV bleek niet goed inpasbaar te zijn. De voorkeur ging verder uit naar een strakker ontwerp.
Enkele proefdrukken werden vervaardigd maar afgekeurd.
De foto van het gebouw werd later niet gebruikt, maar wel een andere foto van het raadhuis.
Een ontwerp dat niet werd gekozen. Een luchtfoto boven een binnenhaven en een foto van een graan elevator. De combinatie van die twee foto’s, de montage, gaf een warrig beeld.
En een proefdruk van deze zegel werd niet veel beter.
De molen deed het beter. Gefotografeerd bij Kinderdijk. Met als achtergrond een luchtfoto van dat gebied.
Montage goedgekeurd, nu nog de frankeerwaarde inbrengen en dan enkele proefdrukken.
Het eerste ontwerp voor de zegel van 6 cent was afgekeurd, dus andere foto’s gekozen. Twee luchtfoto’s deze keer. Het raadhuis van Zierikzee en een nieuwbouwwijk in Amsterdam Zuid. Het raadhuis werd uit de luchtfoto gelicht en de nieuwbouwwijk werd gespiegeld.
Weer enkele proefdrukken en de uiteindelijke zegel.
De ophaalbrug is voor elke toerist een plaatje om te fotograferen. Als voorbeeld werd de ophaalbrug te Schipluiden genomen. En als achtergrond een luchtfoto van de spoorbrug bij Moerdijk. De foto van de ophaalbrug werd van een andere kant genomen voor het ontwerp.
Daarna weer enkele proefdrukken en de uiteindelijke postzegel.
Als laatste de postzegel van 12½ cent. De bollenvelden en de tulpen mochten niet worden vergeten. Een luchtfoto van de bollenvelden en een rangschikking van enkele tulpen maken het plaatje compleet.
Nog enkele proefdrukken en de serie is gereed.
In het Handboek Postwaarden Nederland is een uitgebreide omschrijving opgenomen over het tot stand komen van deze serie postzegels en van vele andere series.
Pas na de Tweede Wereldoorlog werd in Nederland weer gebruik gemaakt van foto’s als ontwerp voor postzegels. Voor de begin jaren ’30 was de fotomontage revolutionair voor het ontwerpen. Maar hoe kijkt u daar nu tegenaan? En Salve hospes? Welkom gast! Waar zie je dat op een postzegel?
Reacties (1)
Op de ANVV-postzegel van 6 cent staat het laat Gotische stadhuis van Zierikzee vóór een gedeelte van de (toenmalige) nieuwbouwwijk ‘De Baarsjes’ (Plan-West, 1922) in de buurt van het Mercatorplein (ontwerp Berlage)in Amsterdam.
De huizen in de nieuwbouwwijk zijn in de sobere strakke stijl van de Amsterdamse School met warmrode bakstenen tussen granieten banden uitgevoerd.
Het gemonteerde fotogedeelte van de wijk ligt aan de zuidkant van het Mercatorplein.
Als bijzonderheid kan vermeld worden dat deze foto spiegelbeeldig op de postzegel is afgedrukt. Bovendien is de info-vermelding in de NVPH-catalogus onjuist: nieuwbouw in Amsterdam-Zuid.
(Zie Filatelie april 2005, blz. 334/35 voor meer informatie)
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)