Het slechtste wat een verzamelaar van stempelafdrukken – maar ook verzamelaars van gestempelde postzegels – kan overkomen is, dat een poststuk beplakt met postzegels, is ‘vernield’ met balpenkrassen over de zegels. Bij klachten bij het postkantoor of de postbode hoort men dan steevast: dat is verplicht, als een postzegel op een poststuk niet is gestempeld.
Gerelateerde artikelen
De reden dat een postzegel op een brief of kaart niet is gestempeld laten we even buiten beschouwing. Ons gaat het om het resultaat. Waarom die lelijke krassen over die mooie postzegels? Waarom de zegel die (misschien op verzoek van de afzender) licht is gestempeld, ook nog eens voorzien van dikke balpenstrepen?
Dat postzegels op poststukken die niet zijn gestempeld bij het vertrek, alsnog moeten worden ‘vernietigd’ is al een heel oud voorschrift binnen de Post. Het dateert al vanaf 1940 en was bekendgemaakt in een zogenoemde ‘Dienstorder’:
Dienstorder No. 303 van 3 juli 1940: Stempel “Posterijen” voor onbruikbaarmaking zegels.
Teneinde tegemoet te komen aan het bezwaar, dat bij opvolging van het voorschrift, vervat in art. 301 der VP 1, de onbruikbaar gemaakte zegels hun philatelistische waarde verliezen, zullen aan de hoofd- en onafhankelijke hulpkantoren, alsmede aan de bijkantoren met zelfstandige dienstuitvoering metalen stempels met het inschrift “POSTERIJEN”, worden verstrekt.
De reden dat deze dienstorder werd gemaakt lag in het feit, dat vele verzamelaars klachten hadden ingediend over het vernielen van de ongestempeld gebleven postzegels met aniline potloodstrepen. Bij het afweken van die zegels werden die zegels en alle andere zegels die in het bakje lagen, waardeloos door de uitgevloeide aniline-inkt van de potloodstrepen.
De bedoeling was goed, maar de praktijk liep vaak anders. Bij het tijdig ontdekken van een ongestempelde postzegels werd op het postkantoor het stempeltje gebruikt, maar op straat? Als de postbode het pas zag als hij voor de deur van de geadresseerde stond? Dan kwam onvermijdelijk weer dat potlood, of tegenwoordig, de balpen te voorschijn en werd de zegel ‘vernietigd’ met een aantal krassen.
Dat was niet de opzet. Ook hiervoor waren ‘voorschriften’ gemaakt. Bij het gebruik van een balpen mocht alleen maar een kleine diagonale streep worden getrokken over de rechter benedenhoek van die zegel. Om deze te ‘ontwaarden’. Ook daaraan werd en wordt niet altijd de hand gehouden.
Tegenwoordig heeft men nog altijd een stempel voor ongestempeld gebleven postzegels. Voor Nederlandse maar ook voor buitenlandse zegels geldt dan, dat ze alsnog gestempeld worden met het stempel TPG POST of nu TNT POST. Minder erg voor een verzamelaar dan die foeilelijke balpenstrepen!
Reacties (10) Schrijf een reactie
Dat vind ik nou eens een leuk onderwerp voor dit blog. laten we eens naar de stempels kijken en niet naar het plaatje. dit overzichtje is zeer verhelderend voor wat betreft de “blinde” stempels. bedankt cees!
Geweldig dat stempeltje dat er zou zijn.
Vandaag een uitnodiging voor onze Postzegelclub ontvangen. Mooie Saskia (niet die dus) zegel er op. Ook een stempen, echter in de andere hoek(links onder ipv rechts boven). En daar is hij weer, de “ontwaarding” met een ballpoint.(linksonder ipv rechts) Eind vorig jaar zelfs 4 enveloppen die licht gestempeld waren met complete series uit Engeland omzeep geholpen door onze PTT, of TPG nog? “Meneer we weten niet waar dat gebeurd…..”
Krijg je eens een leuke zegel op de post…….of heeft dit nog filatelistische waarde? Uiteindelijk een gebruikte zegel en door de officiele post ontwaard..
Ik zou bijna zeggen van wel dat dit filatelistische waarde heeft. Laat de zegel op het poststuk. Het komt vaker voor als men denkt.
We kunnen dit als “13e” element beschouwen. Je krijgt hem sneller als menig ander element.
Van een postzegelvriend in Australie ontvang ik altijd de post, uiteraard in een envelop met mooie (uitgezochte) postzegels, netjes gestempeld en daarna in een kunsttof zakje ingepakt en eventueel gevouwen en dichtgeplakt. Het geeft wel even meer moeite voor de afzender, maar voor mij als ontvanger heb ik niet de frustraties dat de postzegels beschadigd zijn of verknald door een vorstelijke balpoint. Waarom doen we dat in Nederland ook niet? Ik heb het wel eens geprobeerd en de loketmedewerker had er geen moeite mee.
Hoe vaak krijgen jullie dan met balpoint verknalde postzegels binnen? Ik heb er namelijk al vanaf het begin van mijn leven nog nooit een op de deurmat zien vallen. Ik krijg trouwens wel vaak ongestempelde postzegels binnen, dus misschien ligt het aan mijn postbode.
Ik krijg veel post, en je ziet dat het filatelistisch is gefrankeerd, 2 a 3 keer in een week krijg ik zegels met balpenstrepen(en wat voorstrepen).
Of als ik van het buitenland post krijg (aangetekend)en daar is een geweldige stikker er overheen geplakt omdat ik als de besteller komt niet thuis ben.
Ik kan er een album mee vullen
Laat TNT is over de grens kijken naar de stempels in Frankrijk met afbeeldingen van de streek. Er zou veel meer te bedenken zijn, hegeen ten voordelen komt van verzamelaars, PR buro’s, toerisme en andere reklame.
Denk hier bij aan de BlueBand stempels e.d. Mogelijk gaat het bedrijfsleven daar ook gebruik van maken. Zo het nu gebeurt is nauwelijks interessant te noemen en loopt Filatelie en TNT in een doodlopende straat.
Om helemaal gestroord van te worden!
Ik ben ziek thuis (helaas) en krijg van mijn vrienden en kenissen leuke post met de prachtigste frankeringen om me op te beuren.
Maar onze postbezorger verknalt mijn post keer op keer.
Hele pennen leegt ze op mijn post.
Laat ze een hobby zoeken, postzegels verzamelen of zo.
Voor de deur van m’n huis zie ik haar staan krassen.
Gefrustreerd de klachtenlijn van TNT gebeld.
Die verwijst je naar de TNT Collect.
Deze dienst verwijst je naar de TNT klachtenlijn. Ja………..dag, daar was ik net al!
Van mijn klacht is een notitie gemaakt.
Ik ben benieuwd.
Waarschijnlijk is mijn postbode volgende week zo boos over de gemelde klacht dat er een hele markeerstift leeg gaat op mijn post.
Beste Cees, het is dus sinds 1940 niet veel anders geworden.
Ik heb eens gelezen dat de postbezorger alleen een streepje schuin onder op de zegel mag zetten.
Waar kan ik deze informatie vinden of van Internet plukken?
Wie kan mij daaraan helpen!
is een schuin streepje met pen dan wel mooi? TPG moet gewoon, of stempelen of accepteren dat deze zegels eventueel worden hergebruikt. Die paar ongebruikte zegeltjes die worden afgeweekt …. waar praten we over.
Een uitvoerige studie over de stempel POSTERIJEN is verschenen in de Postzak
nummer 159 en 182
In de Bondsbibliotheek aanwezig
Schrijf een reactie
(registratie is niet nodig)