Na 87 jaar is eindelijk een uniek stempel terug in Roosendaal. De zegel is onlangs boven water gekomen uit een verzameling van dit type rolstempels van buiten West-Brabant en is lang in – onbekend – privébezit geweest. In ons land werd het handrolstempel ontwikkeld voor gebruik op drukwerk en gebruikt tussen 1912 en 1923. Nergens anders ter wereld hebben posterijen gebruik gemaakt van dit type stempel.
Gerelateerde artikelen
De stempel zit op een Wilhelminazegel van een gulden (’type bontkraag’). In een tijd dat op een brief hooguit een zegel van 7½ cent tot een dubbeltje hoefde moet deze zegel dus op een internationaal pakket hebben gezeten. Dit type rolstempel – klein rond stempeltje tussen lijntjes, met uitsluitend de plaatsnaam en afgekort jaartal – is veel gebruikt in de verzending van drukwerk, zoals kranten. Op postbandjes die rondom dagbladen zaten, komt uit de periode 1912/1923 de stempeling veel voor.
Het nu gevonden stempel Roosendaal ’22 was tot nu toe geheel onbekend, en staat ook met een streepje in de catalogus. Het is afgedrukt op een zegel van 1 gulden van het type bontkraag (laat gebruikt). Deze zegel is sowieso zeldzaam met een drukwerk rolstempel.
Roosendaal ‘ 22
In het tijdschrift “De Philatelist” van 1928 wordt het gebruik van hoge waarden in Roosendaal beschreven: “uit het buitenland afkomstige kisten drukwerk, reclamemateriaal van de Vichy-bronnen, bestemd voor de H.H. doktoren…”. Het stempel is dus waarschijnlijk gebruikt door de afdeling inklaring van het grote douanekantoor.
René Hillesum: “Waarschijnlijk is het stempel daar in die tijd gebruikt. Het rolstempel was in die tijd al zo bijzonder, dat het al heel snel fanatiek verzameld werd. Het bijzondere is dat uit alle jaartallen dat het gebruikt is, gestempelde zegels bekend waren, alleen niet met het jaartal ’22. Dat jaar ontbrak, vreemd genoeg. Tot nu dus.”
Roosendaal ’23
Ook in het eind 2008 vuistdikke Handboek Nederlandse Poststempels, staat geen enkele afdruk van Roosendaal uit 1922.
Hillesum is intermediair, verkoopt zeldzame postzegels en -stukken voor hun eigenaars/verzamelaars en is eigenaar van veilingbedrijf Sheraton & Peel. Hij hoopt toch stiekem dat het unieke gekartelde papieren wondertje in Roosendaal mag blijven. “Dat zou ik als Roosendaler natuurlijk leuk vinden, ja. Dat een verzamelaar hier ‘m koopt. Of dat de zegel in een mooie collectie van Roosendaalse poststempels komt.”
Shereton & Peel brengt de gestempelde groene Wilhelminazegel uit 1922 op de eerstvolgende veiling van zondag 8 november. De inzet is hoog: 150 euro.
In de onlangs verschenen “Speciale Catalogus 2010 Nederland en Overzeese Rijksdelen” (uitgave NVPH) is een eenmalig katern opgenomen “Drukwerkrolstempel 1912” door Cees Janssen. Het betreft hier de catalogisering met HNP-nummers (nu met waarderingen in Euro) van dit stempeltype dat uitvoerig beschreven is in het eind 2008 uitgegeven deel 2 van het “Handboek Nederlandse Poststempels“.
Bronnen: BN – De Stem en René Hillesum
Let op: nieuwe informatie, 23 september 2009, 14.30 uur
Zojuist ontving ik van René Hillesum onderstaand bericht:
Met enig schaamrood moet ik u meedelen dat Roosendaal ’22 Roosendaal ’12 is! Wat is er gebeurd?
De zegel van 1 Gulden werd aangeboden door een gerenommeerd verzamelaar, die het op tentoonstellingsblad en al aanleverde. Daarop staat duidelijk het jaartal ’22. Zoals u kunt zien, is het jaarcijfer -behalve de laatste 2- niet echt duidelijk. Ik heb er niet de loep op gezet bij het verkavelen, maar zag op de -mooie grote- afbeelding op de Postzegelblog dat het eerste cijfer toch anders was dan het tweede, en begon te twijfelen. Een halve dag later kreeg ik dezelfde twijfel-melding van een bezoeker van de Postzegelblog.
Ik heb de postzegel inmiddels bestudeerd, nadat ik -na naarstig zoeken- een duidelijk exemplaar vond van Roosendaal ’12. Hierdoor moet ik nu vaststellen, dat het stempel op de 1G niet Roosendaal ’22 is, maar Roosendaal ’12 (wat overigens ook een lastiger stempel is!). Blijkbaar is het op een tentoonstelling ook nimmer opgemerkt.
Dat de Gulden-zegel niet Roosendaal ’22 is maakt het niet minder spannend: de inzetprijs hiervoor op de komende veiling blijft € 150, want deze postzegel met een drukwerk rolstempel is zeldzaam. Gelukkig kan ik de omschrijving in de catalogus nog aanpassen.
René bedankt voor het delen van deze nieuwe informatie en onze excuses voor de eventuele verwarring.
Reacties (2) Schrijf een reactie
ik heb op een van mijn sites ook een rolstempel en wel van Terneuzen als afdruk NEUZEN-’12
zie: http://members.lycos.nl/filazeeland/terneuze.html
Kijk ook eens op http://www.angelfire.com/ca2/asnp/RollerCancels.pdf
voor een engels verhaal over dit soort stempels.
In Mosaphil’95 staat op pagina 143 een afbeelding van rolstempel Roosendaal ’23 samen met Roosendaal zonder jaartal op een blokje van 4 x 1 cent.
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)